Yalan Beyan Veren Yandı Maliye İnceleme Başlatacak

Doktorların yüzde 11,6'sı, eczacıların yüzde 4,3'ü ve avukatların da yüzde 17,3'ü zarar ya da sıfır gelir beyan etti. Beyanları inandırıcı bulmayan Maliye, 1 Ekim'den itibaren inceleme başlatacak

Maliye Bakanlığı, 1 Ekim Perşembe gününden itibaren Türkiye'deki bütün doktor, avukat ve eczacıları vergi incelemesine alacak. Gelir İdaresi Başkanlığından edinilen bilgiye göre, vergi denetim elemanları, perşembe gününden itibaren 6 ay boyunca 38 bin 590 avukat, 23 bin 814 eczacı, muayenehane ve özel sağlık kuruluşlarında çalışarak Gelir Vergisi beyannamesi veren 12 bin 458 doktor nezdinde sektör incelemesi yürütecek. Denetimler sırasında Sağlık Bakanlığı, Adalet Bakanlığı, icra daireleri, Gelir İdaresi Başkanlığı Veri Ambarı ve ilgili diğer kuruluşların verilerinden de yararlanılacak. Analizler sonucunda riskli bulunan doktor, avukat ve eczacılar yerinde incelemeyle denetime tabi tutulacak. İncelemeler sonucunda vergi kaçıranlar hakkında raporlar düzenlenecek ve cezalı tarhiyata başvurulacak.

3 İLDE PİLOT İNCELEME

Bu arada Gelir İdaresi Başkanlığı, 3 sektöre yönelik kapsamlı vergi incelemesi öncesinde eczacılarla ilgili olarak Antalya, Gaziantep ve Tokat'ta pilot incelemede bulundu. Eczanelerin çoğunda katkı paylarıyla ilgili belge düzenlenmediği, bu şekilde katkı paylarının KDV, Gelir ve Kurumlar Vergisi'nin kaçırıldığı saptandı. Gaziantep'teki incelemede 381 eczanenin sadece 67'sinde her şeyin düzgün olduğu anlaşıldı. 312 eczanenin vergisel yükümlülüklerini tam olarak yerine getirmediği, 2'sinde de belgelerin eksik olduğu tespit edildi. Gaziantep'teki eczanelerde vergi kaçağı oranı da yüzde 46,4 olarak hesaplandı.

Maliye, 'sağlıklı' bulmadı

GELİR İdaresi Başkanlığı, inceleme öncesi doktor, avukat ve eczacıların bu yıl verdiği Gelir Vergisi beyannamelerini de değerlendirmeye aldı.

Değerlendirme sırasında avukatların yüzde 17,3'ünün, doktorların yüzde 11,6'sının, eczacıların da yüzde 4,3'ünün zarar ya da sıfır gelir beyan ettiği görüldü. Avukatların yüzde 34'ü, doktorların yüzde 28,2'si, eczacıların ise yüzde 6,7'si, vergide yüzde 15'lik orana tabi ilk dilim olan 7 bin 800 liranın altında gelir elde etti. Yine avukatların yüzde 23'2'si, doktorların yüzde 22'6'sı, eczacıların da yüzde 13,2'si 7 bin 801 lira ile 19 bin 800 lira arasında kazanç beyanında bulundu.

Belge almaya değil, almamaya teşvik var

VERGİ sistemimiz, sağlıklı bir vergilemeyi sağlayabilecek araçların önemli bir bölümüne sahip değil. Servet-harcama ve gelir karşılaştırmasının yapılabilmesine olanak veren 'nereden buldun' kaldırılınca idarenin kayıp ve kaçağın tespiti için elindeki en önemli silah alınmış oldu. Böyle olunca, vergi kayıp ve kaçaklarını tespit etmek amacıyla geriye sadece vergi incelemesi kaldı.

- HER yıl gelir grupları itibarıyla gerçek usulde vergiye tabi olan Gelir Vergisi mükelleflerinin beyanname özetleri incelendiğinde ortaya traji-komik tablolar çıkıyor.

- 2008 yılı sonuçlarına göre avukatların yüzde 34'ü, doktorların yüzde 28.2'si ve eczacıların yüzde 6.7'si asgari ücret civarında gelir elde etmiş görünüyor.

- BU tablonun temel nedeni, Türk vergi sisteminin sağlıklı kurgulanmamış olmaması. Çağdaş vergi sistemlerinde kişinin harcama veya servetinin kaynakları sorulur. Bizde bu yapı 2003 yılında kaldırıldı.

- AYRICA, tüketiciyi yapmış oldukları harcamalar için belge almaya yönelten hiçbir teşvik yok. Tersine, belge almaması halinde indirim olanağı elde etmesi söz konusu.

- BÖYLE bir sistemde, kamu vicdanını yaralayan vergisel sonuçlara şaşırmamak lazım. Kaldı ki, sorun sadece doktor, avukat ve eczacılarla da ilgili değil. Benzeri durumlar, kuyumcular ve diğer gelir vergisi mükellefleri açısından da geçerli. Vergi incelemesiyle bu tablonun biraz düzeltilmesi söz konusu. Ancak denetim kadroları ve mükellef sayıları dikkate alındığında soruna kalıcı çözüm üretilmesinin gereği kendiliğinden ortaya çıkmaktadır.