Arap Birliği ve Türkiye'nin Suriye'ye yönelik yaptırım kararlarının peşinden, Suriye'nin Türkiye'ye aynı yanıtı vermesi ile sınır illerindeki Arap Baharı'nın etkisi tersine döndü. İki gün boyunca Hatay'da yaptığımız görüşmelerde gördük ki ilin adeta can damarları kesilmiş durumda. Antakya Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Hikmet Çinçin, ticari ilişkilerin kesilmesi ile ilin durumunu, “Arap Baharı’nın ardından bu gerginlik bizi zatürree etti” diye özetliyor. Aslında zatürree ifadesi tam olarak durumu yansıtıyor. Çünkü Hatay'da daha önce dolu olan restoranlar sinek avlıyor. Doluluk oranları yüzde 90'ları aşan otellerde bu oran çoktan yüzde 40'lara düşmüş durumda. Kredi çekerek otel yapan, nakliye aracı alan ya da Suriye ile ticaret yapanların en büyük korkusu ise bu Suriye ile sorunun uzun dönemde çözülememesi.
"ARTIK BANKALAR NAZLANIYOR"
Şimdiden bankaların kredi vermeye nazlandığını dile getiren Antakya Ticaret ve Sanayi Odası Başkan Yardımcısı Remzi Güzel, “Bir süre sonra buradaki sanayici, esnaf veya nakliyeci iş yapamadığı için kredilerini geri ödeyemez duruma gelebilir. Böyle bir duruma düşmemek için bankalar şimdiden ince eleyip sık dokuyorlar. Genel Merkez'den herhangi bir uyarı olsa da olmasa da buradaki şube müdürünün bu yönde bir tavrı olması da sürpriz olmayacak doğrusu” diyor. Benzer bir kaygıyı yaşayan Oda Başkanı Hikmet Çinçin de şu anda nakliyecilerin 7 bin 700 aracı olduğuna işaret ederek, “Yüzde 75'i sıfır ile dört yaş arasında. Büyük çoğunluğu da kredi ile aldı. Bu durumun sürmesi halinde ben ciddi sorunlar yaşanmasını bekliyorum” değerlendirmesinde bulunuyor.
Alternatif güzergah yüzde 40 maliyetli
Son iki yıldır ticaret hacmini 1.8 milyar dolara çıkaran Türkiye ve Suriye arasındaki ilişkiler durma noktasında. Bu durumdan en fazla etkilenen de daha çok bavul ticaretinin yapıldığı sınır illeri oldu. Günübirlik geziler ile büyük kazanç sağlayan Antakyalı bölge esnafı, yaşanan duruma isyan ediyor. Özellikle alternatif lojistik güzergâhlardan yakınan Antakyalı firmalar, yüzde 40'a varan oranlarda artacak fiyatların Türkiye'nin yakın bölgelerdeki ihracat avantajını kaybedeceğine işaret ediyor. Özellikle son birkaç aydır, Suriye ile Antakya arasında düşen ihracat da genel durum için önemli ipuçları veriyor.
"Van’dan farksız durumdayız"
Türkiye ile Suriye arasında gerginlik turizme de yansıdı. Otellerin doluluk oranları yüzde 90’lardan 40’lara kadar gerilerken Keşif Tur'un patronu Ertuğrul Doğanlılar, "Eskiden günde bin kişi gelirdi. Artık sokaklarda ilaç niyetine 1 Suriyeli bulamazsınız” diyor. Grand Boğaziçi Oteli'nin sahibi Muhsin Aslanyürek ise Hatay’ın durumunun doğal afet yaşayan Van'dan farkı olmadığını belirterek, “Devletten kredi almak ve ödemelerimizi yapmak için yardım istiyoruz” dedi.
"UÇAKLAR DA BOŞALDI"
Antakya Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Hikmet Çinçin, uçak seferlerinin de azaldığına işaret ederek “THY günde 3 sefer yaparken bunu ikiye çekti. Eskiden uçak yolcularının yüzde 20'sini Arap kökenli vatandaşlar oluşturuyordu. Bu sayı yüzde 2'lere kadar düştü” diyor.
GAZETE HABERTÜRK