Emeklilikte yaşa takılanlar dikkat! Zamanla yarışacaklar 

30 Nisan 2008 sonrası çalışmaya başlayanlar 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’na tabi oldukları için önceki tarihlerde çalışmaya başlayanlara göre önemli farklılıklar bulunmaktadır. Bu tarihten sonra çalışmaya başlayanlar ilk bakışta kadınlar 58, erkekler 60 yaşında emekli olacakmış gibi görünüyor. Ama emeklilik yaşları prim gününü doldurdukları tarihe göre değişecek.

Eşiniz ilk sigortalı çalışmaya 30 Nisan 2008 sonrasında başladığı için 4/a (SSK) statüsünde 7200 prim günüyle, 4/b (BAĞ-KUR) statüsünde ise 9000 prim günüyle 58 yaşında normal emekli olabilir. Ancak, her iki statüde de 58 yaşında emekli olabilmesi için prim günü koşulunu 31 Aralık 2035 tarihine kadar yerine getirmelidir. Gecikme halinde her 2 yılda bir emeklilik yaşı 1 yıl uzar. Aynı kural erkekler için de geçerlidir. Erkeklerde 60 olan emeklilik yaşı, 9000 prim gününü doldurmakta geciktikleri her 2 yılda 1 yıl uzayacak.

Yaştan emeklilikte ise prim gününü 5400’e tamamlamak şartıyla gerek 4/a, gerekse 4/b statüsünde 61 yaşında kısmi aylıkla emekli olabilir. Normal emeklilikte olduğu gibi, 5400 prim günü koşulunu 31 Aralık 2035 tarihine kadar tamamlayamadığı takdirde emeklilik yaşı her 2 yılda 1 yıl uzar.

5510 Sayılı Kanun döneminde çalışmaya başlayan 4/a, 4/b ve 4/c’liler arasında emekli aylığı hesaplaması bakımından bir fark bulunmuyor. Her üçünde de emekli aylıkları prime esas kazançların toplamı üzerinden hesaplanıyor.

İlk defa sigortalı çalışmaya 30 Nisan 2008 tarihinden sonra başlayanlardan birden fazla statüde çalışması olanlar, en fazla hangi statüde çalışmışlar ise o statüden emekli olabiliyorlar. Son 7 yıl en fazla çalışılan statü kuralı bunlarda geçerli değil.

Bu nedenle, eşiniz 5400 gün üzerinden emekli olmayı planlıyorsa, kalan prim günlerini isteğe bağlı sigorta ile tamamlamasında hiçbir sakınca bulunmuyor. Ancak, 7000 prim gününe ulaşarak normal emekliliği planlıyorsa tüm iş yaşamı boyunca en fazla 4/a statüsünde çalışması gerekir.

EKSİK PRİM GÜNLERİ HANGİ YOLLA TAMAMLAMAK AVANTAJLIDIR?
Yazılarınızı uzun süredir ilgiyle takip ediyorum. Gerçekten çok bilgilendirici ve çözüm yolları da öneriyor olmanız kıymetli. Benim sorum şu; Eşim Şubat 1978 doğumlu. 02.11.2000 tarihinde sigortalı çalışmaya başladı. Dönem dönem çocuklar sebebiyle çalışmaya ara vermek durumunda kaldı. Şu an 3023 prim günü var. Yanlış bilmiyorsam en erken 4500 gün ve 25 yıl sigortalılık ile 58 yaşında emekli olabiliyor. Sizce çalışma imkânı bulamazsa isteğe bağlı prim ödemek mi, doğum borçlanması yapmak mı daha mantıklıdır?

Eşiniz, sigortalı çalışmaya 8 Eylül 1999 sonrası başladığı için, sizin de belirttiğiniz gibi SSK’dan 25 yıl sigortalılık süresi ve 4500 prim günüyle 58 yaşında emekli olabilir. Eksik prim günleri her iki yolla da tamamlayabilir. Doğum borçlanmasını, çocuklar iki yaşını dolduruncaya kadar sigortasız geçen süreler için yapabilir. Her çocuk için 720 güne kadar borçlanma hakkı bulunuyor. Eksik prim günleri isteğe bağlı sigorta ile tamamlamak isterse, bu şekilde ödeyeceği prim günü sayısı kesinlikle 1260 günü geçmemelidir.

Ödenen prim tutarı itibarıyla doğum borçlanması ile isteğe bağlı sigorta arasında bir fark bulunmuyor. Her ikisinde de asgari prim tutarı günlük 38.16, aylık 1.144.80 TL’dir. Ancak, doğum borçlanmasında peşin ödeme yapılırken, isteğe bağlı sigortada aylık olarak ödeme yapılır.

YAŞTAN EMEKLİLİKTE AYLIK NASIL HESAPLANIR?
1972 doğumluyum. 01.04.2002 tarihinde çalışmaya başladım. Bekârım, çocuğum yok. 5810 gün primim var. 2020 Temmuz ayından beri çalışmıyorum. 4500 gün 25 sene sigortalılık süresi ve 58 yaş ile kısmi emekli olabiliyor görünüyorum. Size sorum şu: 4500 günün epey üzerinde gün sayım var. Emekli maaşım bağlanırken 4500 gün üzerinden mi bağlanır yoksa 5810 gün olarak sayılıp daha yüksek maaş alır mıyım? Aradaki fark hesaba katılmayacaksa eksik 1190 günümü tekrar bir işe girerek veya kendim dışarıdan ödeyerek 7000 güne tamamlama imkânım var. 

SSK’dan normal emeklilikte 7000 prim günüyle 58 yaşa tabisiniz. İlk defa sigortalı çalışmaya 8 Eylül 1999 – 30 Nisan 2008 tarihleri arasında başlayanlar, 7000 prim gününü tamamlayamamaları halinde 25 yıl sigortalılık süresi ve 4500 prim günüyle de yine 58 yaşında, kısmi aylıkla emekli olabiliyorlar. Burada aranan 4500 prim günü, 7000 günü tamamlayamayanların emekliliği için aranan “asgari” gün sayısıdır. Emekli aylığınız 5810 günlük prim üzerinden hesaplanarak bağlanır.

Tekrar işe girerek veya isteğe bağlı sigorta primi ödeyerek prim gününüzü artırdığınızda emekli aylığınız da artar. Ancak, isteğe bağlı sigortayı seçerseniz ödeyeceğiniz prim gün sayısının 1260’ı aşmamasına dikkat etmelisiniz. Aksi takdirde bu kez BAĞ-KUR üzerinden emeklilik için gerekli olan daha ağır koşulları yerine getirmeye çalışmakla uğraşırsınız.

EKSİK PRİM GÜNÜYLE HANGİ STATÜDE NASIL EMEKLİ OLUNUR?
Yazılarınızı takip ediyorum. İnsanlara kolaylıklar sağlıyorsunuz. Eşim 1971 doğumlu. 02.01.1997 tarihinde SSK girişi mevcut. 318 gün SSK primi var. 01.03.1999 tarihinde BAĞ-KUR kaydı yapıldı. İhya ödemesi yoluyla 3298 gün BAĞ-KUR primi mevcut. Toplam 3616 gün prim ödemesi bulunuyor. Halen herhangi bir işte çalışmamaktadır. 25.06.2008 ve 01.02.2011 tarihlerinde iki doğum yapmıştır. Doğum borçlanması ne zaman ve ne şekilde yapılmalıdır? SGK’dan maalesef net, aydınlatıcı, doyurucu bir bilgi verilmemektedir. Sizden ricamız eşimin emekli olabilmesi için SSK’dan ve BAĞ-KUR’dan ayrı ayrı izlenecek yol ya da yollar hakkında bilgilendirmenizdir. Bunların dışında isteğe bağlı sigorta primi ödenir mi? Hangi kurumdan daha kısa zamanda emeklilik hakkı vardır?

Eşiniz 8 Eylül 1999 öncesi sigortalı çalışmaya başlamış olduğu için SSK’dan normal emeklilikte 5900 prim günüyle 53 yaşa tabidir. 3600 prim günüyle de 58 yaşında SSK’dan emekli olabilir.

BAĞ-KUR’dan normal emeklilikte ise 9000 prim günüyle 55 yaşa tabi iken, 5400 prim günüyle de 58 yaşında emekli olabilir.

Eşiniz en kolay SSK’dan emekli olabilir. Bunun için, BAĞ-KUR çalışmaları sonrasında SSK statüsünde en az 1261 gün primi bulunmalıdır.

Doğum borçlanması, çocuk 2 yaşını dolduruncaya kadar sigortasız olarak geçen süreler için yapılabilir. Her bir çocuk için 720’şer günden toplam 1440 güne kadar doğum borçlanması yapma hakkı bulunuyor. Eşiniz çocuklar 2 yaşını dolduruncaya kadar sigortalı çalışmaya ara vermiş ise doğum borçlanmasını ya 4/a’lı (SSK) bir işte çalışırken, ya da 4/a’lı çalışma sonrası yapmalıdır. Çünkü kanuna göre askerlik, doğum vs borçlanmaları, borçlanmanın yapıldığı sırada çalışılmakta olan veya en son çalışılan statüdeki günlere eklenir. Doğum borçlanmalarını SSK’ya saydırabilmek için bir aylığına da olsa 4/a’lı bir işte çalışmalı, borçlanmayı bunun ardından yapmalıdır.

İsteğe bağlı sigorta primleri BAĞ-KUR statüsünde değerlendirilmektedir. SSK’dan emekli olma imkânı varsa isteğe bağlı sigortayı kesinlikle düşünmemelidir. SSK’dan emekli olma imkânı yoksa bu durumda toplam prim günlerini 5400’e tamamlayacak şekilde doğum borçlanması ve isteğe bağlı sigorta yaptırabilir.

KAYNAK: HABERTÜRK

İŞTE İSMAİL SAYMAZ'IN GERÇEK YÜZÜ