Anket Sonuçları Şok Etti: Türkiye Yardımlarla Geçiniyor

Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV), UNICEF ve Dünya Bankası tarafından ortaklaşa gerçekleştirilen ve 2 bin 102 aile üzerinde uygulanan ankete göre, ailelerin neredeyse 4'te 3'ünün gelirlerinde Ekim 2008 ile Haziran 2009 arasında düşüş yaşandı.

TEPAV'dan yapılan açıklamada, TEPAV, UNICEF ve Dünya Bankası tarafından ortaklaşa gerçekleştirilen ve Adana, Ankara, İstanbul, İzmir ve Kocaeli'de 2 bin 102 aile üzerinde uygulanan Türkiye Refah İzleme Anketi'ne ilişkin özete yer verildi.

İŞTE O ANKETTEN ÇARPICI SONUÇLAR
Anket sonuçlarına göre, ekonomik yavaşlama, daha düşük gelir ve daha yüksek işsizlik sebebiyle Adana, Ankara, İstanbul, İzmir ve Kocaeli'nin merkezindeki ailelerin çoğunluğunun yaşamlarını etkiledi.

Söz konusu kentlerde yaşam koşulları ile ilgili olarak yapılan anket, ailelerin neredeyse 4'te 3'ünün Ekim 2008 ile Haziran 2009 arasında gelirlerinde düşüş yaşandığını ortaya çıkardı.

Görüşülen yoksul ailelerin 3'te 1'i, kamu hizmet faturalarını ödeyemediklerini, yüzde 9'u ise en azından geçici süreyle de olsa elektriklerinin kesildiğini bildirdi. Ailelerin �eğitim gibi- diğer yaşamsal giderlerini koruyabilmek için gıda harcamalarını azaltarak, gelirlerindeki düşüşe uyum sağladıkları belirlendi.

Kentlerde yaşayan yoksul ailelerden çoğunun gelirlerini ve giderlerini dengeleyebilmek için komşularından, dostlarından ailelerinden, topluluklarından ve kamu programlarından yardım aldıkları, birçok ailenin de borç aldıkları tespit edildi.

Anket sonuçlarında ailelerin bu geçim zincirlerinin zayıfladığı, en yoksul ailelerin yaklaşık 5'te 1'inin her türlü destekten yoksun kaldıkları yer aldı.

İş kayıplarının ekonomik krizin en görünür etkisi olduğu belirtilirken, özellikle kayıt dışı sektörde çalışanlar ve kendi hesabına çalışanlar olmak üzere çalışanların da birçoğunun, işleri olmasına rağmen gelirlerinde düşüş olduğu kaydedildi.

Ankete göre, ücretler ve kendi işinden elde edilen gelirler, özellikle yoksullar olmak üzere hane halkının çoğunluğu için düşerken, hane halkı diğer transfer gelirleri de (emekli maaşları, kira ve diğer destekleyici gelirler gibi) ekonomik kriz patlak verdiğinden bu yana nispeten durağan kaldı.

KRİZ İLE BAŞA ÇIKMA MEKANİZMALARI
Anket sonuçlarında kentlerde yaşayan, özellikle kriz öncesinde de yoksul olan ailelerin, ekonomik sıkıntıyla baş edebilmek için çeşitli önlemler aldığı belirtiliyor.

Buna göre, aileler daha ucuz gıda ürünleri alıyor (tüm hane halkının dörtte üçü), gıda dışı ürünlerin daha ucuzunu tercih ediyor (yüzde 65) ve gıda tüketimini azaltıyor. Diğer yaygın uyum mekanizmaları arasında sosyal etkinliklere yapılan harcamaların azaltılması, kendi üretiminden gıda temini (köy bağlantıları yoluyla) ve ulaşım tercihlerinin değiştirilmesi yer alıyor. Öte yandan, ailelerin eğitim ve sağlık harcamalarını mümkün olduğunca korudukları belirtiliyor.

Anket sonuçlarında, kent merkezlerinde yaşayan en yoksul yüzde 20'lik dilimdeki ailelerin 4'te 3'ünün gıda tüketimlerini, aynı gruptaki ailelerin yarıya yakınının da çocukları için gıda tüketimlerini azalttığı kaydedildi.

Kentlerde yaşayan hane halkının yaklaşık 3'te 1'inin son aylarda elektrik, su ve gaz gibi yaşamsal hizmetlerin faturalarını ödemekte zorlandığı, faturaların ödenememesinin ailelerin yaklaşık yüzde 10'unun geçici olarak elektrik, telefon ve internet hizmetlerinden mahrum kalmasına yol açtığı belirtildi.