Hamilelerde Balıkla Gelen Tehlike! 

Yapılan araştırmalar gebelik döneminde yüksek civa barındıran balıkları sık sık tüketmenin, fetusun beyin ve sinir sistemi gelişimini menfi yönde etkilediğini ortaya koyuyor.
Central Hospital’dan Beslenme ve Diyet Uzmanı Deniz Şafak, somon, ton balığı, sardalya, ak balık, alabalık ve uskumrunun gebelik döneminde tüketilebilecek balıklar olduğunu diyor ve ekliyor: “Deniz ürünleri gebe kadınların beslenmesinde önemlidir ancak civa içeren balıklar tercih edilmemelidir.”
Omega 3 ve Omega 6 yağ asitleri yönünden oldukça varlıklı bir gıda türü olan balığın gebelik döneminde tüketilmesi, ana karnındaki bebeğin beyin ve göz gelişimi için oldukça ehemmiyet taşıyor. Aynı zamanda hayvansal protein kaynağı olan balığın başka hayvan etlerinden mühim farklılıkları bulunuyor. Protein ve D vitamini açısından da varlıklı bir gıda kaynağı olan balık bebeğin gelişimine kritik derecede katkı sağlıyor. Sağlıklı bir hamilelik için tüketilmesinde oldukça yarar görülüyor. Ancak bazı balıklar içlerinde barındırdıkları yüksek düzeyde civa maddesi sebebiyle gebelik döneminde ana adayları ve bebek için zararlı etkilere yol açabiliyor. Bu cin balıkların tüketimi bebeğin gelişimini menfi yönde etkileyebiliyor.
Civa içeren balıklar, bebeğin beyin ve sinir sistemini menfi etkiliyor
Deniz ürünleri gebe kadınların beslenmesinde önemlidir ve dengeli olarak yer almalıdır. Deniz ürünleri yüksek kalitedeki protein ve başka gıda öğeleri bakımından iyi bir kaynaktır. Ancak civa maddesi içeren bu cin balıklar tüketildiğinde, yalın bir şekilde gövde tarafından emilirek, buradan plasentaya geçer. Yapılan araştırmalar gebelik döneminde yüksek civa barındıran balıkları sık sık tüketmenin, fetusun beyin ve sinir sistemi gelişimini menfi yönde etkilediğini ortaya koymuştur. Bebeğin bilişsel becerileri, motor becerileri, lisan becerileri ve görme yeteneği bundan az veya fazla etkilenebilmektedir.
Hamileler ve çocuklar dikkat etmeli
Son senelerde tartışılan mühim bir konu da, hangi balıkların yenmesi gerektiğidir. Bu vaziyet bilhassa gebe kadınlar ve çocuklar açısından devasa ehemmiyet taşıyor. Denizlerin kirlenmesiyle beraber suyun derinlerinde ağır metaller birikmeye başladı. Toksik maddelerin başında ise kurşun, kadminyum ve civa geliyor. Bu sularda yaşayan balıkların da sıhhat açısından risk oluşturabileceği biliniyor. Zehirlenme başta olmak üzere, üreme bozuklukları, DNA ve kromozomlarda bozulma, öğrenme bozuklukları gibi ağırbaşlı etkileri olabiliyor. Bunun dışında kısa vadede ishal, bulantı, kusma, şiddetli kafa ağrıları gibi etkilere de rastlanmaktadır. Bu nedenle gebe kadınlar ve çocuklar bu konuda fazla dikkatli olmalıdır.
Hangi balıklar tercih edilmeli?
Derin sularda en riskli olan deniz ürünü midyedir. Ağır metalleri tutma kapasitesi oldukça yüksektir. Bunun dışında mezgit, levrek, lüfer, barbunya, kefal ve kalkan gibi derin su balıklarının besleyici değerleri fazla yüksektir ancak hangi denizden avlandıkları fazla önemlidir. Temiz denizlerdeki bu balıklar rahatlıkla tüketilebilir. Risk almadan balık yenmek isteniyorsa da yüzey balıkları tercih edilmelidir. Hamsi, istavrit, palamut ve uskumru gibi balıklar bu kategoriye girer. Tazeliğine dikkat edildiği müddetçe fazla rahat tüketilebilir. Her balıkta bir miktar civa maddesi bulunabilir. Ancak hepsi insanlarda zararlı tesir yaratmaz. Uzun yaşayan, başka balıkları yiyerek beslenen devasa balıklarda, metil civa seviyesi en yüksek seviyededir ve bu balıkları daimi yiyen kişiler devasa risk altındadır. Balık seçiminize dikkat etmeniz sizi bu riskten korur. Bunların dışında somon balığı, ton balığı, sardalya, ak balık, alabalık ve uskumru gebelik döneminde tüketilebilecek balıklardır ve besleyici özelliklerinin yanında folik asit yönünden de zengindirler. Bunlar hem yüksek omega 3 yağ asitlerine sahiptir hem de civa oranları oldukça düşüktür. Hamile anneler için önemlidir. Ancak gene bu balıkların da hangi denizlerden geldiği sorulmadan alınmamalıdır. Balık tüketmeyen ana adayları ise, omega 3 içeren balık yağı desteklerinden alabilirler. Fakat bu cin vitamin ve mineral desteklerini mutlaka doktor tavsiyesiyle almaları gerekmektedir.
Çiğ balık ve katkılı konservelerden ırak durulmalı
Haftada vasat 350 gram pişmiş balık aş, hamileler için güvenilir bir miktardır. Bir haftadaki balık tüketimi metil civa seviyesini derhal etkilemez. Eğer bir haftada aşırı balık tüketildiyse, bir sonraki hafta balık tüketimi azaltılmalı ya da o hafta balık yenmemelidir. Hamilelik süresince çiğ balık ve katkılı konservelerin tüketilmemesi önerilir. Balık hazırlanırken de bazı özelliklere dikkat edilmelidir. Buğulama, ızgara, fırınlama gibi yöntemler tercih edilmelidir. Kızartmada balıklar bütün vitamini kaybeder. Bu nedenle uzun pişirmemek önemlidir. Balık yerken yanında taze hazırlanmış bol salata yenmelidir. Yanında çorba veya tahıllı ekmekle fazla sağlıklı ve fazla besleyici bir öğün oluşturulabilir.
Aktifmedya