Yeni başkan yine sil baştan 

20 Ocak'taki yemin töreninden sonra Joe Biden'ın başkanlık dönemi resmi olarak başlarken Türkiye ile ilk resmi görüşme Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan ile gereçekleştirildi. Telefon ile gerçekleştirilen bu görüşmede Görüşmede Türkiye-ABD ilişkileri ile Suriye, Libya, Doğu Akdeniz, Kıbrıs, Afganistan, Yukarı Karabağ, Kovid-19 ve uluslararası iklim rejimi ele alındı. 

Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü Emily Horne, Kalın ile Sullivan arasındaki telefon görüşmesine ilişkin yazılı bir açıklama yaptı. Açıklamada, "Bay Sullivan, Biden yönetiminin yapıcı ABD-Türkiye bağları kurmak, iş birliği alanlarını genişletmek ve anlaşmazlıkları etkin bir şekilde yönetmek isteğinin altını çizdi." ifadesi kullanıldı.

Verilen mesajlar veren isimlerin değişmesine rağmen değişmiyordu. Yine müttefiklik ve iş birliğine vurgu yapılıyordu. Ama Biden'ın başkanlığının ilk günlerinde yine YPG/PKK'ya göz kırpan açıklamalarda bulunan Biden, sözlü desteğini eyleme dönüştürdü. ABD'den Suriye'nin kuzeyinde yuvalanan terör örgütüne 240 TIR dolusu silah ve mühimmat gönderildi.

Daha başkanlığının ilk günlerinde bu hamleyi yapan Biden'ın da diğer başkanlardan farklı bir politika izlemeyeceği ortaya çıkmış oldu.

ABD HALKI HALİNDEN MEMNUN

Joe Biden ABD başkanlığına seçilmesinin ardından tüm ABD'nin başkanı olacağını vurgulamıştı. İç politikada koronavirüsle mücadelede ve teşvik paketi ile başarılı bir yönetim sergileyen Biden, Dış politikada ise Çin ile ilişkiler ve ticaret savaşı konusunda yoğun mesai harcaması bekleniyor.

20 Ocak'taki yemin töreninden sonra Joe Biden'ın başkanlık dönemi resmi olarak başlarken yeni dönemdeki en zorlu görevlerin başında küresel ittifakların kurularak ABD liderliğinin yeniden tahsis edilmesi, son yıllarda büyük değişikliğe uğrayan göç politikalarının yeniden düzenlenmesi, ırkçılıkla ve radikal sağ ile mücadele, vergi reformu ve Çin ile ilişkilerin nasıl şekilleneceği geliyor.

TEŞVİK PAKETİ BEKLENTİSİ

ABD Başkanı Joe Biden’ın seçimlerdeki en büyük vaatlerinden bir tanesi de 2 trilyon dolarlık ‘yeşil’ bir teşvik paketi planıydı. Bu paketle birlikte ABD’nin alt yapısının modern ve yeşil bir şekilde dönüştürüleceğini ve istihdam yaratılacağını savunan Biden, kampanyasında zenginlerden ziyade çalışanların mükâfatlandırılacağına da değiniyordu. Janet Yellen da göreve başlama konuşmasında daha büyük bir teşvik paketinin gerekliliği konusunda kanun yapıcılara çağrıda bulunmuştu.

Demokratların Temsilciler Meclisi’nin yanında Senato’da da çoğunluğu elde etmesiyle beraber, yani beklenen ‘Mavi Dalga’ senaryosunun gerçekleşmesiyle, 1,9 trilyon dolarlık bir mali teşvik paketi Biden tarafından 15 Ocak’ta açıklandı. Eğer paket ABD Kongresi’nden geçerse, 1 trilyon dolarının hanehalkına; 400 milyar dolarının Kovid-19 ile mücadeleye; 440 milyar dolarının ise topluluklar ve şirketlere dağıtılacağı tahmin ediliyor.

Biden’ın teşvik paketiyle birlikte ‘Yeniden, daha iyi inşa et’ (Build Back Better) konseptini de önplana çıkarırken ‘Amerikan ürünü al’ (Buy American) kampanyasıyla ise yerli üretimi destekleyeceğini vurguluyordu. Orta sınıfı da yeniden yapılandıracağını ve güçlendireceğini belirten Biden asgari ücretin de 7,25 dolardan 15 dolara çıkarılmasını planlıyor.

ÇİN İLE İLİŞKİLER

Trump yönetiminde başlayan ve son dönemlerde Çinli şirketlere uygulanan engellemelerle giderek tırmanan ABD-Çin ticaret savaşı, yeni dönemde Biden’ın da en çok vakit ayıracağı sorunlardan biri olabilir. Keza, Pew Research Center’ın anketine göre Çin’e karşı olumsuz bakışa sahip Amerikalıların oranı 2020 yılında yüzde 74’e yükselerek tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı.

Hazine Bakanı Janet Yellen’ın yaptığı açıklamalar da iki ülke arasındaki ekonomik gerginliklerin devam edeceğine dair işaretler içeriyor. Senato’da yapılan onay oturumundaki konuşmasında Çin’in kötüye kullandığı ekonomik uygulamalara karşı ABD’nin bütün enstrümanlarını kullanmaya hazır olduğunu belirten Yellen, daha önce yaptığı bir konuşmada ise “Ulusal güvenlik ve dış politika takımıyla uyum içerisinde çalışarak Amerika’nın küresel liderliğinin yeniden tahsis edilmesine yardımcı olacağız.” demişti.

Yeni dönemde ABD ile Çin arasındaki gerginliklerin bir kolunun da Tayvan üzerinden şekilleneceği düşünülürken Biden’ın da Çin’e karşı yaklaşımının ulusal güvenlik ve ABD liderliğinin küresel olarak yeniden tahsis edilmesi üzerinden inşa edileceği tahmin ediliyor. Biden’ın seçtiği Dışişleri Bakanı Antony Blinken da dış politikada birçok şeyin değişeceğini belirtmiş fakat Çin’in bu konulardan biri olmadığını vurgulamıştı.

SALGINLA MÜCADELE POLİTİKASI
ABD’nin yeni başkanı Joe Biden’ın kampanya döneminde de sıklıkla vurguladığı gibi ajandasının en kritik maddesi ülkenin koronavirüs salgınıyla mücadelesi olacak.

John Hopkins Üniversitesi’nin verilerine göre ABD 24 milyonu aşan vaka sayısıyla dünyada en fazla koronavirüs vakasına sahip ülke konumunda. 400 bine ulaşan ölümle de ABD dünyada salgının en ağır etki bıraktığı ülkelerin başında geliyor. Ülkede salgınla mücadelede aşılama programı öne çıkıyor. Bloomberg’in derlediği verilere göre tüm dünyada aşılama 46 milyonu aşarken ABD’de uygulanan aşı sayısı da 15 milyonu aştı.

Kampanya döneminde Biden, Donald Trump’ın koronavirüs salgınıyla mücadelesinin etkin olmadığına ve Trump’ın salgını ciddiye almadığını vurgulamıştı. Seçimlerin kazanmasının ardından yaptığı açıklamalarda koronavirüsle mücadelede topluma yeniden güven vermenin önemine vurgu yapan Biden bu alanda bir dizi yeni önleme işaret etti. Salgınla mücadelede ön saflarda yer alan çalışanların korunması, Kovid-19’a ilişkin bakım maliyetlerinin ortadan kaldırılması, aşının geliştirilmesi ve ücretsiz test uygulamaları Biden’ın vurgu yaptığı önlemler arasında öne çıkanları oldu.

Ayrıca Biden ulusal filyasyon programı için 100 bin kişiyi işe almayı planlıyor. Her eyalette en az 10 test merkezi kurmak istediğini belirten Biden, federal kurumlara da federal uzmanlar aracılığıyla daha sıkı ulusal yönergeler yayınlama tavsiyesinde bulunuyor. Biden, tüm valilerin maske takmayı zorunlu kılması gerektiği görüşünde.

Son çıkan haberlere göre Biden federal binalarda ve eyaletler arası seyahatlerde maske takmayı zorunlu hale getirecek. Ülke genelinde salgın nedeniyle evden çıkartma ve evlere el konulmasına yönelik yasağı uzatacak.

Aşı geliştirilmesi konusuna özel vurgu yapan Biden salgınla mücadele stratejisinde bu başlıkla ilgili bazı somut çalışmalar da tasarlardı. Biden yönetiminin Dünya Sağlık Örgütü’nün yoksul ülkelere aşı temini konusunda oluşturduğu Covax programına da katkı sunacağı belirtildi.