İsrail'den ABD'ye sert tepki 

İsrail’in Yediot Ahronot gazetesinin haberine göre Netanyahu, Batı Kudüs’te Yahudi soykırımı (Holokost) olaylarının yıldönümü münasebetiyle düzenlenen programda yaptığı konuşmada, Avusturya’nın başkenti Viyana’da başlayan ve ABD’nin dolaylı olarak katıldığı İran nükleer anlaşması görüşmelerini ele aldı.

Netanyahu, “Dünyadaki en iyi dostlarımıza (Amerikalılar) İran ile yapılacak herhangi bir anlaşmanın bizi bağlamayacağını ve bu anlaşmanın nükleer silahlanmasının önünü açacağını söylüyorum.” dedi.

İran ile yapılacak herhangi bir anlaşma İsrail’i bağlamayacağını vurgulayan Netanyahu, “Bizi bağlayan tek bir şey var o da bizi yok etmeye çalışan düşmanın komplosunu engellemektir.” ifadelerini kullandı.

Dün Viyana’da İran nükleer anlaşması görüşmeleri, Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi adına AB Dış İlişkiler Servisi Genel Sekreter Yardımcısı ve Siyasi Direktörü Enrique Mora başkanlığında, taraf ülkelerin diplomatlarının katılımıyla başlamıştı.

Kapsamlı Ortak Eylem Planı (KOEP) olarak adlandırılan nükleer anlaşmanın seyri ve Mayıs 2018’de tek taraflı olarak anlaşmadan ayrılan ABD’nin dönüşünün ele alındığı toplantıya Almanya, İngiltere, Fransa, Çin, Rusya ve İran’dan üst düzey yetkililer katılmıştı.

ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price, İran'la nükleer anlaşma koşullarıyla örtüşmeyen İran'a yönelik yaptırım maddelerini kaldırmaya hazırlandıklarını söyledi.

Price, günlük basın brifinginde İran'la nükleer müzakereleri ve Avusturya'nın başkenti Viyana'da devam eden görüşmeleri değerlendirdi.

Sözcü Price, ABD'nin İran'la görüşmeler konusunda acelesi olmadığını ve görüşmelerin zorlu geçmesine hazır olduğunu ifade ederek Viyana görüşmelerinin sonunda ABD'nin çıkarlarının korunacağı bir sonuca ulaşmayı arzu ettiklerini belirtti.

Price, bazı yaptırımları kaldırmaya hazırlandıklarını, "İran'la nükleer anlaşma koşullarına dönmek için gerekli adımları atmaya hazırlanıyoruz ki buna, nükleer anlaşmayla örtüşmeyen yaptırımların kaldırılması dahildir." sözleriyle teyit etti.

Şu aşamada hangi yaptırım başlıkları üzerinde çalıştıklarını açıklamayacağını söyleyen Price, bununla birlikte İran da anlaşma koşullarına dönmeden tek taraflı teşvikler vermeyeceklerini sözlerine ekledi.

- İRAN NÜKLEER ANLAŞMASI

Ortak Kapsamlı Eylem Planı, İran'ın nükleer faaliyetlerinin denetlenmesi ve düzenlenmesi, bunun karşılığında yaptırımların kaldırılması amacıyla Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin (BMGK) daimi üyeleri ABD, İngiltere, Fransa, Rusya ve Çin'in yanı sıra Almanya ve AB ile İran arasında 2015'te imzalanmıştı.

INSTEX MEKANİZMASI 2019'DA FAALİYETE GEÇİRİLDİ

ABD'nin İran'a uyguladığı yaptırımlardan AB'li yatırımcıların etkilenmemesi ve bu ülkeyle ticari ilişkilerin sürdürülmesi için Almanya, Fransa ve İngiltere tarafından INSTEX adı verilen bir mekanizma 2019'da hayata geçirilmiş ve bu kapsamda ilk para transferi ve ticari faaliyetler de gerçekleştirilmişti.

Anlaşmayla ilgili görüşmelerin yapıldığı Viyana'da mevcut katılımcıların son yüz yüze toplantısı Şubat 2020'de düzenlenmişti.

ABD Dışişleri Bakanlığı, 3 Nisan'da anlaşmanın taraflarının "ABD'nin nükleer anlaşmaya dönmesi konusunda" İranlı yetkililerle yaptığı toplantıdan memnuniyet duyduğunu açıklamıştı.