'İşsizlik Yasası Sigortası' yasalaştı. Kanunla, Güneydoğu Anadolu Projesine (GAP) kaynak aktarılıyor. İşte bu nokta da da sıkıntılar başlıyor.
2009 yılına münhasır olmak üzere; İşsizlik Fonu'nun nema gelirlerinden dörtte üçü bütçeye gelir kaydedilecek. Bu tutarın, Yüksek Planlama Kurulu kararına istinaden GAP kapsamındaki yatırımlar öncelikli olmak üzere, ekonomik kalkınma ve sosyal gelişmeye yönelik altyapı yatırımlarında kullanılmak üzere ilgili idare bütçelerine ödenek kaydetmeye Maliye Bakanı yetkili olacak. Bu ödenekler, 2009 yatırım programı ile ilişkilendirilecek.
EYLEMLERİMİZ BAŞLAYACAK
DİSK Genel Başkanı Süleyman Çelebi, konu ile ilgili Gazeteport'a yaptığı açıklamada; "Yasanın onaylanması bundan sonraki sürecin dondurulması anlamına gelmiyor. Fonda biriken ve tümü işçinin hakkı olan paranın amacı dışında kullanılmasını kabullenemeyiz. Eylemlerimiz başlayacak" dedi.
Süleyman Çelebi, fonun yatırım amaçlı kullanılmasının fonun temel anlayışına ve ruhuna aykırı olduğunu belirterek sözlerine şöyle devam etti:" Önümüzdeki günlerde ana muhalefet partisinin görüşlerini ve desteğini de alarak Anayasa Mahkemesi'ne ve idare mahkemeye başvuracağız. Bu yasanın anayasaya aykırılığı konusunda ilerleyen süreçte konuyu uluslararası platformlara da taşımayı planlıyoruz."
Açıklamasında, yasanın veto edilmesi için DİSK, TÜRK-İŞ ve HAK-İŞ'in Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'e ortak bir mektup gönderdiğini hatırlatan Çelebi;" Yasanın iptali konusunda yine böyle bir güçbirliğine gidebiliriz. Konu ile ilgili görüşmelerimiz devam ediyor. DİSK olarak tüm sendika üyelerimizle sesimizi duyurmak için kamuoyunu harekete geçirecek eylemlere hazırlanıyoruz" şeklinde konuştu.
FON İSTİHDAM AMAÇLI KULLANILMALI
Yasanın onaylanmasının ardından Gazeteport'un sorularını yanıtlayan Vergi ve Sosyal Güvenlik Uzmanı Sezgin Özcan, "Fondaki para işçinin parasıdır ve fonun yaygınlaşan işsizliğe çare olacak çözümlerde kullanılması gerekmektedir. Devam eden küresel krizin ne zaman biteceği ile ilgili şüpheler devam ederken ve kriz nedeniyle açıklanan işsizlik rakamları 3 milyonları aşmışken fonda biriken paranın geri dönüp dönmeyeceği belli olmayan yatırımlarda kullanılmasını anlayışla karşılayamıyoruz" dedi.
Özcan sözlerine şöyle devam etti: "Geçen yıl kabul edilen 5763 sayılı Yasayla, İşsizlik Sigortası Fonu'nun mevcut nema gelirlerinden 1.3 milyar TL, GAP kapsamındaki yatırımlara öncelik vermek kaydıyla ekonomik kalkınma ve sosyal gelişmeye yönelik yatırımlarda kullanılmak üzere bütçeye aktarılmış, 2009-2012 yıllarında Fon tarafından tahsil edilecek nema gelirlerinin dörtte birinin aynı amaçla ilgili yıl bütçesine gelir kaydedilmesinin önü açılmıştı. Ancak bu yetmedi. Başlangıçta 10 milyar TL öngörülen 2009 yılı bütçe açığının 60 milyar TL'yi aşabileceği ortaya çıkınca, 5920 sayılı Yasa ile 2009 ve 2010 yıllarında İşsizlik Sigortası Fonu'ndan bütçeye aktarılacak kaynak, nema gelirlerinin dörtte birinden dörtte üçüne çıkarıldı. Böylece 2009 yılında İşsizlik Sigortası Fonu'ndan bütçeye aktarılacak kaynak yaklaşık 2.8 milyar TL artırılarak, 4.2 milyar TL'ye çıkarılmış oldu. 4.2 milyar TL'lik kaynak aktarımı 2010 yılı için de geçerli olacak. Gelecek yıllarda yeni bir düzenleme yapılmazsa, 2011 ve 2012 yıllarında bütçeye aktarılacak tutar, nema gelirlerinin dörtte biri kadar olacak."
FON DELİK DEŞİK
Şu an uygulanan işsizlik sigortasının asgari ücretin yüzde 80'i geçmediği ve 180-300 gün arasında uygulanabildiğini sözlerine ekleyen Sezgin Özcan, işçinin kriz mağduru olduğu şu günlerde böylesine büyük bir paranın istihdam amaçlı değil adresi tarif edilmemiş yatırımlarda değerlendirilmesinin düşündürücü olduğunu vurguladı. Özcan; "Fon zaten delik deşik edildi. Fondan aktarılan kaynakların bazılarının krize çare olarak işçi ve işverene kolaylık sağlaması makul karşılanabilir. Ancak, fondan yatırım amaçlı para aktarılması işçi tarafından hoş karşılanmayacaktır" şeklinde konuştu.
Daha öncede çeşitli amaçlarla açılan fonlarda biriken paraların bütçeye aktarılmasında olduğu gibi İşsizlik Sigortası Fonu'ndan aktarılan paralarında geri dönüşü noktasında umutlu olmadıklarını belirten Özcan; "GAP bölgesinde yapılacak duble yollar paralı mı olacak ki bu para fona geri dönsün" dedi.
5 YILDA 10 MİLYAR LİRA
İşsizlik Sigortası Fonu'nun amacı dışında kullanılması kapsayan yasaya göre 2009-2012 yılları arasında fondan yaklaşık 10 milyar TL GAP'ın alt yapı yatırımlarında kullanılacak. 2009 Temmuz ayı itibarıyla Fon'un yedi aylık nema geliri 3.304 milyon TL . Bu rakam üzerinden hesap yapıldığında yıllık nema gelirinin dörtte biri 1.416 milyon TL olurken, dörtte üçlük oran 4.248 milyon TL'ye kadar çıkıyor. 2008 yılında aktarılan 1.300 milyon TL'yi de dikkate aldığımızda 2009 yılı sonunda bütçeye aktarılan tutar 5,5 milyar TL'yi aşmış olacak.
Aynı hesaptan hareketle 2010 yılında 4.248 milyon, 2011 ve 2012 yıllarında 1.416 milyon TL'den 2.832 milyon TL olmak üzere, 2008-2012 döneminde Fon'dan bütçeye aktarılan tutar 12 milyar TL'yi aşabilecek. Nema gelirlerinde yüzde 20 oranında bir düşüş olabileceğini varsaysak bile, beş yılda Fon'dan bütçeye aktarılacak tutar 10 milyar TL'den az olmayacak.
2 MİLYAR TL DE VERGİ OLARAK ALINACAK
İşsizlik Sigortası Kanunu'nun 53. maddesine göre Fon, Damga Vergisi hariç her türlü vergi, resim ve harçtan muaf olmakla birlikte, Gelir Vergisi Kanunu'nun geçici 67. maddesinde yer alan 'gelir sahibinin vergiden muaf olup olmaması yapılacak tevkifatı etkilemez' hükmü gereği, 1.1.2006'dan itibaren Fon'un menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarından elde ettiği gelirler üzerinden vergi tevkifatı (kesintisi) yapılıyor.Temmuz 2009 sonu itibarıyla yapılan vergi tevkifatı, yani vergi olarak Hazine'ye aktarılan tutar 1.085 milyon TL. 2012 sonuna kadar vergi olarak bütçeye aktarılacak tutar da yaklaşık 2 milyar TL olacak.
Gazeteport
18
10
k.jpg)
