EYT raporu Erdoğan'ın masasında 

Emeklilikte Yaşa Takılanların (EYT) merakla söz ettikleri Cumhurbaşkanı Danışmanı Vedat Bilgin'e sunulan EYT raporu ortaya çıktı. Sosyal Güvenlik Uzmanı Özgür Erdursun tarafından hazırlanan rapor Ankara Tandoğan'daki EYT mitinginden bir hafta önce EYT Derneği Başkanı Gönül Boran Özüpak tarafından Cumhurbaşkanlığı'na sunuldu.

Raporu hazırlayan Erdursun, özellikle sosyal medyada konuyla ilgili asılsız iddiaların bulunduğunu belirterek asıl çalışmanın bu olduğunu belirtti. Erdursun, EYT çalışmasının Cumhurbaşkanlığı'nca olumlu karşılandığını sözlerine ekledi. Öte yandan raporla ilgili Cumhurbaşkanlığı'nın bir çalışma başlatabileceği kaydedildi.

DEVLETE YILLIK MALİYETİ 14,4 MİLYAR LİRA OLACAK
Rapora göre; 2018 yılı sonu itibariyle Türkiye'de Emeklilikte Yaşa Takılanların sayısı 5.954.225 kişi olarak belirlendi. Bu rakam her ay 50 bin kişinin emekli olduğu düşünülürse 1 Eylül 2019 itibariyle 5.404.924 kişidir ve bu kişilerin emeklilik maliyeti de ortalama 1600 TL emekli maaşı üzerinden hesaplandığında 8.647.878 TL olacaktır. Yıllık EYT Maliyeti ise 8.647.878.400 X 12= 103.774.540.800TL'dir. Ancak rapora göre bugün yasa çıkarsa 5 milyon 404 Bin kişinin hemen emekli olması mümkün değildir. Emeklilikte Yaşa Takılanların Emekliliği en az 10 yıllık süreye yayılacağı belirtilerek çeşitli nedenlerle emeklilik hakkı elde edemeyenlerin sayısının çıkması durumunda emekli olacakların sayısı 750 bin ile 1 milyon kişi aralığına düşecektir. Bu durumda yasa çıkması durumunda EYT'nin hükümete maliyeti yıllık 14 milyar 400 milyon TL olarak hesaplandı.

1- EMEKLİLİKTE YAŞA TAKILANLARIN SORUNU;
08/09/1999 tarihide 4447 sayılı yasa ile ülkemizde emeklilik sistemi değişmiştir. 08/09/1999 tarihine kadar kadınlar ve erkekler 18 yaş SGK işe başlama tarihlerine göre, kadınlar 20 yıl 5000 prim günü, erkekler 25 yıl 5000 prim gününe tabi olarak emekli olmaktaydı. 08/09/1999 tarihinde 4447 sayılı yasa ile bu sitem değişmiş kadınların ve erkeklerin sigortalılık sürelerine yaş şartı eklenmiştir. Bu değişiklikle kadınların kademeli olarak 58, erkeklerin ise emeklilikleri 60 yaşına kadar uzatılmıştır. Aslında Fazilet Partisi düzenlemenin iptali için Anayasa Mahkemesine gitti ve Anayasa Mahkemesi kadınlarda emeklilik yaşının 58, erkeklerde 60 yaş olmasını kabul etmedi. 23/02/2001 tarihli kararında yürütmeyi durdurdu. Yapılan düzenleme ile kademeli sistem getirildi. 1 Haziran 2002 tarihinde 08/09/1999 öncesi işe başlayanlarda kademeli emeklilik sistemi devreye girmiş oldu.

İlk SGK işe başlama tarihi sigortalının işverenle yaptığı sözleşme dışında, emeklilik açısından Devletle de yapmış olduğu sözleşmedir. İlk işe başlama tarihine göre emekli olacağını bilen milyonlarca çalışanın emekli olacağı tarihin değişmesi büyük mağduriyetler doğurmuştur.

Emekli olacağı yaştan 5 yıl 8 yıl 13, 15 yıl daha geç emekli olmak başlı başına mağdur olmaktır. 08/09/1999 tarihinde yapılan değişikliklerin geçmişe dönük olarak uygulaması vatandaşların vicdanında yara açmıştır. Yasayı çıkartan dönemin koalisyon hükümeti barajın altında kalmıştır.

Bu konuda çözüm önerimi bilgilerinize sunuyorum.

Ülkemizde işsizlik verileri son dönemlerin en yüksek seviyesinde, 4 milyon 202 bin kişi işsiz. İşsizlik oranı 3,4 puanlık artış ile yüzde 13 oldu

Ülkemizde 4 milyon 202 bin işsiz varken, emekli olup çalışanların yada iş arayanların toplam sayısı ise yaklaşık olarak 4 milyon 500 bin,

İşsizlik bu kadar artmışken düşük emekli maaşları ile geçinemeyenler çalışmak zorunda ve her geçen günde çalışmaya devam edecektir. Ortalama emekli maaşı 1600 TL.

EMEKLİLİKTE YAŞA TAKILANLARIN SAYISI-MALİYETİ-İŞSİZLİĞİN ÇÖZÜMÜNE KATKISI
Ülkemizde 2000 yılında,

- SSK'lı çalışan sayısı; 5.254.125 kişi

- İsteğe Bağlı SSK ödeyenler; 843.957 kişi

- Tarım sigortası ödeyenler 184.675 kişi

- Bağ-kur ödeyenler 2.220.014 kişi

- Emekli Sandığı sayısı 2.163.698 kişi

- Tarım Bağ-Kur 876.148 kişi

- İsteğe Bağlı Bağ-Kur 216.532 kişi

- Toplam 11.759.149 Kişi

- 2000 yılında emekli sayısı 5.913.706 kişi

- 2018 sonu itibariyle emekli sayısı 11.867.931 kişi

- 2000-2018 arası emekli olanların sayısı 5.954.225 kişi

- 2000 yılında toplam çalışan 11.759.149 kişinin 5.954.225'i emekli olmuş

- 2018 sonu itibariyle emeklilikte yaşa takılanların sayısı 5.954.225 kişi

- Ülkemizde her ay 50 bin kişi emekli oluyor 2001 Ağustos sonu itibariyle emekli olanların sayısı 400 bin kişidir.

- 1 Eylül 2019 emeklilikte yaşa takılanların sayısı 5.404.924 kişidir

- Yasa çıkarsa 5 milyon 404 bin kişinin emekli olursa maliyeti

Ortalama Emekli Maaşı 1600TL* Toplam EYT sayısı 5.404.924= 8.647.878TL

Yıllık EYT Maliyeti 8.647.878.400*12= 103.774.540.800TL'dir.

Ancak bugün yasa çıkarsa 5 milyon 404 bin kişinin hemen emekli olması mümkün değildir.

*İlk İşe başlama tarihi stajyer ve çırak olanların her ne kadar işe başlama tarihleri 08/09/1999 öncesi olsa da emeklilikte bu kişiler emeklilik hakkı elde edemezler,

*Prim günü eksik olanlar emeklilik hakkı elde edemezler.

*Sigortalılık süresi erkeklerde 25 yıl istenir 1 Eylül 1994 sonrası sigortalı olan erkekler her ne kadar yaşını ve prim gün sayısını tamamlarsa da 25 yıllık sigortalılık süresini tamamlamadıkları için emekli olamazlar

*Emekli sandığına tabi çalışan kadın ve erkekler emekli olduklarında çalışırken aldıkları maaşın yarısını emekli olduklarında alacaklarından emeklilik hakkından yararlanacakların oranı yüzde 10-15'ler civarında olacaktır.

*Bağ-Kur'da kadınların 20 yıl 7200 prim günü, erkeklerin ise 25 yıl 9000 prim günü tamamlayanların sayısı tüm Bağ-Kur'lular da yüzde 25 civarındadır.

Bu durumda Emeklilikte Yaşa Takılanların emekliliği en az 10 yıllık süreye yayılacaktır.

Yasa çıkarsa emekli olacakların sayısı 750 bin ile 1 milyon kişi aralığındadır.

Gerçek aylık maliyeti 750.000*1600=1 milyar 200 milyondur.

Gerçek yıllık maliyet 1.200.000.000*12=14 milyar 400 milyon civarındadır.