Nereden çıktı bu Wagner? Amaçları ne, liderleri kim? 

Rus paralı asker şirketi Wagner’in kurucusu Yevgeniy Prigojin’in dün Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu’ya meydan okuması bir anda gözlerin bu şirkete çevrilmesine neden oldu.

Prigojin, Rus ordusunu Wagner’e saldırı düzenlemekle suçlayıp karşılık vermekle tehdit etti. Bu durum üzerine Federal Güvenlik Servisi (FSB) “silahlı isyan” suçlamasıyla ceza davası açtı.

Rusya Savunma Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada ise Wagner’in kamplarına saldırı düzenlediği yönündeki iddialar yalanlandı.

PUTIN’DEN AÇIKLAMA GELDİ

Wagner'in girişiminden sonra Rusya Devlet Başkanı Putin, ilk açıklamasını yapmak üzere kameraların karşısına çıktı.

Birlik mesajı veren Putin, yaşananları darbe olarak değerlendirerek, isyancılara verilecek cezanın ağır olacağını söyledi.

Putin’in açıklamaları şu şekilde:

“Şu an birlik içinde olmalıyız. Düşmanlığımız her zayıflığımızı kullanarak birliğimizi yok etmeye çalışıyor.

Karşımızda olan tam da hainlik. Biz askerlerimizi desteklemek istiyoruz. Çünkü biliyorsunuz aslında Wanger güçleri de Rusya’nın birliği için hayatını veriyordu. Ama onların arasında hainler var.

Herhangi bir iç ayaklanma bizim için büyük bir darbedir. Rusya’ya darbedir. Bunun cezasını vereceğiz. Cezası ağır olacaktır.

Bize hem kamuoyu hem de halkımızın önünde cevabını verecekler. Biliyorsunuz Moskova bölgesinde şu an aktiftir.

Şu an ben sadece askeri temsilci olarak değil Rusya vatandaşı olarak size söz veriyorum ki elimden geleni yapacağım. Yeter ki halkımın güvenliği sağlansın. Bu suçu işleyenlere seslenmek istiyorum; bu hatadan lütfen çekilin. Bu suçu yapmayın."

NEREDEN ÇIKTI BU WAGNER GRUBU?

2014’te kurulan ve 2015-2016’da giderek daha aktif hale gelen Rus paralı asker şirketi Wagner, Ukrayna’nın doğusundaki Rus destekli ayrılıkçılara yardım etmek için kuruldu.

Libya’daki çatışmalarda kritik bir rol alan Rus grup Wagner’in ismi ilk olarak Suriye İç Savaşı’nda duyulmaya başladı.

Rejim güçlerinin yanında savaşan Wagner, Ukrayna’da da ayrılıkçılara destek verdi.

Wagner 2019 yılında Venezuela’da Başkan Nicolas Maduro’nun yanında çatışmalara katıldı.

Bugüne kadar Sudan, Suriye, Libya ve Afrika kıtasında tespit edilen Wagner paralı askerlerinin operasyonları hızla Doğu Avrupa’nın ötesine yayıldı.

YÜKSEK MAAŞ VE MACERA

Grubu cazip hale getiren yüksek maaş ve macera vaadi oldu.

Ukrayna’daki savaştan önce Wagner’e katılanların çoğu, iyi maaşlı iş bulma şansının sınırlı olduğu küçük yerlerde yaşıyordu. Wagner çalışanlarına ayda yaklaşık 1500 dolar ödüyor. Cepheye gittiklerinde bu ücret 2 bin dolara kadar çıkıyor.

Rusya’nın askeri istihbarat teşkilatı GRU’nun Wagner Grubu’nu gizlice finanse ettiği ve denetlediği öne sürülüyor.

“PUTIN’İN AŞÇISI” OLARAK TANINIYOR

Yaklaşık 25 bin çalışanı olan Wagner’in başındaki isim Rusya’da ‘Putin’in aşçısı’ olarak biliniyor.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e yakın biri isim olan Wagner'in kurucusu Yevgeniy Prigojin yemek servisi alanında aldığı devlet ihaleleri nedeniyle “Putin'in aşçısı” olarak anılıyordu.

Geçtiğimiz yıl ekim ayında St Petersburg’da bir Wagner Merkezi açıldı. Merkez, okul çağındaki çocuklar ve gençler için “Rusya’nın savaşma kapasitesini artırmayı amaçlayan bilişim, medya ve temel askeri eğitim alanlarında” eğitim ve öğretim etkinlikleri düzenleyen ileri bir ofis kompleksiydi.

Yakın geçmişe dek Wagner’den pek bahsetmeyen resmi Rus haber ajansları, günde birkaç kez gruba atıfta bulunuyorlar ve mahkumların askere alınmasını konu alan haberler yapıyordu.

Rus devlet kanalı NTV, Wagner Grubu hakkında “dünyanın en deneyimli ordusu” olarak nitelendirdiği bir haber yayımlamştı.

WAGNER NEDEN İSYAN ETTİ?

Wagner ile Rus ordusunun yöneticileri arasında ipler 23 Haziran 2023 Cuma günü itibarıyla koptu.

Wagner Kurucusu Yevgeny Prigojin, Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu ve Rusya Genelkurmay Başkanı Valery Gerasimov'un Wagner ordusunu yok etmek istediğini ve kamplarına füze saldırısı emri verdiğini belirterek, "Binlerce Rus askerinin hayatını mahveden ve adamlarımızı yok edenler cezalandırılacak" dedi.

Rus ordusunun yöneticilerine karşı büyük bir savaşın içine girdiklerini ifade eden Prigojin, "Herkesten sakin olmalarını, provokasyonlara yenik düşmemelerini ve evlerinde kalmalarını rica ediyorum. Başladığımız işi bitirdikten sonra vatanımızı korumak için cepheye döneceğiz. Orduda adalet yeniden sağlanacak. Bundan sonra da tüm Rusya için adalet gelecek" diye konuştu.