Tansiyon Nedir? Tansiyon Nasıl Ölçülür? Tansiyon Nasıl Düzenlenir? 

Tansiyonkan basıncı,  kanın atardamar duvarlarına yaptığı basınç. Bu basınç sayesinde, kan vücuttaki bütün organ ve dokulara kadar nakledilmekte ve böylece bu organ ve dokular hayatiyetlerini devam ettirebilmek için gerekli maddeleri kandan almaktadır. Tansiyonun belirli normaldeğerleri vardır. Tansiyonun bu değerlerinaltına düşmesi veya üstüne çıkması sağlıkiçin zararlı olmaktadır. Tansiyonun iki şekli vardır: Büyük tansiyon (sistolik kan basıncı), kalbin kasılması yani kalbin kanı damarlara atması esnasındaki ölçülen tansiyondur ve yetişkin insanlar için normal değerleri 10 ila 14 cm (cıva basıncı) ise, kalbin gevşediği yani kanın kalbe dolduğu sırada ölçülen kan basıncı olup, normalde 9 cm cıva basıncını geçmemelidir. Tansiyon bebeklerde oldukça düşük değerlerdedir. Yaş ilerledikçe bu değerler artmaya başlar ve yetişkinlerdeki değerlere yükselir.

Bir kimsede hipertansiyon (yüksek kan basıncı) var diyebilmek için büyük tansiyonun 14’ten, küçük tansiyonun 9 cm cıva basıncından yüksek olması gerekir. Hipertansiyonu değerlendirmede özellikle küçük tansiyon ehemmiyet arz eder. Bununla beraber bir kimsede tansiyon düşüklüğü var diyebilmek için, büyük tansiyonun 10 cm cıva basıncının altında olması gerekir. Yani tansiyon düşüklüğü değerlendirilirken, büyük tansiyon dikkate alınır.

Tansiyon nasıl ölçülür

Tansiyon, sfigmomanometre adı da verilen tansiyon aletleriyle ölçülür. Cıvalı, metalik veelektronik tansiyon aletleri vardır. Bunlar içinde en hassas ölçüm yapanı cıvalı aletlerdir. Fakat taşıma kolaylığı yönünden diğerleri tercih edilmektedir. Elektronik olanlar pahalı olmakla birlikte, herkes tarafından kullanılma kolaylığı vardır. Diğer aletlerle doğru ölçüm yapabilmek için belirli bir tecrübeye sahip olmak lazımdır. Son zamanlarda parmaktan ölçüm yapan tansiyon aletleri ve kolye şeklinde tansiyon aletleri geliştirilmiştir.

Tansiyon ya rahat bir koltukta oturulurken veya yatarken dinlendikten sonra ölçülmelidir. Hangi vaziyette ölçülürse ölçülsün kolun gevşek ve hafifçe bükük bulundurulmasına, elbisenin kolu sıkmamasına, mümkün oldukça kolun kalp seviyesinde bulundurulmasına dikkat etmelidir. Ölçüm sırasında manşetteki havanın, cıva sütunu veya ibre saniyede 2-3 mm kadar inecek şekilde yavaş yavaş boşaltılmasına dikkat edilmelidir. Tansiyon aletinin manşonu, kolun 2/3 üst kısmını kaplayacak şekilde sarılır, dinleme cihazının tamburu da kol atardamarının üzerine konulur ve ölçüm yapılır. Dinleme sırasında sesin ilk duyulduğu sayı büyük tansiyonu, hafiflediği veya kaybolduğu sayı ise, küçük tansiyonu gösterir. Dinleme aleti olmaksızın ise el yardımıyla sadece büyük tansiyon ölçülebilir. Bunun için de tansiyon aletinin menşonu şişirilmeden önce bilek atardamarı (radial arter) bulunarak sol elin dört parmağı üzerine konur. Manşon şişirilince nabız kaybolur. Manşon indirilmeye başlanınca, nabızın tekrar hissedildiği sayı büyük tansiyonu gösterir. Dinleme cihazıyla ve el yardımıyla ölçülen tansiyonlar arasında 1-1,5 cm cıva basıncı kadar fark bulunabilir. Hangisi daha yüksekse, o değer esas alınmalıdır.

İnsanların çoğunluğunda tansiyon, sağ kolda sol kola nazaran biraz daha yüksektir. Şayet bu fark, 3 cm cıva basıncından daha fazlaysa düşük olan taraftaki atardamarlarda darlık olma ihtimali vardır. Şişmanların tansiyonları, yaşına uygun olandan 1-1,5 cm cıva basıncı dahayüksek çıkabilir. Özellikle çocuklarda ve gençlerde kollardan ölçülen tansiyon yüksekbulunursa, bacaklardan da tansiyon ölçülmelidir (doğuştan olabilen bazı damar darlıklarının teşhisi yönünden).

Tansiyon; yaş, heyecan, ruhi ve fiziki yorgunluklar, açlık ve tokluk halleri, cinsiyet, gıda tarzı gibi sebeplerle değişiklikler gösterir. Dolayısıyla günün her saatinde tansiyon değişiklik arz edebilir. Kadınlarda, yaş dönümüne kadar, erkeklere nazaran 1 cm kadar düşüktür. Bundan sonra birden yükselme görülür. İnce şahıslara göre tıknaz tiplerde biraz dahayüksektir.Tansiyonu kanın damara basınç yapması olarak tanım eden Dr. Ömer Coşkun, “İki tür tansiyon vardır. Büyük tansiyon ve ufak tansiyon.
Halk arasında bilinen tabiri ile konuşuyorum. Küçük tansiyon 9’u geçtiğinde biz buna hipertansiyon diyoruz, yani yüksek tansiyon. Büyük tansiyonun sınırı 14’dür. 14’ün üstüne çıktığı vakit gene tansiyon yüksek demektir” diye söyledi.


Coşkun, “Zeytin yaprağı çoban çökerten ile beraber sıcak suda 5 dakika demlenecek. Daha sonda ökse otu ılık suda en az 10 saat demlenecek. Günde bir kez kullanılacak çoban çökerten ve zeytin yaprağı ile günde iki kez yani sabah ve akşam içilecek ökse otuyla yüksektansiyon 21 gün ile 3 ay arasında dengelenir” diye söyledi.
Dr. Ömer Coşkun, ökse otunun içindeki vitaminler, antioksidanlar ve minerallerin tansiyona fazla faydalı olduğunu vurgulayarak, “Fakat ökse otunun meyveleri zehirlidir. Sadece yaprakları ve taze sapları kullanılabilir. Ancak bunun bile bilinçsizce toplanıp evde kaynatılması kesinlikle fazla tehlikelidir.Fazla kullanıldığı takdirde zararlıdır.” diye konuştu.

kadınhaberleri