Çeyrek altın fiyatı, Güncel Altın Fiyatları (Çeyrek Altın Ne Kadar? - Yarım Altın Ne Kadar? - Tam Altın Ne Kadar?) 

Altında aylardır böylesi görülmedi. Altın Mart ve Haziran’ın son haftasından bu yana en yüksek seviyesini gördü. Peki şimdi altın fiyatları ne durumda? Geçetiğimiz haftalarda hareketliliğin tavan yaptığı Altın Fiyatları'nda bu haftada aynı durum devam ediyor mu? yoksa Altın Fiyatlarındaki hareketlilik durdu mu? Altın Fiyatlarında son durum ne? Çeyrek Altın Yarım altın fiyatı ve altın fiyatları ne durumda? Altın fiyatları nasıl bir çizgi izleyecek. Altın fiyatları güne nasıl başladı? Altın fiyatları ne kadar? Çeyrek Altın, Yarım Altın ve Tam Altın fiyatları tüm ayrıntılar...

Altın fiyatları alt üst olabilir

ABD Merkez Bankası FED, bu akşam saat 21.00’da para politikası kararını açıklayacak. FED'in parasal sıkılaştırma yönünde bir adım atması altın fiyatlarında sert düşüşe neden olabilir.

Uluslararası piyasalarda altının ons fiyatı bu akşam ABD'de açıklanacak haziran ayı Fed kararı öncesi yatay seyrediyor.

Dün güne 1.271,80 dolar seviyesinden başlayan altının ons fiyatı ABD mayıs ayı TÜFE verisinin aylık bazda yüzde 0,4, yıllık bazda ise yüzde 2,1 artış kaydederek beklentiyi aşmasının ardından gelen satışların etkisiyle 1.260 dolar seviyesine kadar geriledi.

Analistler, ABD'de beklentilerin üzerinde gelen enflasyon verisinin Fed'in faiz artırımına tahminlerden daha erken başlayabileceği beklentisini yükselttiğini, bunun da altın fiyatlarında düşüşe neden olabileceğini belirtirken, Ukrayna ve Irak merkezli jeopolitik risklerin ise altında aşağı yönlü hareketleri sınırladığını kaydediyor.

Bugün saat 21.00'de açıklanacak Fed kararları ve sonrasında Başkan Janet Yellen’in açıklamalarının altın fiyatının yönü üzerinde belirleyici olacağını ifade eden analistler, teknik olarak altında yukarı yönlü hareketlerde 1.283 dolar seviyesinin direnç konumunda olduğnu, olası düşüşlerde ise 1.248 dolar seviyesinin destek olarak takip edileceğini dile getiriyor.

ROLANTİ YARATABİLİR

ALB Menkul Değerler Araştırma Müdürü Yeliz Karabulut konuya ilişkin yaptığı açıklamada, dün açıklanan ABD enflasyon verilerine göre ABD tarafında enflasyonunun yükseliş eğilimde olduğunun görüldüğünü belirterek, dikkatlerini çeken hususun ise enflasyonda artış olduğunu fakat artış hızında da bir artış görüldüğünü kaydetti.

Irak ve Ukrayna odaklı jeopolitik risklerin diğer yandan Fed Başkanı Janet Yellen'in söyleyeceklerinin altında volatilite yaratabileceğini aktaran Karabulut, şunları ifade etti:

"Dün başlayan ve bugün bitecek olan FOMC toplantısı sonrasında Fed Başkanı Janet Yellen'in konuşması önem arz ediyor. Yellen bugünkü konuşmasında enflasyonu ve faizleri ön plana alması halinde ve faiz artırım konusunda ip uçları verilmesi halinde altında sert satışlara neden olabilir. Ancak altının 1.260 dolar üzerinde tutunmaya istekli olduğunu görüyoruz.

Altında dikkat edilmesi gereken seviye 1.260 seviyesi bu seviyenin aşağı yönlü kırılması halinde 1.252 ve 1.247 dolar seviyesine doğru bir geri çekilme görülebilir, toplantı kararları sonrasında Yellen'ın konuşmasının piyasa dostu geçmesi halinde altın tekrardan Ukrayna ve Irak gelişmelerini fiyatlama eğilimi gösterebilir burada dikkat edilmesi gereken dirençler ise 1.277 ve 1.286 seviyeleridir. Bu açıdan 1.260 dolar desteği dikkatle izlenmeli. Gram altın ise 87,45 TL üzerinde tutunmaya devam etmesi durumunda 88,10 ve 89,00 direncini, 87,45 seviyesini aşağı yönlü kırması durumunda ise 86,55 desteğini hedefleyebilir."

Düğün sezonunda cirolarını neredeyse ikiye katlayan kuyumcuların, 1 Şubat itibariyle yürürlüğe giren ve taksiti tamamen kaldıran düzenleme sonrası geçen yıla göre satışlarında yüzde 60'lara varan bir düşüş olduğu belirtildi. Tabi yasak sadece kuyumcuları etkilemedi. Taksitle altın alamayan vatandaş da takı tercihinde değişiklik yapmak zorunda kaldı. Birikmiş toplu parası olmayan vatandaş ya alacağı altının gramajını düşürdü, ya da altın takmaktan vazgeçerek takı olayını para ile geçiştirmeye başladı.

Altının kaderi bugün belli oluyor!

Altın bugün yatay seyirle 4 ayın en düşüğüne yakın.

Ancak Avrupa Merkez Bankası'nın (ECB) gibi faizleri indirmesi durumunda altının onsu daha fazla kayıp riskiyle karşı karşıya.

GÖZLER Avrupa Merkez BankasıNDA!

Avrupa Merkez Bankası'nın bugün açıklayacağı karara göre faiz oranlarını aşağı çekerek ilk defa mevduata negatif faiz uygulamasına geçmesi bekleniyor. Spot altının ons fiyatı bugün 1,243 dolar seviyesinde işlem görüyor. Uluslararası piyasalardaki bu durum Kapalıçarşı altın piyasasına da yansıdı. Çeyrek altın fiyatları dünden bu yana değer kaybetti.

Altında şaşırtan gelişme!

Nisan'da dış ticaret açığı yüzde 30,3 azalarak 7 milyar 214 milyon dolara düştü.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yapılan açıklamaya göre, Türkiye İstatistik Kurumu ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliğiyle oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre ihracat 2014 yılı Nisan ayında, 2013 yılının aynı ayına göre yüzde 7,9 artarak 13 449 milyon dolar, ithalat yüzde 9,5 azalarak 20 662 milyon dolar olarak gerçekleşti. Açıklamada şöyle denildi:"Nisan ayında dış ticaret açığı yüzde 30,3 azalarak 10 356 milyon dolardan 7 214 milyon dolara düştü.

İhracatın ithalatı karşılama oranı 2013 Nisan ayında yüzde 54,6 iken, 2014 Nisan ayında yüzde 65,1’e çıktı. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ihracat yüzde 7,3 azaldı. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre 2014 Nisan ayında bir önceki aya göre ihracat yüzde 7,3 azaldı, ithalat yüzde 1,5 arttı. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise 2014 yılı Nisan ayında önceki yılın aynı ayına göre ihracat yüzde 7,8 arttı, ithalat ise yüzde 9,2 azaldı.

ALTIN İHRACATI ŞAŞIRTI

Ekonomistlerin 1 milyar dolar civarında olan beklentilerinin aksine altın ihracatı Nisanda 51.6 milyon dolar olarak gerçekleşti. Finansbank Ekonomisti Deniz çiçek, "Beklentimiz ve gerçekleşme arasındaki farkın neredeyse tamamını altın ihracatı açıklıyor. Şubat-Mart döneminde 3 milyar dolarlık ihracatın ardından altın dahil kıymetli metal ihracatı 1.2 milyar dolarlık beklentimize karşılık sadece 0.4 milyar dolar olarak gerçekleşti" dedi.

Kıymetli veya yarı kıymetli taşlar, kıymetli metaller kaleminde Nisan'da ihracat yüzde 42.8 azalışla 377.3 milyon dolar, ithalat ise yüzde 83 azalışla 433.7 milyon dolar oldu. Yılın ilk dört ayında ise kıymetli veya yarı kıymetli taşlar, kıymetli metallerin ihracatı yüzde 31.8 artışla 3.88 milyar dolar olurken, ithalat yüzde 72.5 azalışla 1.54 milyar dolara geriledi. Gedik Yatırım Başekonomisti İbrahim Aksoy, "Altın ihracatının Nisan ayında daha yüksek olması bekleniyordu. Daha düşük gerçekleşince dış ticaret açığı da beklentilerin üzerinde oldu. Ancak 12 aylık toplamda altın hariç dış ticaret açığında 1.3 milyar dolarlık azalma var ki bu da dış açıkta yeniden dengelenmenin devam ettiğini gösteriyor" dedi. Aksoy, "Nisan ayında ilk çeyrekte olduğu gibi altın hariç ihracat büyüme oranının ithalatın oldukça üzerinde kaldığını görüyoruz. Euro Bölgesindeki toparlanma ve geçen yıla göre zayıf reel kur ihracatı desteklerken, görece yüksek faiz kaynaklı düşük iç talep ithalatı baskılıyor" dedi.



EN ÇOK NELER ARTIŞ GÖSTERDİ?

Nisan ayında ihracatı en çok artan kalemlerin ilk sırasında yüzde 21.7 artışla 1.7 milyar dolar olan motorlu kara taşıtları yer alırken, bu kalemi 1.2 milyar dolar ile kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler, bunların aksam ve parçaları izledi.

AB'YE İHRACAT YÜZDE 20,5 ARTTI

Avrupa Birliği’nin (AB-28) ihracattaki payı 2013 Nisan ayında yüzde 39,6 iken, 2014 Nisan ayında yüzde 44,2 oldu. AB’ye yapılan ihracat, 2013 yılının aynı ayına göre yüzde 20,5 artarak 5 945 milyon dolar olarak gerçekleşti.

EN FAZLA İHRACAT Almanya'YA

Almanya’ya yapılan ihracat 2014 yılı Nisan ayında 1 264 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla Irak (1 025 milyon dolar), İngiltere (855 milyon dolar) ve İtalya (645 milyon dolar) takip etti.

İTHALATTA İLK SIRA Rusya'NIN

Rusya’dan yapılan ithalat, 2014 yılı Nisan ayında 2 138 milyon dolar oldu. Bu ülkeyi sırasıyla Almanya (2 097 milyon dolar), Çin (1 883 milyon dolar) ve ABD (1 103 milyon dolar) izledi. Yüksek teknolojili ürünlerin imalat sanayi ihracatı içindeki payı yüzde 3,8 oldu

Teknoloji yoğunluğuna göre dış ticaret verileri, ISIC Rev.3 sınıflaması içinde yer alan imalat sanayi ürünlerini kapsamaktadır. Nisan ayında ISIC Rev. 3’e göre imalat sanayi ürünlerinin toplam ihracattaki payı yüzde 93,8’dir. Yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ihracatı içindeki payı yüzde 3,8, orta yüksek teknolojili ürünlerin payı ise yüzde 33,4’tür.

İmalat sanayi ürünlerinin toplam ithalattaki payı yüzde 77,5’tir. Yüksek teknolojili ürünlerin 2014 Nisan ayında imalat sanayi ürünleri ithalatı içindeki payı yüzde 14,6, orta yüksek teknolojili ürünlerin payı ise yüzde 43,8’dir."

Altın daha düşer mi?

Altın fiyatları 1.251 dolarla son 4 ayın en düşük düzeyine indi. Uzmanlara göre savaş çıkmadığı ya da ABD’de enflasyon yükselmediği sürece altındaki çöküş sürecek.

Yatırımda güvenli liman olarak kabul edilen altında çöküş sürüyor. Altın talebinin son 4 yılın dibine inmesiyle birlikte fiyatlar da geriledi. Altının onsu 1.251 dolarla son 4 ayın en düşük seviyesine indi. Altın fiyatlarının savaş çıkmadığı ya da ABD’de enflasyon yükselmediği sürece düşüşünü sürdüreceği öngörüldü. CNBC’de ‘Futures Now’ programına katılan Gartman Letter yayımcısı Dennis Gartman, “Altın çöküşte” dedi.

Talep yüzde 39 azaldı

Ukrayna’daki jeopolitik risklerin azalmasıyla altının çekiciliğini kaybettiğini ifade eden Gartman, “Altın almam için ya ABD enflasyonunda ciddi bir artış gerçekleşmesi ya bir yerde savaş çıkması gerekiyor. Ancak iki seçenek de olası görünmüyor” dedi.

GRZ Energy Başkanı Anthony Grisanti de ilk desteğin 1.247 dolarda olduğunu ama bunun küçük bir destek olduğunu söyledi. Grisanti, “Büyük destek 1.200-1.210 dolar arasında. Hisseler güçlenip Dow Jones 17 bin puana yükselirse 1.210 desteğinin kırılması kolay olur” dedi.

Dünya Altın Konseyi’nin verilerine göre, altın talebi yılın ilk çeyreğinde yüzde 39 azalarak, 283 tona gerilemişti.

Darphane’nin üretimi yüzde 68 düştü

Yılın ilk 4 aylık dönemde ürettiği altın miktarı, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 68 düşerek, 15.07 ton olarak gerçekleşti. darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü’nün verilere göre, Ocak-Nisan döneminde toplam 5 milyon 138 bin 666 Cumhuriyet altını üretildi. Bunun 3 milyon 786 bin 605’ini çeyrek, 535 bin 107’sini yarım, 744 bin 190’ını tam, 70 bin 792’sini ikibuçukluk, bin 972 adet de beşlik altın üretimi gerçekleştirildi. Üretimde aslan payını çeyrek altınların aldığı görüldü. Bu dönemde üretilen 15.07 ton altının 6.6 tonunu çeyrek, 5.2 tonunu tam ve 1.8 tonunu da yarım altınlar oluşturdu. Üretilen diğer altınların toplam ağırlığı 1.4 ton olarak gerçekleşti. Darphane, geçen yılın aynı döneminde 40.3 ton ağırlığında 10 milyon 421 bin altın üretmişti. Darphane, 2013’ün tamamında ağırlığı 98.8 tonu geçen 27.7 milyon adetten fazla altın üretimiyle, tüm zamanların rekorunu kırmıştı.



Altın için çok kötü tahmin!

Dört ayın düşüğüne gerileyen altın fiyatlarının savaş çıkmadığı sürece düşeceği öngörüldü

Spot altın fiyatları ABD’de açıklanan güçlü ekonomik verilerin ardından önce 3,5 ayın, sonra da 1251 dolarla son dört ayın en düşük seviyesine geriledi. CNBC’de “Futures Now” programına katılan Gartman Letter yayımcısı Dennis Gartman, “Altın çöküşte” dedi. Ukrayna’daki jeopolitik risklerin azalmasıyla altının çekiciliğini kaybettiğini ifade eden Gartman, “Altın almam için ya ABD enflasyonunda ciddi bir artış gerçekleşmesi ya bir yerde savaş çıkması gerekiyor. Ancak iki seçenek de olası görünmüyor” dedi.

1247 DOLAR İLK DESTEK

GRZ Energy Başkanı Anthony Grisanti, ilk desteğin 1247 dolarda olduğunu ama bunun küçük bir destek olduğunu söyledi. Grisanti, “Büyük destek 1200-1210 dolar arasında.

Altın fiyatlarında şok düşüş!

Altın dün başlayan düşüş sonrası ons başına 28 dolar değer kaybederek 1264 dolara geriledi. Bu seviye Şubat'tan bu yana en düşük seviye olarak dikkat çekti.

Altın fiyatları dün gerçekleşen sert düşüşle Şubat ayı seviyelerine gerileyerek son 3 ayın en düşük fiyat seviyesine geldi.

Uluslararası piyasalarda dün başlayan ve tam gün süren düşüş hareketi altının onsunu 28 dolar birden düşürerek 1292 dolardan 1264 dolara indirdi.

Son dönemde altın fiyatlarını yukarıda tutan en önemli gelişme Ukrayna-Rusya arasındaki gerilimdi. Ukrayna'da pazar günü gerçekleşen seçim sonrası siyasi istikrar sonucunun çıkması uzmanlara göre altınadki sert düşüşün en büyük sebebi oldu.

Altın analiz

Kısa vadeli olarak Altın fiyatını incelediğimizde 1283 - 1306 arasındaki bant hareketi dikkat çekici.

GCM Menkul Kıymetler Tarafından Hazırlanan Altın Fiyatları Raporu:

Altın fiyatı için dün akşamki analizimizde 1306 direncinin önemini ve bu bariyerin geçilememesi durumunda yeniden satış baskısına maruz kalmak isteyeceğini kanal içi hareketler etkisi ile ifade etmiştik ve Altın fiyatı 1303,52 seviyesinden 1292,75 seviyesine kadar geriledi ve haftanın son işlem gününde 1294,40 seviyesinde seyrini sürdürmektedir.

Kısa vadeli olarak Altın fiyatını incelediğimizde 1283 - 1306 arasındaki bant hareketi dikkat çekici. Daha net hareketler için bandın dışına çıkılması gerektiğini unutmayalım. Haftanın son işlem gününü teknik olarak değerlendirecek olursak 1283 destek noktası üzerinde pozitif beklentimiz devam etmektedir. Eğer bu şart sağlanırsa yeniden 1306 direncine doğru hamle görebiliriz. 1283 öncesinde 1288 ilk destek noktası olarak kaydedilmiştir.

Altın "güçlü dolar" ile düştü

Altın, Barclays'ın cezası ve güçlü dolar ile birlikte değer kaybetti

Altın Londra'da, Barclays Plc'nin piyasayı manipüle etmekten dolayı ceza almasının ardından, güçlenen doların güvenli liman alımlarını durdurması ile birlikte değer kaybetti.

İngiltere'de Financial Conduct Authority, Barclays'ı altın sabitlemesinde (fixing) manipülasyon yapmasından dolayı 26 milyon sterlin (44 milyon dolar) cezaya çarptırdı ve bankanın eski traderı Daniel Plunkett'in sektörde faaliyet göstermesini yasakladı. Dolar, ABD'de yükseliş göstermesi beklenen birinci el konut satışları verisi öncesi, yükselişini dördüncü güne taşıdı.

Cenevre'de MKS (Switzerland) SA döviz ve metal işlemleri müdürü Bernard Sin, "Bu ceza nedeniyle, fixinge daha az katılım görebiliriz," dedi ve "Bu durum piyasayı hareketlendirmemeli. Katılımcıların piyasa dışına çıkıp kısa ya da uzun pozisyonlarını kapatmak zorunda oldukları bir durum değil" şeklinde görüş bildirdi.

Spot altın yüzde 0.2 düşerek, Londra saati ile 10:13'te ons başına 1,291.90 dolara geriledi ve dünkü yüzde 0.2'lik kazancını sildi. Fiyatlar bu yıl yüzde 7.5 yükseldi.

Sin, "Güçlenen dolar altının yükselmesini önlüyor olabilir," dedi ve "Doların büyük etkisi var. Ukrayna, Tayland, Çin, Vietnam. Tüm bunlar yan faktör" yorumunda bulundu.

Palladyum yüzde 0.1düşerek ons başına 835.75 dolara inerken, platin yüzde 0.4 düşerek ons başına 1,485.63 dolara indi ve gümüş yüzde 0.3 kaybederek ons başına 19.4438 dolara geldi.

Altında 4 yıldır böylesi görülmedi

Altın fiyatlarında yaşanan belirsizlik altın talebini son 4 yılın dibine düşürdü.

Dünya Altın Konseyi rakamlarına göre altın talebi 2014 yılının ilk çeyreğinde yüzde 39 azalarak 283 tona geriledi.

Altın fiyatlarında geleceğe yönelik belirsizlik devam ederken yatırımcıların altın tercihlerinde büyük farklılıklar yaşandığı ortaya çıktı.

Dünya Altın Konseyi'nin Altın Talebi Trendi raporuna göre yatırımcılar külçe ve para altın talep etmeyi adeta durdurdu. 2014'ün ilk 3 ayında fiziki altın talebi bir önceki yıla göre yüzde 39 düşerek 283 tona düştü. Bu seviye son 4 yılın en düşük seviyesi olarak dikkat çekti.

TÜRKİYE'DE DE SERT DÜŞTÜ

Altına olan fiziki talep Türkiye'de de sert düşüş yaşadı. Bir önceki yıl ilk 3 ayda Türkiye’nin altın talebi 47,2 ton olurken, bu yıl aynı dönem yüzde 42 azalarak 27,2 tona geriledi.

Altın Konseyi'nin raporunda yatırımcıların altın fiyatlarının geleceğine yönelik net sinyaller almadığı için fiziki altın talebinden vazgeçtiği vurgulandı. Buna karşılık 2013'te de yatırım talebi seviyesinin yüksek olduğuna dikkat çekildi.

2013 yılındaki büyük kaybın ardından altın fiyatları kaybının bir kısmını bu sene toparlamış yüzde 7'ye yakın değer kazanmıştı. Altın fiyatları şu sıralar uluslararası piyasalarda 1292 dolar seviyesine yükseldi.

FİYATLAR YUKARI ÇIKMAKTA ZORLANIYOR

Integral Menkul Değerler Analisti Tuğba Özay Çin'de altına uygulanan yeni vergilerin talep düşüşünde etkili olduğunu belirtirken talep düşüşünün altın fiyatlarının 1307 dolar seviyelerin üstüne çıkmasını zorlaştırdığını belirtti. Özay "Son dönemlerde olumlu ABD verileri ve Rusya-Ukrayna krizi arasında sıkışmış altın kotasyonların da satış baskısının yine ön plana çıktığını görüyoruz. Burada satış baskısını destekleyen olumlu ABD verilerinin yanında Dünya Altın Konseyi’nin açıklamış olduğu raporda özellikle dünyanın en büyük altın ihracatçısı Çin’de uygulanan yeni vergiler sonrası altına olan talebin ilk çeyrekte yüzde 15 düştüğü görülüyor. Aynı zamanda altına olan fiziki talebe baktığımızda 6 ve 3 aylık altın swap faizi oranlarının pozitif seyrettiğini yani altına olan talebin azalmasını desteklediğini görüyoruz. Diğer yandan altın destekli exchange traded fonlarındaki (ETF) satışlar ve merkez bankalarının daha az alım yapması da yüzde 15 düşüş yaşanmış olmasının sebepleri arasında. Her ne kadar Rusya Ukrayna krizinde tedirginliğin artması sonrası alımların ön plana çıktığını görsek de 1305-1307 seviyeleri yukarı yönlü kırılmakta zorlanıyor" diye konuştu.

Altın neden değerli?

İnsanın, altına olan tutumu biraz garip. Kimyasal açıdan altın hiç de ilginç bir madde değil. Diğer elementlere güçlükle tepki verir. Fakat yine de 118 farklı seçeneğin bulunduğu periyodik tabloda, insanın, para birimi olarak seçtiği tek element.

Mesela neden osmiyum ya da krom değil? Ya da seaborgiyum?

Bu soruyu ilk soran kişi ben değilim. Fakat kendimi, British Museum’daki Kolomb ÖncesiAmerika’daki Altın Tasarımlar sergisi gibi ilgi çeken bir mekânda bu soruyu soran ilk kişi olarak düşünmek istiyorum.

İşte tam burada, ince bir şekilde altından dövülmüş bir zırhın hemen yanında University College London’da kimya profesörü Andre Sella ile buluşuyorum.

Sella, periyodik tablonun bir kopyasını çıkarıyor.

Tablonun sağ tarafına işaret ederek “Bazı elementleri yok saymak oldukça kolay” diyor.

Zehirli para ister misiniz?

“İşte burada asil gazlar ve halojenler var. Bir gaz hiçbir zaman bir para birimi olamaz. Küçük bir şişe içinde para birimi olarak biraz gaz taşımak hiç de pratik değil” diyor. Ve ekliyor:

“Bir etken de bu elementlerin renksiz olması. Şişenin içinde ne olduğunu, nasıl bilebilirsiniz ki?”

Diğer iki sıvı element civa ve brom günlük sıcaklık ve yer çekimi düşünüldüğünde pek bir uygunsuz olurdu. Ayrıca ikisi de zehirli. Para olarak kullanmak için pek de güzel bir unsur değil. Aynı sebeplerden arsenik ve onun gibi diğer maddeleri de kullanamazdık.

Sella, gözlerini periyodik tablonun sol tarafına doğru kaydırıyor. Ve fısıldıyor:

“Bu taraftaki birçok elementi de yok sayabiliriz. Alkali metaller ve toprak alkali metaller de çok tepkisel. Birçok kişi okullarda sodyum ve potasyumu suyun içine damlatınca ne olduğunu hatırlar. Önce bir kabartı ve sonrasında patlama. Patlayıcı nitelikli para birimi çok da iyi bir fikir değil.”

Benzer nedenler diğer bir sınıf elementler için de geçerli. Örneğin radyoaktif olanlar. Paranızın sizi kanser etmesini istemezsiniz değil mi?

Geriye toryum, uranyum, plütonyum ve radyoaktif olarak parçalanmadan laboratuvar ortamında yapay olarak üretilmiş rutherfordyum, seaboryum, ununpentiyum, einsteinyum kalıyor.

Tabii bir de az bulunan toprak metalleri var ki, bunlar altından bile az bulunuyor. Ne yazık ki, kimyasal olarak bunları birbirinden ayırmak oldukça zor. Yani hiçbir zaman cebinizde ne olduğunu bilemeyecektiniz.

Bu bizi periyodik tablonun ortasındaki geçiş metallerine ve sonrasına götürüyor. Burada 49 adet, adına aşina olduğumuz element karşımıza çıkıyor: Demir, alüminyum, bakır, kurşun ve gümüş.

Fakat ayrıntılı olarak incelediğinizde hepsinin sakıncalı bir noktası olduğunu fark edeceksiniz.

Geriye kaldı 8 element

Öte yandan sol tarafta titanyum, zirkonyum gibi sert ve dayanıklı elementler var. Fakat onlar için de problem farklı: Eritmek oldukça zor. Milattan bin yıl önce bu maddeleri cevherlerinden ayırmanız için ayrıştırıcı kazanınızı yanınızda taşımanız gerekecekti. Ve elbette böyle özel araçlar o zamanlar bulunmuyordu.

Listeyi 118 maddeden 8 maddeye kadar indirdik. Platinyum, paladyum, rodyum, iridyum, osmiyum ve rutenyum. Tabii ki ek olarak gümüş ve altın.

Bunlar soylu maddeler olarak biliniyor. Çünkü diğer maddelerden ayrı durarak zor tepki veriyorlar.

Ayrıca oldukça da nadir bulunuyorlar ki, bu da para birimi olması için önemli bir ölçüt.

Eğer demir pas tutmasaydı, para için güzel bir kaynak olurdu. Çünkü çevrede çok fazla var. Ama çok büyük boyutlarda bozuk parası taşımak zorunda kalabilirdiniz.

Gümüş ve altın dışındaki tüm nadir elementlerde tam ters sorunlar var. Çok az bulunuyorlar, bu yüzden çok küçük oranda taşımak zorunda kalırdınız, dolayısıyla da çok kolay kaybedebilirdiniz.

Ayrıca eritmek de oldukça zor. Platinin erime noktası 1.768 santigrat.

Geriye iki madde kalıyor ki, bunlar altın ve gümüş.

İkisi çok yaygın değil ama bulmak da fazla zor değil. İkisinin de görece olarak düşük erime noktası var ve böylece bozuk para, külçe, takı haline getirilmesi olay.

Gümüş havada çok ufak miktarda kükürtle temas eder etmez kararıyor. Onun için altına böyle özel bir değer veriyoruz.

Altının bu kadar değerli olmasının nedeni, kimyasal olarak ilginç olmamasından kaynaklanıyor.

Altının bu durgun hali sayesinde, karmaşık bir tasarımla yapılan bir altın timsah bin yıl sonra da, Londra merkezindeki bir müzede hiç bozulmamış halde bulunabilir.

Element eleme süreci, iyi bir para birimi ile ilgili bize ne anlatıyor?

Öncelikle altının varoluşsal bir değeri yok. Bir para birimi, ancak biz toplum olarak anlam yüklediğimizde değerli olabilir.

Gördüğümüz gibi katı, taşınabilir ve zehirleyici olmaması gerekiyor. Ayrıca adaletli bir şekilde, az bulunması gerekiyor.

Ayrıca altın, parlak sarı renkte. Periyodik tablodaki tüm metaller ise, bakır dışında gümüş rengini taşıyor.

Bakır, havadaki nemle karşılaşınca yeşile dönüşüyor.

Ve işte altını özel yapan da bu.

Sella, "altının başarılı bir para birimi olmasının sırlarından biri bu" diyor ve ekliyor:

“Altın inanılmaz derecede güzel”

Altın para birimi mi?

Peki, nasıl oluyor da halen altın, para birimi olarak artık kullanılmıyor?

1973 yılında dönemin ABD Başkanı Richard Nixon'ın, dolar ile altın arasındaki bağı koparması bir dönüm noktası oldu.

O tarihten beri tüm para birimlerine dolar üzerinden değer biçildi.

Nixon’un bu kararı almasının gerekçesi, aslında oldukça basitti: ABD’nin altın stokları tükeniyordu.

Bu da altınla ilgili problemin ana nedeni. Altının kaynağı ekonominin durumuna değil, maden ocaklarında çıkarılan stoklara bağımlı.

16. yüzyılda Güney Amerika ve geniş altın kaynaklarının keşfi ile altının değeri düştü; diğer herşeyin fiyatıysa arttı.

O günden beri sorun, bunun tam tersi. Altının arzı çok sınırlı. Örneğin 1930'deki Büyük Buhran’da altın stoklarını kullanan birçok ülke ekonomik krizden kaçabildi. Bunu yaparak basılı paraya değer kazandırdılar ve ekonomilerini canlandırdılar.

Altına olan talep, bazen çok çılgınca olabiliyor. Arzın sabit olması yüzünden de, altın fiyatları büyük iniş çıkışlar kaydedebiliyor.

2001 yılında 260 dolardan işlem gören 1 ons altın, 11 Eylül saldırıları sonrasında 1.921 dolara çıktı. Şimdiyse 1.230 dolar civarında seyrediyor.

Bu da değerli bir madde için pek de istikrarlı bir özellik değil.

Belki de Churchill’in dediği gibi, altın, para birimi olarak en kötü element.

Geride kalanların dışında...

Altın nedir?

Parlak sarı, yoğun ve çok sünek, havadan, sudan etkilenmeyen ve ticari değeri çok yüksek metal. Kimyasal elemen olarak simgesi Au’dur ve Latince “aurum”un kısaltmasıdır. Mücevhercilikte ve altın para basımında kullanılan altın alaşımlarının ayarları ülkeden ülkeye değişmektedir.

Türkiye’de iç piyasaya sürülen mücevherler 22, 18 ve 14 ayarlık altın alaşımlarından yapılır. Ayar, bir gram alaşımda bulunan altın miktarıyla belirlenir. 24 ayar altın; arı ya da saf altındır ve 1000 milyemdir (miligramdır). 22 ayarda gram başına 916 milyem (mg), 18 ayarda 750 milyem, 14 ayarda 583 milyem altın bulunur. Özellikle dışsatım amacıyla kullanılan 21 ayarda ise, 875 milyem altın bulunur. 18 ayarlık altın alaşımları gümüş ve bakır miktarlarına göre ayrımlı renkler alır: % 25 gümüş yeşil altını, % 12.5 gümüş ve % 12.5 bakır sarı altını, % 0.6 gümüş ve % 19 bakır pembe altını, % 25 bakır kırmızı altını oluşturur. Kuyumculuk neolitik çağda doğmuştur. Arkeologların Ur’da, Truva’da , Mykenai’de buldukları mücevher ve heykelcikler o çağa aittir. Altın o çağlardan günümüze kadar önemini yitirmeden gelmiş bir kıymetli madendir ve değer ölçüsü birimlerinden biridir.

Atom sayısı 79, Atom ağırlığı 196,9 olan, 1064 °C'de eriyen, kolay işlenen, yüksek değerli, paslanmaz Element, zer (simgesi Au):
Kimyasal Bileşimi, Au
Kristal Sistemi, Kübik
Kristal Biçimi, Genellikle dissemine halde, nadiren oktahedral veya kübik kristaller halinde
İkizlenme, {111} yüzeyinde yaygın
Sertlik, 2.5-3
Özgül ağırlık, 19.297-19.309 (0 ° C'de)
Renk ve Şeffaflık, Altın sarısı, opak
Çizgi Rengi, Altın sarısı
Parlaklık, Metalik parlaklık
Ayırıcı Özellikleri, Renk, düşük sertlik, asitte çözünmezlik
Bulunuşu, Hidrotermal kuvars damarlarında, plaserlerde ve epitermal yataklarda oluşur.

Atom numarası 79 olan element. Doğada serbest olarak bulunan, yumuşak, parlak sarı renkte, kolay işlenebilir, değerli bir metaldir. Periyodik cetvelin IB grubunda yer alır. Simgesi Au’dur. Isıyı ve elektriği iyi iletir. Elektrokimyasal anlamda bir soy metal olmasına karşın, tümüyle yansız da değildir. Sıcaklık ne olursa olsun havadan etkilenmemekle birlikte Klor ve bromla tepkimeye girer ve cıvada çözünür. Asitlerden etkilenmez ancak kral Suyu olarak adlandırılan hidroklorik ve nitrik Asit karışımında çözünür.

Altına doğada genellikle alüvyonlu dere yataklarında kumla karışmış parçacıklar ve kuvars kayalar içinde dağılmış ince damarlar hâlinde rastlanır. Doğada bulunan bir bileşiği de silvanit adıyla bilinen Gümüş ve altın tellururdür. Deniz suyunda da çok ince parçacıklar hâlinde altına rastlanabilir. Saflık derecesi ayar ya da kıratla ölçülür. Mücevher yapımında, kırılganlığı gidermek amacıyla genellikle alaşım hâline getirilerek kullanılır.

Altın, kimyada Au sembolü ile gösterilen yumuşak, parlak sarı renkte metalik bir element. Altının parlak sarı rengi, asitlere karşı dayanıklılığı, doğada serbest halde bulunabilmesi ve kolay işlenebilmesi gibi özellikleri, insanların ilkçağlardan beri ilgisini çekmiştir. Altın, parlak sarı rengi ve ışıltısıyla göz alan çok ağır bir metaldir. Üstelik kolay kolay tepkimeye girmeyen çok kararlı bir element olduğu için havadan ve sudan etkilenmez. Bu yüzden hiçbir zaman paslanmaz, kararmaz ve donuklaşmaz. Bir başka özelliği de saf haldeyken çok yumuşak olmasıdır; bu nedenle kolayca dövülerek biçimlendirilebilir. Altın bütün bu özellikleriyle tarih boyunca en değerli metallerden sayılmıştır.

Altının tarihi tarihçesi
Tarihte bilinen kayıtlara göre Mısır hükümdarları zamanında M.Ö. 3200 yıllarında, altın darphanelerde eşit boyda çubuklar halinde çekilerek para olarak kullanıldı. Au Latince Aurum kelimesinden gelmektedir.

Peru’da M.Ö. 2000 yılına ait altın ziynet eşyaları kalıntılarına rastlanmış olup, Amerika kıtasındaki Aztekler ve İnkaların da altına tutkun oldukları bilinmektedir.

Altına önem veren eski medeniyetler arasında; Yunanları, İranlıları, Makedonyalıları, Asurluları, Sümerleri ve Lidyalıları saymak yerinde olur.

M.Ö. 550 yıllarında Lidya Kralı Krezos, altını para olarak (sikke) bastırmış ve altının para olarak basılması ile de ticaret artmıştır. Şehirler zenginleşmiş ve dünya yeni bir refah dönemine girmiştir.

Türk boylarında İskit ve Sormatların (M.Ö. 1000) milli kahramanları konu alan altın toka yapımında ileri oldukları bilinmektedir. Dördüncü ve dokuzuncu yüzyıl aralarında ise altın kase, vazo işçiliğinde en güzel örnekleri vermişlerdir. Bu eserlerden bir kısmı New York, Morgan kolleksiyonunda teşhir edilmektedir. Türkler müslümanlığı kabul ettikten sonra altından eşya yapımını azaltmışlardır. Altın eşyayı sadece süs olarak kullanmışlardır.

Altının Bulunuşu
Altın, dünyanın geniş bir bölümünde düşük konsantrasyonlarda bulunur. Yer küresinin tahminen 0,001 ppm (milyonda bir)ini teşkil eder. Kalaverit (Au2Te4), silvanit (Au2Ag2Te6) ve krennerit (Au8Te6) mineralleri olduğu gibi Bakır ve kurşun minerallerinde de eser miktarları bulunabilir. Volkanik kuvarsların içinde, akarsuların kumlu yataklarında toz ve külçe halinde bulunur.

Altının Elde Edilişi
Altın cevherleri, “metalik altın ihtiva eden cevherler” ve “bileşikleri halinde altın ihtiva eden cevherler” olarak sınıflandırılır.

Metalik altın içeren cevherlerden altın elde etmek için altın içeren küçük kuvars parçaları öğütme değirmenlerinde Hamur haline getirilir. Bu hamur içinde altın tanecikleri kolloidal halde dağılır. Buradaki ürün malgama tekniği ile ayrıştırılır. Malgamalanmış Hamurun konsantrasyonu arttırılarak çok seyreltik Sodyum siyanür çözeltisiyle işlenir. Sodyum siyanür altın ile reaksiyona girerek kompleks bileşik meydana getirir:

4 Au + 8 NaCN + 2 H2O + O2 › 4 NaAu(CN)2 + 4 NaOH

Kompleks bileşikteki altın metalik çinko ile çöktürülür:

2 Na + 2 Au(CN)2 + Zn › 2 Au + Na2Zn(CN)4

Bu çökeltideki altın ve gümüş dışındaki Maddeler, Kal metoduyla alınır. Gümüş de nitrik ve sülfürik asit etkisiyle çözülerek geriye saf altın kalır.

Altının Bileşikleri
Altın bileşiklerinde +1 ve +3 değerlikli halde bulunur. Bütün bileşiklerinden kolayca metalik hale indirgenebilir.

Altının, AuCl, Au2S, AuCN gibi +1 değerlikli bileşikleri Sulu çözeltilerde kararsız olup, +3 değere yükseltgenir veya metalik hale indirgenir. Bununla beraber sodyum ve potasyum siyanür ile verdiği kompleks tuzlarının sulu çözeltileri hazırlanabilir ve endüstride özellikle kaplamacılıkta kullanılır.

Organik Tuzları da bilinmekte olup kararsızdırlar.

Altının +3 değerlikli bileşikleri genellikle kararlıdır.

AuCl3 Su, Alkol ve eterde çözünür, fotoğrafçılıkta ve kaplamada kullanılır.

AuBr3 alkol ve eterde çözünür. Bazı kimyasal analizlerde kullanılır.

Altın hidroksit, Au(OH)3, ışığa karşı hassas kahverengi bir tozdur. Suda çözünmez, hidroklorik asit ve diğer asitlerde çözünür. Yaldız yapımı ve kaplamacılıkta kullanılır.

Altının organik bileşikleri genellikle dialkol tuzlarıdır. Bu Tuzlar R2AuX şeklindedir. Burada R organik Molekül X ise halojen, kükürt, Azot veya oksijendir.

Altının Kullanılışı
Bugüne kadar yeryüzünden çıkarılan bütün altının yarıdan fazlası hükümetlerin ve merkez bankalarının elindedir. Gerek her ülkede Kağıt para emisyonunun güvencesi olarak, gerek milletlerarası bir ödeme aracı olarak eskiden beri büyük önem taşıyan altın, metalle çalışan zanaatçıların gözünde de değerini korumaktadır. Kuyumculukta altının genellikle gümüşlü, palladyumlu, bakırlı veya platinli alaşımları çok kullanılır.

Elektrik iletkenliği yüksek (bakırın yaklaşık %70’i oranında) olan ve kolayca kimyasal tepkimelere girmeyen altın en çok Elektrik ve Elektronik sanayilerde bağlantıların, terminallerin, baskı devrelerinin, Transistörlerin ve yarı iletken sistemlerin kaplanmasında kullanılır. Üstüne düşen kızılötesi ışınların yaklaşık yüzde 98’ini yansıtarak geri çevirebilen ince altın levhalar, uzay elbiselerinin başlığındaki göz deliklerinde zararlı ışınlardan korunmayı ve sun’i uyduların yüzeylerinde Sıcaklığın denetlenebilmesini sağlar. Büyük büro binalarının pencerelerinde de gene ince levhalar halinde altın kullanılması, yalnız estetik açısından değil, bu yansıtıcı yüzeyin çevreyle ısı alış-verişini büyük ölçüde azaltmasından kaynaklanır. Lal Camlara parlak kırmızı rengini veren, camsı kütlenin içinde kolloidal halinde dağılmış olan çok az miktardaki altındır.Ancak insanlar çoğunlukla takı ve süs eşyası içinde kullanır.....

Altının Alaşımları
Altının bazı özelliklerini (kullanış gayesine göre) değiştirmek için çeşitli alaşımları yapılır.

Altın - gümüş alaşımları

% 75 altın, % 25 gümüş alaşımı yeşil renkte olup mücevher yapımında kullanılır.
% 40 altın % 60 gümüş alaşımı beyaz renkte ve serttir.

Altın-nikel alaşımı
Mücevher yapımında kullanılan beyaz altının esasını teşkil eder. Bu alaşımda % 80 altın, % 16 Nikel, % 3 çinko ve % 1 bakır kullanılır.

Altın - bakır alaşımı
Para basımında yaygın olarak kullanılır. Kolayca işlenebilir.

Altın - palladyum alaşımı
Kolayca işlenebilir. En fazla sertlik gösterenler % 60-65 paladyum ihtiva edenlerdir. Düşük sıcaklıklardaki yüksek direnci sebebiyle potansiyometre yapımında kullanılır.

Altın ayarı
Altının kimyadaki saflığı “yüzde” ile, mücevhercilikteki saflığı ise “karat” veya “ayar” terimleriyle ifade edilir. Buna göre 24 ayar (veya karat) altın % 100 saf altını, 22 ayar ise % 91, 6 saf altını ifade etmektedir. 22 ayar altının % 8,4’ü diğer metaller ile tamamlanmıştır. Altına Gümüşün ilavesi yeşilimsi, nikel ve Platinin ilavesi beyaz, çinkonun ilavesi sarı ve bakır ilavesi de bakır miktarına göre sarıdan kırmızıya kadar değişen renkler kazandırır.

Altın işi
Altından yapılan heykel, kap, kacak, mücevher süsleme ve paraların hepsine verilen ad. Altın metallerin en yumuşağı ve en kolay biçimlendirilebilenidir. 10 g altın dövülerek 11 m²’lik ince bir levha veya çekilerek 570 m uzunluğunda ince bir tel elde edilebilir. En rahat çalışılabilen metal olarak kalemle işlenerek, kakılarak, dövülerek, oyularak, kabartılarak, dökülerek varak haline getirilip ahşap, metal, deri ve parşömen gibi başka eşyaları kaplamada da kullanılmıştıııır.

Altın suyu
Kral suyu olarak da bilinir. Hacimce bir birim derişik nitrik asit ile üç birim derişik hidroklorik asitten oluşan karışımdan meydana gelir. Bu karışım altını çözebildiğinden altın suyu adı verilmiştir.

Altın suyu (veya kral suyu), kimyasal çözme işlemlerinde bazı demir cevherlerini, fosfatlı kayaçları, curufları, nikel-krom alaşımlarını, antimonu, selenyumu ve civa, Arsenik, kurşun ve kobalt sülfürleri, çözünürlüğü az olan sülfürleri çözmek için kullanılır.

Altın Standardı Sistemi
Standart para biriminin, belirli bir ağırlıkta altın olarak kabul edildiği veya para değerinin belli ağırlıkta altının değerine denk tutulduğu para sistemi. Ülke içinde altın standardının benimsenmesi, milletlerarası seviyede de altın standardının uygulanması sonucunu getirir. Altın standardında ya altın sikkeler kanuni olarak para dolaşımına girer veya kağıt para, istendiğinde sabit bir fiyatla altına çevrilebilir.

Hiçbir ülkede altın standardı uygulanmasa da milletlerarası seviyede altın standardı sistemi yürürlükte kalabilir. Bu durumda, ya altının kendisi veya sabit fiyat üzerinden altına çevrilebilen bir para birimi milletlerarası ödeme aracı olarak kullanılır. Bu sistemde, ülkeler arasındaki döviz kurları sabittir. Döviz kurları, altının bir ülkeden ötekine taşınma maliyetini aşarak sabit altın paritesinin üzerine çıkar veya altına düşerse, kurlar resmi seviyeye dönünceye kadar, ülkeden ülkeye büyük miktarlarda altın sikke ve külçe giriş veya çıkışı gerçekleşir.

Altın standardı ilk defa 1821’de İngiltere'de kondu. Birçok devre geçirdikten sonra 1937’ye gelindiğinde tam altın standardını sürdüren hiçbir ülke kalmadı. II. Dünya Savaşı sonrasında, döviz kurlarının genellikle dolara veya altına göre ayarlandığı bir sisteme geçildi. 1958’de yeniden bir tür altın standardı sistemine dönüldü. Buna göre, önde gelen Avrupa ülkeleri milletlerarası ödemelerde kendi paralarının altına veya dolara serbestçe çevrilebilirliğini garanti ediyorlardı. Milli seviyede altın standardına dönüş ise hiç görülmedi.
milliyet