Dövize kaçış sürüyor... 5 Ayda 17.5 Milyar Dolar Alındı!

Mayıs ortasında ABD Merkez Bankası’nın yaptığı parasal sıkılaştırma açıklamaları ve ardından başlayan Gezi parkı eylemleri nedeniyle hareketlenen döviz kurları, Türkiye’de yatırımcının tercihini değiştirdi. Yıllardır hareketsizlik nedeniyle yatırım aracı olarak bir kenara itilen dolar ve euro gibi para birimleri yeniden tasarruf sahiplerinin gündemine girdi. Yatırımcının dövize artan ilgisi, Merkez Bankası verilerinden de daha keskin şekilde görülmeye başlandı.

Merkez Bankası’nın verilerine göre Türkiye’deki bankalarda tutulan döviz tevdiat hesabı miktarı 25 Ekim haftasında 151.3 milyar dolarla tarihi rekora yükseldi. Söz konusu tutar, Fed ve Gezi gerilimin başladığı mayıs ortasından bu yana yatırımcının 17.5 milyar dolar alarak banka hesaplarına koyduğunu gösteriyor. Söz konusu dövizlerin dağılımına bakıldığında yatırımcının dolar hesaplarında 5 ayda gerçekleşen artış 5.8 milyar doları buluyor. 17 Mayıs’ta bankalardaki dolar hesaplarının toplamı 69.9 milyar dolar düzeyindeyken, 25 Ekim’de söz konusu tutarın 75.7 milyar dolara çıkıyor. Benzer bir artış euro mevduatlarında da görülüyor. Türkiye’deki bankalarda tutulan toplam euro mevduatı tutarı 17 Mayıs’ta 40.3 milyar düzeyindeyken, söz konusu rakam 25 Ekim’de 46 milyar euronun üzerine çıkıyor.

Döviz mevduatındaki artışın vade dağılımına bakıldığında da, yükselişin kurumsal ve al-sat amaçlı olmaktan daha çok, kalıcı tercih değişikliğini içerdiğini gösteren bir kompozisyon görülüyor. Çünkü söz konusu 17.5 milyar dolarlık döviz mevduatın artışının sadece 1.3 milyar doları anında kullanıma sokulabilecek bir aydan düşük vadede tutulurken, 16.2 milyar doları 1 ay ve üzerindeki hesaplardan kaynaklanıyor.

TL MEVDUATTA ARTIŞ SINIRLI

Tasarruf sahiplerinin dövize geçiş eğilimi Türkiye’deki bankalarda tutulan mevduatların dağılımını da etkiledi. Mayıs ortasından bu yana bankalardaki yabancı para hesaplarının tutarı dolar bazında yüzde 13.1, TL bazında yüzde 21.2 artarken aynı dönemde Türk Lirası mevduat tutarındaki artış yüzde 6.2’de kaldı. Bankalardaki TL mevduatlarının tutarı 512.7 milyardan, 544.8 milyar liraya yükseldi. Böylece döviz mevduatlarının toplam tasarruf hesaplarına oranı da hızla tırmanışa geçti. 17 Mayıs’ta döviz hesaplarının Türkiye’deki toplam mevduata oranı yüzde 32.5 düzeyindeyken, söz konusu rakam 25 Ekim’de yüzde 35.5’e çıktı. 2005 sonundan itibaren bakıldığında döviz mevduatlarının toplam mevuadata oranı yüzde 39’la 2007 ortasında görülürken, en düşük seviye ise yüzde 28’le 2011 başında görüldü.

taraf