Castro'dan İran'a Acı Tavsiyeler 

Küba’yı yarım yüzyıl yönettikten sonra sağlığı nedeniyle emekliye ayrılınca kendini savaş, barış, nükleer silahsızlanma, iklim değişikliği gibi meselelerde görüşlerini açıklamaya adayan efsanevi lider Fidel Castro, İran’a önemli ikazlarda bulundu. Filistin davasını sahiplenmesi ve İsrail politikalarına sert eleştirileriyle tanınan Castro, Tahran’ı Yahudilerin tarih boyunca verdikleri varoluş mücadelesini anlamaya ve Holocaust’un benzersizliğini teslim etmeye çağırırken, ancak bu yolla barış davasına hizmet edilebileceğini vurguladı.

Küba lideri, Atlantic dergisinden Irak savaşı öncesi kitle imha silahları yalanının yayılmasında rol oynamış Yahudi asıllı Jeffrey Goldberg’le Havana’da beş saat süren söyleşisinde sürekli ikazlarda bulunduğu ABD/İsrail-İran kutuplaşmasına dair mesajlar verdi. Goldberg, makalesinde Castro’yu Havana’dan gelen telefon üzerine Dış İlişkiler Konseyi’nden Latin Amerika uzmanı Julia Sweig’le ziyaret ettiği anlatıyor. Söyleşide Goldberg’in kısa süre önce Atlantic’te çıkan ve İsrail’in ABD’yi İran’a saldırıya zorlama amaçlı olduğu değerlendirmelerine yol açan makalesini okuduğunu anlatan Castro, İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu’ya açık mesaj yollamış: “İsrail sadece nükleer silahlarından vazgeçerse güvenliğe sahip olur” Castro dünyanın diğer nükleer güçleri de silahlarını bırakırlarsa güvenliğe sahip olacaklarını vurgularken, bunun kısa vadede gerçekçi bulmadığını da teslim etmiş.

‘Tanrı’yı öldürdüler’ algısı
Goldberg’in söyleşi boyunca İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinecad’a yönelik anti-Semitizm eleştirisini tekrarladığını aktardığı Castro, çocukluğuna atıfla anti-Semitizm algısını anlatmış: “Küçük bir çocukken -beş ya da altı yaşında- kırsal kesimde yaşamıştım. Hayırlı Cuma’yı anımsarım. ‘Sessiz ol, Tanrı öldü’ derlerdi. Tanrı her yıl kutsal haftada perşembe ve cumartesi günleri arasında ‘ölürdü’. Ne olmuş diye sorunca ‘Yahudiler Tanrı’yı öldürdü’ derlerdi. Tahayyül edebiliyor musunuz?” Castro şöyle devam etmiş: “Aslında Yahudinin ne anlama geldiğini bilmiyordum. ‘Yahudi’ diye anılan bir kuşu biliyordum, bu yüzden Yahudileri o kuşlardan zannediyordum. O kuşların büyük burunları vardı. Onlara niye böyle denildiğini bile bilmezdim. Hatırladıklarım bunlar. Bu büyük bir nüfusun nasıl bazı şeyleri görmezden gelediğini gösteriyor.”

Makaleye göre, İran hükümetinin teolojik anti-Semitizmin sonuçlarını iyi anlaması gerektiğini vurgulayan Castro, “Bu belki 2 bin yıl önceye gider. Kimsenin Yahudiler kadar çok itham altında kaldıklarını sanmıyorum. Müslümanlardan çok daha fazla itham altında kaldılar, herşey için onlar suçlandı. Kimse Müslümanları birşey için suçlamaz” demiş. İran hükümetinin ‘Yahudilerin topraklarından sürülüp ‘Tanrıyı öldürenler’ olarak zulum gördüğünü anlaması gerek” vurgusu yapan Castro, Yahudilerin yok olmaları beklenecekken, kültürleri ve dinleri sayesinde ulus olarak kalabildiklerini belirtmiş. “Yahudiler bizden çok daha zorlu bir varoluş içinde oldu. Holocaust’la karşılaştırılabilecek birşey yok” diyen Küba lideri, Ahmedinecad’a ne söylemek isteyeceği sorulunca “İşte bunu söylüyorum. Böylece siz iletişim kurabilirsiniz” yanıtını vermiş.

‘İranlılar da korkuyor’
Castro İran-İsrail çatışmasını analiz ederken, İranlıların da İsrail-Amerikan saldırganlığından korkmalarını anladığını belirtip Amerikan yaptırımları ve İsrail tehditlerinin İran liderliğini nükleer silah arzulamaktan caydıramayacağı saptaması yapmış: “Bu çözülebilecek bir sorun değil zira İranlılar tehdit konusunda geri adım atmayacak. Bu benim fikrim.” İran için ‘derinden dini bir ülke’ diyen Castro, dindar liderlerin tavize daha az meyilli olduğunu da eklemiş. Castro Batı-İran geriliminin nükleer çatışmaya dönüşmesi korkusunu da “İran’ın verebileceği zararın boyutu hesaplanmış değil. İnsanlar kendilerini kontrol edebileceklerini zanneder fakat Obama aşırı tepki gösterebilir ve bu da nükleer bir savaşa götürebilir” diye aktarmış. Bu korkunun ABD ile Sovyetleri savaşın eşiğine getiren 1962’deki füze krizinden kalma deneyimlerine mi dayandığını, bu konuda Kruşçev’e yazdığı ve eğer Amerikalılar Küba’ya saldırırsa ABD’ye nükleer saldırıyı salık verdiği mektubu anımsatarak sorunca da, “Gördüklerimi gördükten, şimdi bildiklerimi bildikten sonra hiç birşeye değmezdi” yanıtını vermiş. 84 yaşındaki Castro, Goldberg’in ‘Hastalığınız Tanrı’nın varlığı konusunda fikrinizi değiştirdi mi’ sorusu karşısında şöyle demiş: “Üzgünüm hala bir dialektik materyalistim.” (Atlantic)