Dünya Bankası’ndan 2.9 Milyar Dolar Gelecek  

Devlet Bakanı Mehmet Şimşek, Dünya Bankası’nın Türkiye’ye 2008-2011 döneminde 6.2 milyar dolar tutarında finansman sağlayacağını belirterek, 2009 yılı içerisinde 2.8 milyar dolar alınacağını ifade etti.
Şimşek, TEİAŞ İletim Şebekesi, İstanbul Belediyesi Altyapı, Belediye Hizmetleri, Enerji Verimliliği ve Yenilenebilir Enerji Projeleri ile Sağlıkta Dönüşüme Destek ve Sosyal Güvenlik Reformu Projesi için yaklaşık 1.5 milyar dolar tutarında proje kredisi, 1.3 milyar dolar da program kredisi kullanılacağını bildirdi.
Şimşek, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda Hazine Müsteşarlığı’nın bütçe sunuşunu gerçekleştirdi. Uluslararası mali piyasalarda yaşanan sıkıntının tüm dünyada reel sektöre de yansımaya başladığını belirten Şimşek, mevcut verilerin küresel büyümedeki yavaşlamanın önümüzdeki dönemde de devam edeceğine işaret ettiğini kaydetti.
Türkiye’de son altı yılda uygulanan mali disiplin, ihtiyatlı para politikaları, başta bankacılık olmak üzere bir çok alanda gerçekleştirilen yapısal reformların ülkenin dışsal şoklara karşı direncini göreli olarak artırdığını savunan Şimşek, "Bununla birlikte yaşanan küresel krizin derinliği ve Türkiye’nin uluslararası sistemle bütünleşme düzeyi dikkate alındığında ülkemizin bu gelişmelerden etkilenmesi doğal karşılanmalıdır" dedi.
Küresel kredi ve talep daralmasının da etkisiyle Türkiye ekonomisinin büyüme hızının son dönemlerde önemli ölçüde yavaşladığını ifade eden Şimşek, "Milli gelir artış hızının 2009 yılında da uzun dönem ortalamasının altında kalması beklenmektedir" dedi.
Gıda ve enerji fiyatlarındaki artışın enflasyonu artırmasına işaret eden Şimşek, küresel ekonomideki yavaşlama sonucunda önemli ölçüde düşen petrol ve emtia fiyatlarının önümüzdeki dönemde enflasyonla mücadele sürecine olumlu katkıda bulunmasının beklendiğini anlattı.

-CARİ AÇIK SORUNU SÜRECEK-


Petrol ve emtia fiyatlarındaki düşüşün, iç talepteki yavaşlamayla beraber, cari işlemler açığının gerilemesine de katkıda bulunacağını kaydeden Şimşek, şöyle konuştu:
"Bununla birlikte, küresel fon akımlarındaki daralma dikkate alındığında cari işlemler açığının ülkemizin gündemindeki önemini korumaya devam edeceği açıktır. Cari işlemler açığının kalıcı ve sağlıklı bir şekilde düşürülmesi için, ülkemizin rekabet gücünün artırılması, enerjide dışa bağımlılığın azaltılması, yurt içi tasarruf oranlarının yükseltilmesi alanlarındaki çalışmalarımız sürmektedir."

-FAİZ HARCAMALARI YÜZDE 5.5’E GERİLEYECEK-

Kamu finansman dengesinde sağlanan iyileşme ve istikrarlı büyüme sayesinde borç yükünde önemli oranda gerileme kaydedildiğini söyleyen Şimşek, 2007 yılı sonunda yüzde 38.9’a gerileyen AB tanımlı genel yönetim borç stokunun GSYH’ye oranının 2008 yılında da düşmeye devam etmesinin öngörüldüğünü, benzer şekilde 2007 yılında yüzde 5.7’ye gerileyen faiz harcamalarının GSYH’ye oranının 2008 yılında yüzde 5.5 olmasının beklendiğini belirtti.
Uygulanan stratejilerin sonucu olarak borç stokunun kur ve faiz riskine hassasiyetinin önemli ölçüde azaltıldığını bildiren Şimşek, "Nitekim, Ekim 2008 sonu itibarıyla kamu brüt borç stoku içinde döviz cinsi ve dövize endeksli borç stokunun payı yüzde 32.7’ye gerilemiştir. Aynı dönem itibarıyla YTL cinsi iç borç stoku içinde sabit faizli borçların payı yüzde 51.3 seviyesine yükselmiştir" bilgisini verdi.
Uluslararası sermaye piyasalarındaki olumsuz koşullara rağmen, 2008 yılında tahvil ihraçları yoluyla 4 milyar dolar tutarında borçlanma gerçekleştirildiğini ifade eden Şimşek, IMF ile ilişkiler konusunda da şunları söyledi:
"IMF ile yürütülen 19’uncu Stand-By Düzenlemesi geçtiğimiz Mayıs ayında tamamlanmıştır. Ağustos ayında ise 1999-2008 yılları arasında yürütülmüş olan Stand-By Düzenlemeleri’nin bir değerlendirmesi yapılmıştır. Söz konusu değerlendirmenin tamamlanmasının ardından ülkemiz IMF ile Program Sonrası İzleme sürecine girmiştir. Program Sonrası İzleme kapsamındaki ilk değerlendirme Ekim ayı içinde yapılmıştır. Önümüzdeki dönemde IMF ile ilişkilerimizin şekli ve kapsamı ülkemiz önceliklerini esas alan ilkeler çerçevesinde belirlenecektir."

-IMF’DE OY GÜCÜ ARTIŞI 2009 İLK YARIDA-

Türkiye’nin son yıllarda göstermiş olduğu güçlü ekonomik performansın bir sonucu olarak, IMF nezdindeki oy gücünün 2006 yılında artırıldığını söyleyen Şimşek, şunları kaydetti:
"Fon bünyesindeki reform çalışmalarının ikinci ayağı bu sene içerisinde nihayete erdirilmiş olup; ülkemizin oy gücünün bir kez daha artırılması yönünde karar alınmıştır. Kararın 2009 yılının ilk yarısında yürürlüğe girmesi beklenmektedir. Ülkemiz, IMF bünyesinde yürütülmekte olan reform çalışmalarına aktif olarak katılmakta ve yaşanmakta olan küresel finansal kriz sonrası oluşacak yeni uluslararası mimaride IMF ve diğer uluslararası kurumların oynayacağı yeni rolün belirlenmesi sürecine katkı sağlamaktadır."

-DÜNYA BANKASI’NDAN 6.2 MİLYAR DOLAR-

Dünya Bankası’nın Türkiye’ye 2008-2011 mali yılları arasında sağlayacağı desteğin, Ülke İşbirliği Stratejisi olarak adlandırılan yeni bir yaklaşım çerçevesinde yapılandırıldığını belirten Şimşek, "Hükümetimizin öncelikleri ve 9. Kalkınma Planında belirtilen hedefler ile uyumlu olan bu program kapsamında Dünya Bankası’ndan 6.2 milyar dolar tutarında finansman sağlanması öngörülmektedir. Söz konusu finansman paketinin yüzde 50’sini program kredileri, yüzde 50’sini proje kredileri oluşturmaktadır. Söz konusu program kapsamında, reel sektörün, ihracatın ve KOBİ’lerin finansmanı ağırlıklı olarak yer almaktadır" dedi.
Dünya Bankası ile yapılan program kapsamında 2008 yılında, üç adedi proje ve bir adedi program kredisi olmak üzere toplam 1.5 milyar dolar tutarında 4 kredi anlaşması imzalandığını vurgulayan Şimşek, 400 milyon dolar tutarındaki program kredisinin tamamının kullanıldığını bildirdi. Hazine garantisi altında sağlanan yaklaşık 600 milyon dolar tutarındaki Dördüncü İhracat Finansmanı Aracılık Kredisiyle, ihracatçı firmalara işletme, yatırım ve finansal kiralama ihtiyaçları için destek sağlandığını anlatan Şimşek, toplamda 1.3 milyar dolar tutarında olması planlanan İkinci Rekabet ve İstihdam Amaçlı Kalkınma Politikası Kredisi ile Elektrik Sektörü Kalkınma Politikası Kredisi’nin alınmasına yönelik çalışmaların devam ettiğini ifade etti. Ayrıca, yine bu yıl KOBİ’lerin finansman ihtiyacına yönelik olarak Halk Bankası’na garanti sağlanmak suretiyle yaklaşık 200 milyon dolar tutarında Ek Kredi desteği sağlanacağını açıklayan Şimşek, bu ek krediye ilişkin yürütülen çalışmaların 2008 yılı içinde tamamlanacağını belirtti.
2009 yılı içerisinde, TEİAŞ İletim Şebekesi, İstanbul Belediyesi Altyapı, Belediye Hizmetleri, Enerji Verimliliği ve Yenilenebilir Enerji Projeleri ile Sağlıkta Dönüşüme Destek ve Sosyal Güvenlik Reformu Projesi için yaklaşık 1.5 milyar dolar tutarında proje kredisi sağlanmasının planlandığını açıklayan Şimşek, diğer taraftan, 2009 yılı içerisinde toplam 1.3 milyar dolar tutarında program kredisi kullanılmasının öngörüldüğünü söyledi.
Dünya Bankası kaynaklı projeler dışında proje finansmanı amacıyla 2008 yılı içerisinde 1.7 milyar dolar uluslararası kuruluşlardan ve 1 milyar dolar ticari kredilerden olmak üzere toplam 2.7 milyar dolar tutarında finansman sağlandığını ifade eden Şimşek, "Bu tutarın 795 milyon doları ulaştırma, 521 milyon doları savunma, 497 milyon doları KOBİ, 463 milyon doları sosyal sektör, 338 milyon doları teknoloji ve enerji, 96 milyon doları ise kentsel altyapı projeleri için temin edilmiştir" dedi.

-İSLAM KALKINMA BANKASI’NDAN 1 MİLYAR DOLAR-

Avrupa Yatırım Bankası, Avrupa Konseyi Kalkınma Bankası ve İslam Kalkınma Bankası ile olan ilişkilere de işaret eden Şimşek, şu bilgileri verdi:
"2008 yılı Kasım ayı itibarıyla Avrupa Yatırım Bankası’ndan yaklaşık 820 milyon euro tutarında finansman sağlanmış olup, bu tutarın 2009 yılında 1.3 milyar euroya ulaşması öngörülmektedir. 2008-2011 döneminde Avrupa Konseyi Kalkınma Bankası’ndan 1.5 milyar euro tutarında finansman teminini öngören bir Çerçeve Finansman Programı üzerinde mutabakata varılmıştır. İslam Kalkınma Bankası’ndan 2009-2011 döneminde kamu yatırım projeleri için 1 milyar doların üzerinde finansman sağlanması öngörülmektedir."
Küresel kriz ortamında sağlanan finansman imkanlarının artması, ekonomimize duyulan güvenin önemli bir göstergesi olduğunu söyleyen Şimşek, "Buna ilaveten, Avrupa Yatırım Bankası’nın hiç bir ülkede gerçekleştirmediği bir uygulama ile Türkiye’de iki ayrı temsilcilik açması ülkemize verilen önemi teyit etmektedir" dedi.

-AB 739 MİLYON EURO HİBE ETTİ-

AB ilişkilerine değinen Şimşek, 2002 yılından itibaren "Katılım Öncesi Mali İşbirliği" kapsamında yürürlüğe konan programlar çerçevesinde 1.24 milyar euro tutarında hibe tahsis edildiğini, 31 Ekim 2008 tarihi itibarıyla projeler ve topluluk programlarına harcanan hibe tutarının ise 739 milyon euro olduğunu bildirdi. Şimşek, Katılım Öncesi Mali İşbirliği Aracı kapsamında, AB tarafından 2007-2010 dönemine ilişkin olarak Türkiye’ye tahsis edilmesi beklenen tutarın 2.25 milyar euro olduğunu bildirdi.
Hazine’ye ayrılan GSM hasılat payının 2008 yılında 1.7 milyar YTL, 2009 yılında ise 2 milyar YTL olarak gerçekleşmesinin beklendiğini kaydeden Şimşek, "Kamu bankaları yapılan reform çalışmaları sonrasında bütçeye yük olmaktan çıkmıştır. Kamu bankalarından 2008 yılında Hazine’ye aktarılan temettü tutarı 1.7 milyar YTL’dir" dedi.

-SİGORTA SEKTÖRÜNDE YABANCILAR HAKİM DURUMA GEÇTİ-

Sigortacılık sektörü faaliyetlerini anlatırken sektöre yabancı girişine işaret eden Şimşek, 2008 yılının Ekim ayı sonu itibarıyla, gelen yabancı sermaye tutarının 1.8 milyar dolara ulaştığını söyledi. Şimşek, bu çerçevede, 9 şirketin hisseleri devredilirken, 2 yeni şirket kuruluşunun gerçekleştirildiğini, 30 Eylül 2008 tarihli verilere göre, sigortacılık sektöründe yabancı payının; prim üretimi bakımından yüzde 56, sermaye bakımından yüzde 51 olduğunu bildirdi.

-KRİZ İÇİN TÜM ÖNLEMLER ALINACAK-

Dünya ekonomisinin kritik bir dönemden geçtiğini vurgulayan Şimşek, küresel mali krizin tüm ülkeleri olduğu gibi Türkiye’yi de etkilediğine işaret etti. Ülkelerin küresel krizin etkilerini en aza indirmek için bir yandan ortak tedbirler alırken, diğer yandan ekonomik yapılarını da göz önünde bulundurarak kendilerine özgü önlemleri uygulamaya koyduğunu anlatan Şimşek, şunları söyledi:
"Ekonomi yönetimi olarak küresel krizin ülkemize olası etkilerini yakından takip etmekte ve bu etkileri asgari seviyede tutacak önlemleri almaktayız. Türkiye’nin küresel krizden en az etkilenmesi için gerekli olabilecek ilave önlemler her türlü muhtemel gelişme de dikkate alınarak belirlenmiş olup, Hükümetimiz, ihtiyaç duyulduğunda bu önlemleri kararlılıkla uygulamaya koyacaktır."