Dünyanın yüzde 56'sı 'özgür' değil 

195 ülkedeki temel hak ve özgürlüklerin değerlendirildiği listede, dünya üzerinde 86 (yüzde 44) ülke özgür olarak açıklanırken, 59 (yüzde 30) ülke kısmen özgür ve 50 (yüzde 26) ülke ise 'özgür değil' olarak belirtildi.

Türkiye 195 ülke arasında 114'üncü sırada yer alırken, geçmiş yıllara göre durumunun 'kötüye gittiği' ifade edildi.

Türkiye,Çin, İran, Irak, Suriye, Rusya ve Venezuela gibi ülkelerle 'özgür olmayan' ülkeler kategorisinde gösterildi.

Türkiye'de yaklaşık iki sene boyunca olağanüstü hal durumunun devam ettiği ve bu süre zarfında cumhurbaşkanlığı seçimlerinin yapıldığı, devlet kurumlarının iç yapılarının değiştirildiği, gazeteci, akademisyen ve sivillerin haksız yere tutuklandığı belirtildi.

İskandinav ülkeleri demokraside zirvede

Temel hak ve özgürlüklerin en iyi olduğu ülke Finlandiya olurken, Norveç ikinci, İsveç üçüncü, Kanada dördüncü ve Hollanda ise 5'inci sırada yer aldı. İlk 10'a giren diğer ülkeler sırasıyla Avustralya, Yeni Zelanda, Uruguay, Danimarka ve İrlanda oldu. Belçika, Japonya, Portekiz, İsviçre ve Şili ise listede üst sıralarda yer aldı.

Raporda Amerika Birleşik Devletleri'nin (ABD) 100 üzerinden 86 puan almasına rağmen demokrasi ve özgürlük alanında son 8 yılda gerileme gösterdiği kaydedildi. ABD listede 'özgür ülkeler' kategorisinde yer almasına rağmen 33'üncü sıraya geriledi ve Estonya, Tayvan, Kosta Rika ve Slovakya gibi ülkelerin gerisinde yer aldı.

Bunun yanında Donald Trump yönetimi döneminde ülkede hukukun üstünlüğü, mülteci hakları, ve ayrımcılık gibi konularda gerileme kaydedildiği açıklandı. Ülkedeki bazı kurumların özgür yapısına müdahale edilmek istendiği kaydedildi.

Etnik temizlik ve soykırım yapan ülkeler arttı

Raporda etnik temizlik ve soykırım yapan ülkelerin sayısının son 13 yılda 3'ten 11'e yükseldiği belirtilirken birçok demokratik ülkede basın özgürlüğü konusunda ciddi olumsuzluklar görüldüğü ifade edildi.

Çin'e bağlı Uygur Özerk Bölgesi'nde Pekin hükümetinin yaklaşık 2 milyon Kazak, Uygur ve Hui (Müslüman Çinli) azınlıklarına eğitim adı altında işkence uyguladığı belirtildi.

Gazeteci Cemal Kaşıkçı cinayeti ve Suudi Arabistan

Freedom House aralarında Türkiye'nin de bulunduğu Rusya, Çin, İran ve Suudi Arabistan gibi toplam 24 ülkede taciz, sınır dışı tehdidi, adam kaçırma ve suikast gibi sebeplerden dolayı siyasi muhaliflerin yurt dışına kaçtığını açıkladı.

Gazeteci Cemal Kaşıkçı'nın İstanbul'daki Suudi Arabistan Başkonsolosluğu'nda öldürülmesinin bazı otoriter rejimlerin yurt dışında da kendilerine muhalif kişileri takip ettiğinin altı çizildi.

AB üyesi Polonya ve Macaristan'da özgürlük azaldı

Raporda 68 ülkenin özgürlük ve demokrasi karnesi kötüye giderken, 50 ülkenin temel hak ve özgürlükler konusunda iyileşme gösterdiği açıklandı.

Angola, Ermenistan, Etiyopya ve Malezya'daki siyasilerin beklenmedik bir şekilde halkın isteklerine cevap verdiği belirtilirken, Avrupa Birliği'nde yer alan Polonya ve Macaristan ile Balkan ülkesi Sırbistan'da medya, özel sektör, sivil toplum örgütleri ve yargı kurumları gibi toplumun farklı kesimlerine farklı yollarla saldırı düzenlendiği ve baskı altında bırakıldığı ifade edildi.

Suriye ve Türkmenistan son sırada Tunus tek özgür Arap ülkesi

Ekonomik ve siyasi krizin yaşandığı Venezuela, siyasi tutuklamaların yaşandığı Sri Lanka ve Tanzanya hak ve özgürlükler konusunda geriye giderken, listenin en kötüleri arasında Suriye, Güney Sudan, Eritre, Türkmenistan, Kuzey Kore, Suudi Arabistan, Tacikistan, Özbekistan ve Libya yer aldı.

Raporda Tunus, tek demokratik Arap ülkesi olarak gösterilirken, İsrail'de milliyetçiliğin arttığı ve Azerbaycan'da da medya, devlet kurumları ve sivil toplumun baskı altına alınarak mevcut hükümetin konumunu sağlamlaştırdığı kaydedildi.

(euronews)