ABD’de Hükümeti kriz eşiğinde! 

ABD Temsilciler Meclisi ABD borç limitini askıya alacak bir yasa tasarısını onayladı. Senatoya gidecek yasanın Cumhuriyetçiler tarafından engellenmesi bekleniyor.

Demokratlar bu hafta olası bir hükümet kapanması ve temerrüde düşme riski ile karşı karşıya.

ABD’nin borçlanma limitini 17 Aralık 2022’ye kadar askıya alacak yasa tasarısı, ABD Temsilciler Meclisinde 219 oyla kabul edildi. Yasanın bir sonraki adresi Senato olacak. Burada ise Cumhuriyetçilerin sert engellemeleri ile karşı karşıya kalması bekleniyor.

ABD TEMERRÜDE DÜŞEBİLİR
Senato borç limitini Hazine Bakanı Yellen’in işaret ettiği 18 Ekim tarihinden önce askıya almaz veya yükseltmezse, hükümet finansal piyasaları çökertebilecek bir temerrüt riskiyle karşı karşıya kalabilir.

ABD Temsilciler Meclisi federal hükümetin kapanmasını önleyecek ve borç limitini askıya alacak geçici bütçe tasarısını geçen hafta da onaylamış, ardından Demokratlar, pazartesi günü Senato’daki Cumhuriyetçilerin muhalefetiyle karşılaşmıştı.

Borç limitini yükseltmek için oy kullanmayı reddeden Cumhuriyetçiler sadece hükümeti finanse etmek için oy kullanmak istiyor.

ABD hükümeti tarihi bir temerrüde yol açabilecek 28,4 trilyon dolarlık borç limitine ulaşma tehdidiyle karşı karşıya bulunuyor.

HÜKÜMETİN KAPANMASI NEDİR?
ABD siyasal sisteminde hükümet organlarına yada programlarına federal bütçe sağlayacak bir kanun teklifi Temsilciler Meclisi ve Senato olmak üzere iki ayrı meclisten oluşan Kongre’den geçmediği takdirde “shutdown” olarak bilinen hükümetin kapanması durumu ortaya çıkıyor.

Böyle bir senaryo yaşandığında ABD yasaları, hükümeti konu ile ilgili icraatlarını “kapamayı” emrediyor. Durdurulan çalışmalarla ilgili kurumlarda çalışan temel personel dışındaki ikinci dereceden memurlar dönemsel izne çıkıyor. Bu süreçte izne çıkan çalışanlar ödeme alamıyor.

BORÇ LİMİTİ NEDİR?
Ekonomist Mahfi Eğilmez'in anlatımına göre, ABD’de Hazine borç stoku için konulan limite borç tavanı deniyor. Amerikan Anayasası’na göre Hazine’nin borçlanmasına izin verme yetkisi Kongre’ye ait bulunuyor. 1776’dan 1917’ye kadar Hazine’nin yapacağı bütün borçlanmalar için tek tek Kongre’den yasa geçiriliyordu.

I. Dünya Savaşı’nın gerektirdiği harcamaların karşılanabilmesi amacıyla daha esnek bir sistem arayışı sonucu 1917 yılında Kongre borçlanma için bir tavan belirledi ve bu tavana ulaşılıncaya kadar yapılacak borçlanmalar için Kongre, Hazine’ye onay vermiş oldu.

1941 yılında çıkarılan Kamu Borçlanması Yasası gereğince söz konusu tavana ulaşıldıktan sonra bu tavanın artırılması için yeniden Kongre’den yasa geçirilerek izin alınması gerekiyor.

Eğer izin alınamazsa ve acil durumlar için ayrılan fonlar da tükenirse bu durumda kamu çalışanlarından acil işlerde çalışanlar dışındakiler işten çıkarılıyor ve ABD’de devlet faaliyetlerinin önemli bir bölümü duruyor.

KAYNAK: SÖZCÜ

İŞTE İSMAİL SAYMAZ'IN GERÇEK YÜZÜ