Türkiye'nin AİHM'deki yargıç adayı çilesi sürüyor 

Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi (AKPM) Başkanlık Divanı'nın bu sabah yapacağı oturum öncesi, Türkiye’nin, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) yargıçlığına aday gösterdiği üç kişiden birinin başvurusunu geri çektiği öğrenildi.

AKPM Başkanlık Divanı, Türkiye’nin AİHM (AİHM) yargıçlığına aday gösterdiği Selami Kuran, Prof. Necati Polat ve Prof. Esra Gül Dardağan Kibar'ın durumunu bu sabah bir kez daha görüştü.

Euronews'ün Avrupa Konseyi kaynaklarından aldığı bilgiye göre, bir kişinin adaylığını geri çekmesi üzerine Başkanlık Divanı, bugünkü toplantıda Genel Kurul öncesi diğer iki adayla ilgili bir ön oylama yapmadı. Türkiye'nin yeni sunacağı listeyle, yargıç adaylarıyla ilgili Başkanlık Divanı ve Genel Kuruldaki oylama böylelikle Ocak ayına kaldı.

AİHM Yargıç Seçimi Alt Komitesi, AİHM’de görev süresi dolan yargıç Işıl Karakaş’ın yerine Türkiye tarafından belirlenen üç adayının da hepsi "yeteri kadar vasıflı" olmadıkları gerekçesiyle 4 Ekim’de reddetmiş ve Türkiye'nin aday listesinin geri çevrilmesini AKPM'ye tavsiye etmişti.

Türkiye'nin üç adayı, geçen hafta Paris'te mülakata girmişti. Üç adayın ilgili komite tarafından reddedilmesi, yargıç seçimiyle ilgili süreci ve tartışmaları da yeniden gündeme getirmişti.

AİHM’de son 5 yıla bakıldığında, 47 ülke arasında 5 ülkenin yargıç adaylarının komite tarafından reddedildiği görülüyor. Bu ülkeler, Türkiye, Arnavutluk, Gürcistan, Azerbaycan ve Slovak Cumhuriyeti olarak sıralanıyor.

Bu ülkelerden, Türkiye, 1949 yılında kurulan Avrupa Konseyi’nin kurucu üyelerinden, Sovyetler Birliği’nin dağılmasının ardından yaşlı kıtada demokrasi ve insan haklarının gelişmesi için mücadele veren diğer dört ülke ise Konsey'e sonradan üye oldu.

AİHM’e yargıç seçimi süreci

AİHM’ yargıç seçilebilmek için ilgili hükümetin sunduğu üç adayın dosyası bağımsız hukukçulardan oluşan Avrupa Konseyi’nin 5 kişilik panelinin önüne gidiyor. Buradan onay çıkması durumunda AKPM Hukuk İşleri Komitesi’ne bağlı AİHM Yargıç Seçimi Alt Komitesi’nde adaylarla ilgili bir mülakat ve ön oylama yapılıyor. Bu Komitenin yaptığı teklif daha sonra AKPM Başkanlık Divanı’na daha sonra da AKPM Genel Kurulu’na oylama için gidiyor.

Daha önce de aralarında İnsan Hakları Daire Başkanı Ali Açıkgül, Adalet Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Basri Bağcı, Başbakanlık Müsteşar Yardımcısı Ergin Ergül ile Avukat Fatma Arslan'ın isimleri aday olarak bildirilmiş, ancak tümü yetersiz bulunarak reddedilmişti.

Avrupa Konseyi, yargıç seçimini gündeme aldı

AİHM’e yargıçların seçimi konusunda son sözü söyleyen Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi (AKPM), bu seçimlerin daha adil ve şeffaf bir şekilde gerçekleşmesi için hazırlanan bir raporu gelecek hafta Strasbourg’da düzenlenecek genel kurulda oylamaya sunacak.

AKPM, AİHM Yargıç Seçimi Alt Komitesi üyesi Latvialı Sosyalist parlamenter Boris Cilevic tarafından hazırlanan rapor ve buna bağlı karar tasarısı, AİHM’e daha bağımsız, daha ehil adayların seçilmesi konusunda bir dizi önerileri gündeme getiriyor.

Bu önerilerden en önemlilerinden biri, hükümetlerin yargıç seçimi konusunda AKPM’de kendi adayları lehine siyasi lobi yapmalarının önüne geçebilmek. Komite ayrıca, sunulan adayları reddedebilmek için üçte iki değil, salt çoğunluk uygulamasına geçmek istiyor. Komite, üye ülkelerin yargıç adaylarını belirlemeden önce Avrupa Konseyi’nin ilgili paneline yeterince danışmamasını eleştiriyor.

(euronews)