İran'a ambargonun kalktı... BEKLENTİLER YÜKSELDİ!

ERZURUM/AĞRI/VAN (AA) - Nükleer müzakerelerin anlaşmayla sonuçlanmasının ardından İran'a 35 yıldır uygulanan uluslararası ambargonun kaldırılması, İran sınırına yakın Doğu Anadolu Bölgesi için de umut oldu.

İran'a uygulanan uluslararası ambargonun kaldırılması, Ağrı, Erzurum ve Van için dış ticaret açısından önemli fırsatları beraberinde getirdi. Erzurum, Ağrı ve Van'daki ticaret ve sanayi odaları, ihracatçı birlikleri ve belediye başkanları, İran'a uygulanan yaptırımların kaldırılmasının Türkiye'nin ticaretini canlandıracağını ve bunun fırsata dönüştürülmesi gerektiği görüşünde birleşti.

"Süratle İran pazarına girmeliyiz"

Erzurum Büyükşehir Belediye Başkanı Mehmet Sekmen, konuya ilişkin AA'ya yaptığı açıklamada, İran'a uygulanan ambargonun kalkmasından mutluluk duyduklarını belirterek, "İran'a neler ihraç edebiliriz, İran'dan ülkemize ne ithal edebiliriz, bunun çalışmasını yapıp, ambargonun kaldırılmasını bir fırsat bilerek, süratle o pazara girmeliyiz" dedi.

"İran Türkiye için büyük bir pazar"

Doğu Anadolu İhracatçılar Birliği (DAİB) Yönetim Kurulu Başkanı Cemal Şengel ise İran'nın Türkiye için büyük bir pazar konumunda olduğunu söyledi.

Birlik olarak bunun bilincinde olarak İran üzerindeki yaptırımlar daha kalkmadan çeşitli çalışmalar yapmaya başladıklarını anlatan Şengel, "İran'da altyapı da var, para da var ve her türlü ticarete de açıklar. Ambargonun kalkması Türkiye için büyük bir fırsat ama bu fırsatı Avrupalılara kaptırmamız lazım" diye konuştu.

Erzurum Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Lütfü Yücelik de İran'a uygulanan ambargonun kalkmasının yıllardır baskılanan ticari ilişkileri olumlu etkileyeceğini ifade etti.

Kotaların artırılması talebi

Ağrı Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Saim Alpaslan ise ambargonun kalkmasının Ağrı'yı doğrudan doğruya olumlu etkileyeceğini belirtti.

Ağrı'nın İran ile sınır ticaretlerinin ilde üretim olmadığı için daha çok ithalat yaparak Türk pazarına sunulması üzerine kurulu olduğunu ve iki ülke arasındaki anlaşmalarla belirlenen kotalar dahilinde ticaret yapabildiklerini anlatan Alpaslan, ambargonun kalkmasıyla bu kotaların artırılmasını beklediklerini ifade etti.

"İran'la ekonomik ilişkilerimiz gelişecek"

Van Valisi İbrahim Taşyapan, İran ile ilişkiler bakımından Van olarak önemli bir yerde bulunduklarını, sınır kapısı ve demiryolu üzerinden komşu ülkeyle bağlantılarının olduğunu söyledi.

İran ile sınır ticaret merkezlerinin yanı sıra ithalat ve ihracat kapsamında ticaret yapan esnafların bulunduğunu anlatan Taşyapan, "İran'da ekonominin gelişmesiyle kente gelen turist sayısında da artış olacak ve gelirlerimiz de yükselecek. Her açıdan yaptırımların kalkması önemli bir adım" dedi.

"Süreci yakından takip ediyoruz"

Van Ticaret ve Sanayi Odası (Van TSO) Başkanı Necdet Takva da Van'ın sınır kenti olması nedeniyle İran'daki gelişmeleri yakından takip ettiklerini belirterek, 290 kilometrelik sınır hattıyla Van'ın, İran'ın batıya açılmasının en önemli kavşağında yer aldığını, bu nedenle ambargoların kaldırılmasının kendilerini yakından ilgilendirdiğini kaydetti.

Geçen yıl Kapıköy Sınır Kapısı'nın kapalı olması nedeniyle düşen ithalat ve ihracat rakamlarını üçe katlamaları gerektiğini ifade eden Takva, şöyle konuştu:

"Bunun için bir hazırlık yapmamız lazım. Geç bile kalmış durumdayız. İran'la ekonomik ilişkilerin düzelmesiyle çok ciddi bir değişim olacağını defalarca söyledik. İran, dünyanın 3'üncü büyük petrol ve 5'inci büyük doğalgaz üreticisi. Ekonomik potansiyelinin gelecekte dünya ekonomisi açısından çok önemli anlamı var. Bu konuyu yakinen takip ediyoruz. İran'la ilişkilerimizi normalleştirme ve bu anlamda ticari potansiyelimizi artırma gibi bir çaba içindeyiz."

"Olumlu yönde etkileyecek"

Hakkari Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Servet Taş ise İran'ın bölge ekonomisinin gelişmesi açısından hayati önem taşıdığını belirterek, "İran'ın da yaptırımların kaldırılmasının ardından atacağı ekonomik adımlar bizleri olumlu yönde etkiyecek. İran'ın ekonomik potansiyelinden yararlanabilmek için araştırmalara başladık" diye konuştu.

"İran'ın da bize ihtiyacı var"

Van Organize Sanayi Bölgesi Başkanı Şemsettin Bozkurt da Van ile İran arasındaki ticaretin en uzun sınır hattına rağmen çok düşük olduğunu, yıllardır bu konuda bekledikleri hedefe ulaşamadıklarını bildirdi.

Sınır kapısının modernizasyonunun tamamlanamaması nedeniyle gidiş gelişlerde sıkıntı yaşadıklarını ifade eden Bozkurt, "Biz nasıl İran'la ticaretimizi geliştirmek istiyorsak, onlar da aynı şekilde bizimle ticaret yapmak istiyor. Eksiklikler giderilirse 10 milyon dolar seviyesinde olan ithalat rakamlarımız, 100 milyon dolar seviyesine yükselebilir. Bu da kentimiz için çok önemli."

"Dünyada en fazla beyin göçü İran'da yaşanıyor"

Yüzüncü Yıl Üniversitesi İşletme Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Agah Hazır ise İran'da ihtiyaç duyulan müteahhitlik, inşaat sektörü ve diğer alanlarda ticari faaliyetlerin geliştirilebileceğini ifade ederek, "Ambargo İran'ın dış dünyaya açılamamasına ve ilişkilerini geliştirememesine neden oldu. Bu nedenle dünyada en fazla beyin göçü İran’da yaşanıyor. Biz de buradan yetiştirdiğimiz kalifiye elemanları İran'a göndererek önemli fırsatlar elde edebiliriz" ifadelerini kullandı.aa