Yasa Yetişmedi  Memur Ocakta Geçici Zam Alacak

Hükümet, memura Bütçe Kanunu'nun Bakanlar Kurulu'na verdiği yetkiye dayanarak geçici zam yapacak. Bütçede memura verilecek zam, 3+3 olarak öngörüldü. Ancak nihai oran, toplu sözleşme yasasının çıkmasının ardından yapılacak görüşmelerde belirlenecek.Yılbaşına sayılı günler kalmasına rağmen memurun 15 Ocak'ta alacağı zamlı maaş henüz belli olmadı. Zamlı maaşın belirlenebilmesi için toplu sözleşme yasasının Meclis'ten geçirilerek toplu sözleşmenin yapılması gerekiyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik de gerekli yasanın 15 Ocak'tan önce çıkarılacağını açıklamıştı. Ancak bütçe görüşmelerinin tamamlanmasının ardından Meclis, 11 günlük tatile çıktı. Böylece toplu sözleşme yasasının yetişmeyeceği kesinleşti. Bu yüzden memurun her yıl 15 Ocak'ta aldığı zam miktarı bu yıl hâlâ belirsiz.

Toplu sözleşme yasasının yetişmemesi sebebiyle devreye ara formül sokulacak. Bütçe Kanunu'nun Bakanlar Kurulu'na verdiği yetkiye dayanılarak memura geçici zam verilecek. Ancak Bütçe Kanunu ile zam verilmiş olması, memurun alacağı zam miktarının kesinleşmesi anlamına gelmiyor. Zira Anayasa hükmü haline gelen toplu sözleşmenin yapılması anayasal zorunluluk. Toplu sözleşme yasasının çıkmasının ardından ise toplu sözleşme için sendikalar ile hükümet masaya oturarak zam oranını belirleyecek. Ortaya çıkacak oran, 1 Ocak'tan geçerli olacak. Bütçe Kanunu ile verilen geçici zammın üstüne, masada karara varılan zam miktarı eklenecek. Aradaki fark, memura geriye dönük olarak ödenecek.

Memurların uzun yıllardır talebi olan toplu sözleşme, 12 Eylül referandumu ile Anayasa'ya girmişti. Bu sebeple her yıl 15 Ağustos ile 30 Ağustos arasında yapılan toplu görüşmeler tarihe karıştı. Zamlı maaşların artık masada alınan kararların bağlayıcı olduğu toplu sözleşme ile belirlenmesi anayasal zorunluluk oldu. Ancak Anayasa'ya giren toplu sözleşme hakkının kullanılabilmesi için gerekli yasanın çıkması gerekiyordu. Referandumun ardından geçen yaklaşık 1,5 yılda bu düzenleme yapılamadı. Bu nedenle 2,5 milyon memurun önümüzdeki yıl alacağı zam miktarı belirlenemedi. Kamu çalışanlarının 15 Ocak'ta zamlı maaş alabilmesi için toplu sözleşme yasasının öncelikli olarak Meclis'e sevk edilmesi, ardından TBMM Plan Bütçe Komisyonu'nda görüşülmesi, daha sonra ise Genel Kurul'a gelerek yasalaşması gerekiyor. Ardından ise Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün onayına sunulacak. Gül'ün onayının ardından sendikalar ile hükümet toplu sözleşme masasına oturarak zam oranını belirlemeye çalışacak. Bu pazarlıklar 15 gün sürecek. Anlaşma sağlanması halinde uzlaşılan oran, memur maaşlarına yansıyacak. Uzlaşma olmaması halinde ise hakem heyeti devreye girecek. Sendikaların başvurusu üzerine Sayıştay Başkanı Recai Akyel başkanlığında oluşacak hakem heyeti, gelecek yıl için geçerli olacak memur maaş zammını belirleyecek. Bütün bu sürecin en geç 10 Ocak'a kadar tamamlanması gerekiyor.

Fakat bütün bu sürecin tamamlanması bir yana, toplu sözleşme yasası daha Meclis'e bile gönderilemedi. Araya bir de Meclis'in 11 günlük tatili girdi. Bu nedenle yasanın çıkması ve toplu sözleşme sürecinin tamamlanması fiilen imkânsızlaştı. Toplu sözleşmenin en iyi ihtimalle mart ayına yetişmesi bekleniyor. Buna göre 15 Ocak'tan önce Bakanlar Kurulu, memur için geçici bir zam belirleyecek. Ardından tahminen martta yapılacak toplu sözleşme ile gerçek zam, pazarlık sonucu tespit edilecek. Sendikalarla hükümetin toplu sözleşme masasında uzlaşamaması halinde ise hakem heyeti devreye girecek. Hakem heyetinin vereceği zam geçerli olacak.

Tarım sigortasında kadınlar da emekli olabilecek

Tarımda çalışan bayanlara geriye dönük borçlanarak emekli olma hakkı geldi. Tarım Bağ-Kur Yasası'nda yapılan düzenleme ile Medeni Kanun'a paralel olarak aile reisi tanımı kaldırıldı. Böylece kadınlar da borçlanma hakkına sahip oldu. Önceki düzenlemede Tarım Bağ-Kur kapsamında borçlanabilmek için aile reisliği şartı vardı. Bu sebeple kadınlar, tarımsal faaliyette bulunsa bile borçlanıp emekli olamıyordu. Bu durum kadınlar için eşitsizliğe yol açarken Sosyal Güvenlik Kurumu'nun da (SGK) davalara muhatap olmasına sebep oluyordu. Bu konuda kurum aleyhine açılmış yaklaşık 9 bin dava bulunuyor. Yapılan düzenleme ile bu davaların düşmesi de sağlanacak. Düzenleme ile tarımsal faaliyette bulunan kadınların mağduriyeti de giderilmiş oldu. Hükümetin bu yöndeki önerisine anamuhalefet partisi CHP destek verdi. Düzenlemenin önümüzdeki günlerde Genel Kurul'da kabul edilerek yasalaşması bekleniyor.

zaman