Merkez Bankası Başkanı Durmuş Yılmaz’ın Türkiye’nin büyümek ve iş yaratmak durumunda olduğunu, bunun için de kaynağa ihtiyacı bulunduğuna dikkat çektiği şu günlerde, Türkiye’de bir kişilik iş yaratma maliyetinin 268 bin 790 TL olduğu belirlendi. Resmi rakamlara göre Türkiye’nin 3 milyon 269 bin kişiden oluşan işsiz ordusuna istihdam yaratmak için 2008 yılı milli gelirinin yüzde 92.5’ine denk gelen 878 milyar 673.9 milyon TL’lik yatırım yapması gerekiyor. Sayıları 5 milyon 147 bin kişiye ulaşan gerçek işsize iş yaratmak için ise gereken kaynak 1 trilyon 383 milyar 462.1 milyon TL.
ANKA’nın Hazine Müsteşarlığı’nın (16 Ağustos itibariyle) verilerinden yaptığı belirlemeye göre, 8 aylık döneminde teşvik belgesine bağlanan toplam 8 milyar 157.8 milyon TL tutarındaki 782 yatırım projesi kapsamında 30 bin 350 kişilik istihdam yaratılacağı bildirildi. Buna göre yaratılacak her bir kişilik istihdam başına ortalama 268 bin 790 liralık yatırıma gidileceği belirlendi.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) iş gücü istatistiklerine göre Haziran dönemi itibariyle 3 milyon 269 bin kişi olan mevcut işsizlerin tümüne iş bulmak için toplam 878 milyar 673.9 milyon TL’lik yatırıma ihtiyaç duyuluyor. Bu rakam, Türkiye’nin 2008 yılında gerçekleşen Gayri Safi Yurtiçi Hasılası’yla (GSYH) karşılaştırıldığında, Türkiye’nin milli gelirinin yüzde 92.5’ini iş yaratması için harcaması gerekiyor.
Bu arada umudunu yitirerek iş aramaktan vazgeçen işsizler, ücretsiz aile işçileri, günü birlik işlerde düzensiz ve kısa süreli çalışanlar bu hesaba dahil bulunmuyor. Türkiye İstatistik Kurumu’nun işsiz sayısını 3 milyon 269 bin olarak açıklamasına karşın, yapılan hesaplamalara göre gerçek işsiz sayısının Haziran dönemi itibariyle 5 milyon 147 bin kişi olduğu belirlendi. Bu çerçevede Türkiye’nin gerçek işsizine iş bulması için toplam 1 trilyon 383 milyar 462.1 milyon TL’lik kaynak yaratması gerekiyor. Bu da Türkiye’nin cari fiyatlarla 950 milyar 98 milyon TL olan geçen yılki GSYH’sinin yüzde 45 fazlasına işaret eden bir kaynağa ihtiyaç duyulduğunu ortaya koyuyor.
-İSTİHDAM YARATMA MALİYETİ EN DÜŞÜK SEKTÖR TARIM-
Bir kişilik iş için gerekli ortalama yatırım tutarı projelerin niteliğine bağlı olarak sektörlere göre değişiyor. Tarım sektöründe 143 bin 623 TL ile en düşük düzeyde bulunan bir kişilik iş yaratma maliyeti, madencilik sektöründe 208 bin 701 TL’ye, hizmetler sektöründe 213 bin 281 TL’ye, imalat sanayinde 205 bin 976 TL’ye çıkıyor. Enerji sektöründe bir kişilik iş yaratma maliyeti 3 milyon 40 bin 362 TL’ye kadar yükseliyor.
-İŞ YARATMA MALİYETİ EN YÜKSEK KARADENİZ’DE -
Bir kişilik iş yaratma maliyeti bölgelere göre de değişiklik gösteriyor. 8 aylık veriler itibariyle bir kişilik iş yaratma maliyetinde 565 bin 897 TL ile Karadeniz Bölgesi liste başında yer aldı. Karadeniz’i 302 bin 178 TL ile Ege Bölgesi, 287 bin 827 TL ile Marmara Bölgesi, 231 bin 285 bin TL ile Akdeniz Bölgesi, 192 bin 269 TL ile İç Anadolu Bölgesi, 177 bin 120 TL ile Doğu Anadolu Bölgesi, 154 bin 941 bin TL ile Güneydoğu Anadolu Bölgesi izledi.