DURMUŞ NET KONUŞTU: Enflasyon Hedefini Koruyacak

Merkez Bankası, Ekim ayında dayanıklı tüketim mallarındaki vergi indirimlerinin sona ermesine ve elektrik tarifelerindeki artışa rağmen, yıllık enflasyonun düşük düzeyini koruyacağının tahmin edildiğini açıkladı.

Banka, yılın son ayından itibaren ise baz etkisi nedeniyle yıllık enflasyonda dalgalanmalar görülebileceğine işaret etti ve konutlarda uygulanan elektrik tarifelerinde yapılan yüzde 9,68 oranındaki artış ile dayanıklı mallarda ÖTV ve KDV indirimlerinin sona ermesinin Ekim ayı enflasyonunu yükseliş yönünde etkileyeceği değerlendirmesinde bulundu.

Merkez Bankası'nın bugün açıkladığı Eylül ayı fiyat gelişmelerinde, Eylül'de tüketici fiyat endeksinin yüzde 0,39 oranında yükseldiği, yıllık enflasyonun yüzde 5,27'ye düştüğü hatırlatılırken, temel enflasyon göstergelerinin ana eğiliminin düşük düzeylerdeki seyrini sürdürdüğü, hizmet grubunun yıllık fiyat artış oranının ise istikrarlı olarak gerilemeye devam ettiği belirtildi.

Eylül ayında mal ve hizmet gruplarında fiyatların sırasıyla yüzde 0,22 ve 0,85 oranında arttığı, böylece yıllık enflasyonun, mal grubunda yüzde 5,27'ye çıkarken hizmet grubunda yüzde 5,26;ya gerilediği belirtilen Merkez Bankası açıklamasında, ulaştırma hizmetleri yıllık enflasyonunun yüzde 2,82;ye gerileyerek endeks tarihindeki en düşük seviyesine ulaştığına dikkat çekildi.

Kira yıllık enflasyonunun istikrarlı düşüşünü sürdürdüğü, yaklaşık 1 puan azalarak yüzde 6,48 olduğu kaydedilen açıklamada, yıllık enflasyonun diğer hizmetler grubunda, eğlence hizmetleri ve eğitim kalemlerindeki yükseliş nedeniyle sınırlı bir artış gösterdiği belirtildi.

ELEKTRİK, ŞEBEKE SUYU FİYATLARINDAKİ ARTIŞ, ÖTV VE KDV İNDİRİMİNİN BİTMESİ

Merkez Bankası değerlemesine göre, enerji fiyatları bu dönemde yüzde 0,63 oranında artarken, bu gelişmede, şebeke suyu fiyatlarında gözlenen artışlar ile tüp gaz fiyatlarında devam eden yükselişler de etkili oldu. Böylelikle, enerji fiyatlarındaki yıllık artış oranı yüzde 2,01;e yükseldi.

Konutlarda uygulanan elektrik tarifelerinde yapılan yüzde 9,68 oranındaki artışın Ekim ayı enflasyonuna önemli oranda etki yapacağı vurgulandı.

Enerji ve gıda dışı mal grubu fiyatları Eylül ayında belirgin bir değişim göstermezken, bu grupta yıllık enflasyon yüzde 5,52;ye geriledi.

Giyim ve ayakkabı grubunda sezon geçişinin yaşandığı Eylül ayında, geçmiş yıllardan farklı olarak bu yıl indirimler devam etti ve fiyatlar yüzde 1,01 oranında azaldı. Altın fiyatları ise yüzde 5,26 oranında artış kaydetti.
Dayanıklı mal (altın hariç) grubunda fiyatlar, Eylül ayında yüzde 0,20 oranında artarken, grup yıllık enflasyonu yüzde –1,37;ye yükseldi. Alt kalemler bazında incelendiğinde, beyaz eşya fiyatları yüzde 0,78 oranında arttı, mobilya ve otomobil fiyatları ise dikkate değer bir değişim göstermedi.

ÖTV ve KDV oranlarında yapılan geçici süreli indirimlerin 1 Ekim'de son bulması nedeniyle, dayanıklı mal grubu fiyatlarının Ekim ayında yüksek oranda artış kaydedeceğine dikkat çekildi.

Değerlendirmeye göre, işlenmemiş gıda fiyatları Eylül ayında yüzde 0,50 oranında arttı. Meyve ve sebze fiyatlarındaki gerileme, et fiyatlarında süregelen yüksek oranlı artışların etkisini telafi etti. Böylelikle, işlenmemiş gıda fiyatları yıllık enflasyonundaki gerileme eğilimi, hız kaybetmekle birlikte sürdü. İşlenmiş gıda fiyatları bu ayda belirgin bir değişim göstermedi ve bir yıl önceki düzeyinin altında seyretmeye devam etti.

ÜRETİCİ FİYATLARINDAKİ ARTIŞ

Eylül'de üretici fiyatları yüzde 0,62 artarken, yıllık enflasyon yüzde 0,47 olarak gerçekleşti. Tarım grubunda yıllık enflasyon yüzde 4,08;e yükseldi. İmalat sanayi yıllık enflasyonu, ana metal ve gıda ürünleri imalatı fiyatlarındaki artışın etkisiyle 1,43 puan yükselerek yüzde –0,94 düzeyinde gerçekleşti.

Petrol ve ana metal hariç imalat sanayi yıllık enflasyonu sabit seyrini korudu.

Eylül'de, ara malları fiyatları, ana metal imalatı fiyatlarındaki artışın etkisiyle yüzde 1,16 oranında yükselse de bu grupta fiyatlar bir yıl önceki düzeyinin altında seyretmeye devam etti. Sermaye malları fiyatları ise makine ve teçhizat imalatı fiyatlarındaki artışın etkisiyle aylık bazda yüzde 0,61 arttı.

Bu dönemde, dayanıksız tüketim malları fiyatları, gıda ürünleri imalatı fiyatlarındaki yükselişin etkisiyle artarken, dayanıklı tüketim malları fiyatları yüzde 0,26 oranında azaldı.