Faturaları Düşürecek Anlaşma! 

Türkiye ile Kürt Bölgesel Yönetimi, milyarlarca dolarlık petrol ve doğalgaz anlaşması için el sıkıştı. Anlaşmaya göre, Irak’tan daha ucuza gelen gaz, faturaları yaklaşık yüzde 10 düşürecek.
Türkiye geçtiğimiz yıl 45 milyar metreküp doğalgaz tüketti. Doğalgazın yüzde 80’ini Rusya, İran ve Azerbaycan’dan temin etti. Gazın 1.000 metreküpü için ödenen ortalama tutar 442 dolar oldu. Yurtdışından ithal edilen bu gaz konutlara 320 dolara satıldı. Yani devlet gazın 122 dolarını sübvanse etti.
Doğalgaz fiyatlarını düşürmek isteyen hükümet bu konuda tarihi bir adım atmaya hazırlanıyor. Türkiye ve Irak Kürt Bölgesel Yönetimi kuzey Irak’taki kaynakların dünya pazarlarına ulaşmasını sağlayacak milyarlarca dolarlık petrol ve doğalgaz anlaşmalarında artık sona geldi.
İlk gaz 2017’de gelecek
Reuters haber ajansına bilgi veren ve görüşmelere yakın bir kaynak, “Anlaşmanın dört ana ayağı doğalgaz, petrol, sahalar ve boru hatları. Bunların hepsinin teknik müzakereleri yapıldı. Ana konularda yüzde 100 anlaşma sağlandı. Geriye kalan bazı detaylar da haftalarla ifade edilecek bir zamanda tamamlanacak” dedi.
Habere göre, varılan mutabakata göre Irak’ın kuzeyinden günde 2 milyon varil hampetrol Türkiye’ye gelirken, ilk etapta yılda 10 milyar metreküp doğalgaz akışı sağlanacak. İlk gazı Genel Enerji getirecek.
Ajansa konuşan bir başka kaynak, “Kuzey Irak’tan gaz gelişi yıllık en az 10 milyar metreküp ile başlayacak ve ardından 20 milyar metreküpe kadar çıkacak” derken, ilk gazın Türkiye’ye gelişinin 2016 sonu veya 2017 başında olabileceğini kaydetti.
4 milyar $’lık boru hattı
Turkish Energy Company’nin (TEC) Kuzey Irak Bölgesel Kürt Yönetimi ile gaz alım anlaşması imzalayacağını belirterek, “Eş zamanlı olarak da Kuzey Irak, kendi bölgesindeki üreticilerle gaz tedarik anlaşması imzalayacak. Burada 3-4 milyar dolarlık bir yatırımdan bahsediyoruz. Gaz boru hattının yapımı dahil…” bilgisini verdi. Aynı kaynak, “Gaz anlaşmasındaki fiyat Türkiye’nin Rusya, Azerbaycan ve İran’dan aldığından daha düşük” dedi.
Avrupa’ya da gidecek
Kuzey Irak’tan gelecek olan gazın Türkiye ile Azerbaycan’ın önderliğinde yapılacak olan TANAP hattı üzerinden Avrupa’ya ulaştırılması da gündemde.
Bir yetkili, “Türkiye’nin mevcut hatları ile Kuzey Irak’tan doğalgaz almak için çok az bir çalışma yapılması gerekecek. Kuzey Irak’ta bunun için yapılacak olan boru hattında Türkiye de rol alabilir” diye konuştu.
Bağdat-Erbil gerginliği
Irak Anayasa’sına göre göre, Irak’ın bütününden ihraç edilen petrolden elde edilen gelirin yüzde 83’ünün Bağdat’a yüzde 17’sinin Erbil’e gitmesi gerekiyor. Ancak Kuzey Irak yönetimi petrolden elde edilen geliri düzenli alamadığı gerekçesiyle zaman zaman Bağdat’ı sert şekilde eleştiriyor.
Fiyatlar nasıl düşecek?
Sektör temsilcileri Irak’ın kuzeyinden getirilecek doğalgazın ortalama fiyatının 250-300 dolar civarında olabileceğini söylerken, bu durumun tüketiciler lehine olacağına dikkat çekti. Doğalgaz İthalatçıları ve İhracatçıları Derneği (DİVİD) Başkanı Fatih Baltacı, “Eğer söylenen miktarda gaz gelirse BOTAŞ’ın ortalama fiyatları aşağıya düşecektir. Bu durum tüketiciler ve devlet açısından gaz faturasının daha da düşmesi anlamına gelecektir” değerlendirmesinde bulundu.
Bahsedilen rakamlardan gaz ithal edilmesi halinde Türkiye’nin pahalı İran ve Rus doğalgazına bağımlılığı azalacak. Türkiye geçtiğimiz yıl Rusya’dan 23 milyar metreküp, İran’dan da 8.2 milyar metreküp doğalgaz satın aldı. Bu iki ülkeye sadece doğalgaz için yaklaşık 14 milyar dolar ödedi. Azeri ve Irak’ın kuzeyinden gelen gazın devreye girmesiyle ortalama fiyatın 442 dolardan en az 390 dolara gerilemesi bekleniyor. Bu da gaz fiyatında en az yüzde 10’luk ucuzluk sağlanacağı anlamına geliyor.

Sözcü