Türkiye dünyada çift haneli büyüme rakamını yakalayan tek ülke olurken, 2010 büyümesinde geçildiğimiz Çin ve Arjantin'i bu kez geride bıraktı. Fakat büyüme ikinci çeyrekten itibaren hız kesecek
Türkiye İstatistik Kurumu 2011 yılı 1. Dönem (ocak, şubat, mart) Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH) verilerini açıkladı. Son 6 çeyrektir kesintisiz büyümeyi sürdüren Türkiye ekonomisi, özel tüketim harcamalarının ve yatırımların desteği ile beklentilerin üzerinde yüzde 11 büyüdü. 2011 yılı birinci döneme ilişkin hesaplanan GSYH geçen yıla göre sabit fiyatlarla yüzde 11 artışla 25 milyar 896 milyon TL'ye ulaştı. 2011'in ilk çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre cari fiyatlarla gayri safi yurtiçi hasıla yüzde 17.9'luk artışla 284 milyar 868 milyon TL oldu. 2011 yılının ilk çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre cari fiyatlarla dolar cinsinden gayri safi yurtiçi hasıla yüzde 12.8 artışla 180 milyar 608 milyon dolara ulaştı. Piyasada ilk çeyrek büyümesinin yüzde 9.5 civarında gelmesi bekleniyordu.
6 ÇEYREKTİR BÜYÜYOR
Krizin etkisiyle 2009'un ilk çeyreğinde yüzde 14.7 küçülmeyle Cumhuriyet tarihinin en büyük daralmalarından birini yaşayan Türkiye ekonomisi, o dönemde 4 çeyrek üst üste daralmıştı. 2008 yılının son çeyreğinde yüzde 7, 2009 yılının birinci çeyreğinde yüzde 14.7, ikinci çeyreğinde yüzde 7.8, üçüncü çeyreğinde yüzde 2.8 küçülmüştü. Böylece Türkiye ekonomisi o dönemde, Avrupa'da kabul edildiği biçimiyle iki dönem üst üste küçülme yaşadığı için teknik olarak resesyona girmişti.
KİŞİ BAŞI GELİR 10.360 DOLAR
l SON bir yılda GSYH artış hızı yüzde 8.8 oldu.
l SON bir yıllık dönemde cari fiyatlarla GSYH 1.148 trilyon TL'yi aştı.
l KİŞİ başına düşen gelir 15 bin 731 TL oldu. Hesaplamalarda TÜİK'in milli gelir hesaplarında 2010 yılı için 73 milyon 3 bin olarak kullandığı Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi verileri dikkate alındı.
l SON bir yıllık dönemde dolar cinsinden GSYH 756 milyar 304 milyon dolar olarak gerçekleşirken, kişi başına gelir de 10 bin 360 dolar olarak belirlendi.
l 2010 sonunda kişi başına GSYH değeri cari fiyatlarla dolar bazında 10 bin 79 dolar, TL bazında ise 15 bin 138 TL düzeyindeydi. Böylece ilk çeyrekte kişi başına gelir dolar cinsinden 281 dolar, TL cinsinden 593 TL arttı.
RBS: BOMBA GİBİ RAKAMLAR
BÜYÜME rakamlarına ilişkin en ilginç yorumlardan bir tanesi Royal Bank of Scotland (RBS) ekonomisti Timothy Ash'den geldi. Ash, büyüme verilerini, 'Bomba gibi rakamlar' sözleriyle yorumlayarak, 'Türkiye ekonomisi çok hızlı büyüyor... Avrasya kaplanına dönüştü. Piyasa beklentileri yüzde 9 ile 10 arasındaydı. Tahminler yukarı yönlü revize edilebilir ve yıllık büyüme beklentisinin yüzde 7'ye yükselmesi beklenebilir' dedi.
Dış denge dikkate alınmalı
- Ümit Boyner-TÜSİAD Başkanı: Dünya genelinde rekor niteliği taşıyan bu bir dönemlik büyümede, 'özel sektörün dinamizmi' temel belirleyici güç olarak öne çıkmaktadır. Güçlü iç talep ile artan emtia ve enerji fiyatları, dış denge ve fiyat istikrarı açısından dikkate alınmalı. Sene başında açıkladığımız iyimser senaryo çerçevesinde, 2011 büyüme beklentisini yüzde 6,6 olarak koruyoruz.
Son çeyrekte şaha kalkar
- Nazmi Durbakayım-Teknik Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Büyüme bekliyorduk ama böyle bir oran beklemiyorduk, açıkçası sürpriz oldu. Birinci çeyrekteki bu büyümenin, ikinci çeyrekte devam edeceği, üçüncü çeyrekte yaz tatili ve Ramazan nedeniyle aşağıya gideceği bir gerçek. Dördüncü çeyrekte ise büyümenin şaha kalkmasını bekliyoruz. Büyüme rakamları içinde konut sektörünün payı yadsınamaz bir gerçek.
Büyüme frenlenmemeli
- Nihat Özdemir-Limak Holding Yönetim Kurulu Başkanı: Türkiye, 2011'e çok iyi başladı. Türkiye, büyüyor. Türkiye'nin büyümesinin en büyük nedenlerinden birisi de siyasi istikrardır. Türkiye ekonomisinde tek büyük sorun var o da cari açık. Cari açığı azaltmak için de ekonomiyi soğutma yönünde bir düşünce var. Ben, ekonomide soğutma yerine daha büyük canlanma istiyorum. Cari açıkla mücadele için büyümeyi frenlememek gerekiyor.
Süper bir şey!
- Ağaoğlu Şirketler Grubu Başkanı Ali Ağaoğlu: Yüzde 11'lik büyüme süper bir şey. Bu büyüme kesinlikle olumsuz algılanmamalı. İşsizlik oranlarının düşmesi de bunun bir göstergesi. Bizim sıkıntımız cari açıkta. Türkiye uzun süre bu cari açığı taşıyamaz. Bu nedenle tüketici kredileri ile ilgili tedbirleri yerinde buluyorum.
Ekonomistler temkinli patronların yüzü gülüyor
Rekor büyüme yok
- Prof.Dr. Seyfettin Gürsel Büyüme rakamlarını tüm gazeteler 'dünya rekoru' diye manşet yapacaklar ama burada bir rekor yok. 2011'in ilk çeyreğine baktığımızda bir önceki döneme göre yüzde 1.4'lük büyüme var. Baz etkisi nedeniyle diğer çeyreklerde de büyüme yüksek gibi görüncek ancak gerçek büyüme hızı düşecek. Hatta 2. çeyrekte büyüme tahminim yüzde 0.5 ya da 1 olacak. Yıllık bazda değerlendirirsek de yüzde 4'e denk gelecek. En önemli sorun düşen büyüme oranının dış açığa yansımamış olması, mayıs ayı dış açık rakamları oldukça yüksek.
Cari açık riski azalıyor
- Prof.Dr. Ömer Gören Bu büyüme rakamı çok başarılı ve güzel. Bu rakam, bir ısınma göstergesi değil. Çünkü ekonomi büyürken fiyatlarda yükselme yok. Ekonomi büyüdükçe çarklar dönüyor, ödeme kabiliyeti ve borç çevirme gücü artıyor. Bu büyüme, cari açığa da çözüm oluyor. Ekonomi büyürken cari açık da artıyorsa bu normaldir. Ancak büyüme olmayıp cari açık artıyorsa, asıl o zaman tehlikedir.
Katma değerli ürün üretilmeli
- Kaan Sarıaydın-Lehman Brothers eski analisti Büyüme rakamları güzel ama cari açığı artıran bir büyüme. Cari açığı önlemenin iki yolu var biri ihracatı artırıp ithalatı azaltmak gerekiyor; bunu da ancak katma değerli ürünler üreterek yapmak mümkün. Yılın geri kalanında büyüme rakamı düşse de yüksek seyredecek, Merkez Bankası ve BDDK'nın aldığı önlemlerin etkisi ancak dördüncü çeyrekte görülecek.
Dengeleri bozabilir
- Prof. Dr. Taner Berksoy Yüksek bir hızla büyümüşüz görünüyor bu biraz memnuniyet verici ama belirli sıkıntıları da barındırıyor çünkü sürdürülebilir bir durum değil. Ekonominin dengelerini bozabilecek bir durum, bunun ilk işareti de ekonominin dış dengesi son bir yıl içinde ciddi bir şekilde bozuldu. Bu hem bir kur riski yaratıyor hem de cari açığı finansmanında sıkıntı yaratma potansiyeli var.
akşam
_tepe.jpg)
21
11
k.jpg)
