Dünya'nın Gündemi Değişiyor  Afrika'nın Yeni Efendisi ÇİN

Belgelerde Çin'in ham madde ihtiyacını gidermek için Afrika'da darbeci rejimlerle işbirliği yaptığı, insan hakları ihlallerini görmezden geldiği, rüşvet verdiği, kaçakçılık olaylarına karıştığı iddia ediliyor.

Peki ABD Dışişleri Bakanlığı'nın gizli belgelerinden bağımsız olarak Çin'in Afrika kıtasındaki faaliyetlerine bakıldığında nasıl bir manzara ortaya çıkıyor.

Çin Devlet Başkanı Hu Jintao şimdiye kadar Afrika kıtasında 20 ülkeyi ziyaret etti. Çin başbakanı ve dışişleri bakanı da düzenli olarak Afrika ülkelerine gidip geliyor. Bunların dışında Afrikalı liderlerin en sık ziyaret ettiği ülkelerin başında Çin geliyor. Bu ziyaretlerin tabii ki ekonomik bir değeri bulunuyor. Sadece geçtiğimiz yıl Çin şirketleri Afrika'da 56.6 milyar dolar yatırım yaptı.

AFRİKA'DA BİR MİLYON ÇİNLİ YAŞIYOR

Çin'in devlet ve özel şirketleri yatırımlarına devam ederken, hükümet de Afrika ülkelerine milyar dolarlık krediler vererek ilişkileri güçlendiriyor. Çin şimdiye kadar Kara Kıta'da yüzlerce hastane, devlet binası, okul, tren hattı inşaatı ve binlerce kilometre kara yolu yaptı. Çin her yıl Afrika'ya onbinlerce işçi gönderiyor. Şu anda Afrika kıtasında yaşayan Çinli sayısı bir milyonu geçmiş durumda.

Ama Çin'in Afrika ile bu kadar yakından ilgilenmesinin asıl nedeni, her yıl yüzde 10 büyüyen ekonomisine ham madde ve enerji sağlamak. Bu ülkenin Afrika'da en fazla ilgisini çeken ham maddeleri şöyle sıralayabiliriz: Altın, bakır, kömür, petrol, koltan ve ağaç ürünleri.

KONGO DEMOKRATİK CUMHURİYETİ

Çin'in Afrika ülkeleriyle ilişkilerini tek tek mercek altına aldığımızda ise şöyle bir tablo ortaya çıkıyor. Çin Halk Cumhuriyeti 2007 yılında Kongo Demokratik Cumhuriyeti'ne 9.2 milyar dolar kredi verdi. Karşılık olarak ise Kongo'nun Çin'e 10 milyon ton bakır ve 620 bin ton kobalt satmasını garanti etmesini istedi. Demokratik Kongo Cumhuriyeti kredi borcunu ödemekte sıkıntıya düşünce Çin bu ülkeyi geri ödeme konusunda 2008 ve 2009'un ilk yarısında yeni bir anlaşmaya zorladı.

KAMERUN

Afrika ülkesi Kamerun ise 1971 yılından beri Çin'le iyi ilişkiler içinde. Kamerun'daki Jaunde hükümeti Tayvan konusunda Çin'in politikalarının en büyük destekçisi oldu. Kamerun bu destek karşısında Çin'in kendisine yeni karayolları ve hastaneler inşa etmesini istedi. Ayrıca subaylarının Çin'de eğitim almasını sağladı.

ANGOLA

Angola'da 2002 yılında iç savaş başladıktan sonra Batılı ülkeler borçlarını tahsil etmek için baskı yaptı. Angola Batılı ülkelerden uzaklaşırken, Çin yardım etmek için fırsat kolluyordu. Çin yatırım bankası Angola'ya 4 milyar dolar kredi açtı. Karşılığında ise bu ülkedeki büyük ihalelerin Çin şirketlerine verilmesini talep etti. Çinli inşaat şirketleri Angola'ya 4 tane yeni stadyum inşa etti. 2010 yılındaki Afrika Futbol Şampiyonası bu stadyumlarda yapıldı.

ZİMBABVE

Zimbabve diktatörü Robert Mugabe, beyazların elinden toprak ve çiftliklerini zorla almaya başlayınca Batılı ülkeler tarafından ciddi yaptırımlarla cezalandırıldı. Çin 2005 yılında Mugabe'yi ülkesine davet ederek fahri doktora verdi ve "Çin'in bir numaralı dostu" ilan etti. 2008 yılında ise Mugabe'ye silah ve cephanelik yüklü bir gemi gönderdi.

KENYA

Kenya, komşusu Somali ile gerginlik yaşayınca Çin'den askeri araç ve gereç yardımı aldı. Kenya istihbarat örgütü NSIS'in bilgisayar ağı Çin tarafından kuruldu. ABD'nin Nairobi'deki elçiliği Çin'in faaliyetlerini gizli belgelerle Washington'a bildirerek, Çin'in bu ağ sayesinde Kenya hükümetinin güvenlik ağına da girdiğini bildirdi.

SOMALİ

Şu anda iç savaşın hüküm sürdüğü Somali'den de Çin uzak durmadı. Çin Somali ile ilişkilerinin bozulmaması için 2004 yılında Mogadişhu'daki geçici hükümeti ilk tanıyan ülkelerin başında geldi. Çin Somali'deki geçici hükümete verdiği desteği bir yıl sonra imzaladığı ticari anlaşmalarla fazlasıyla aldı.

HÜRRİYET