Korona aşılarının performansları açıklandı 

Dünyanın birçok yerinde Kovid-19 salgınıyla ilgili mücadelede aşılama programları devam ederken, tek doz aşının etkisi ve iki doz arasındaki süreyle ilgili farklı değerlendirmeler yapılıyor.

İngiltere'de yapılan bir araştırma, tek doz aşının ardından tüm yaş gruplarında virüsü kapma oranının düştüğünü ortaya koydu. Ulusal İstatistik Ofisi ve Oxford Üniversitesi'nin 370 bin kişiyi kapsayan araştırmasında, bir doz Pfizer/BioNTech ve AstraZeneca/Oxford aşılarının tek dozda bile etkili olduğu görüldü. İlk doz aşının yapılmasının ardından Covid olma oranının yüzde 65 düştüğü tespit edildi. Aralık 2020 ve Nisan 2021 aralığındaki dönemde enfeksiyon kapıp hasta olanların oranında görülen düşüş yüzde 74 olurken, asemptomatik vakaların oranı da yüzde 57 geriledi.

KOVİD-19 AŞILARININ TEK DOZ PERFORMANSLARI

Pfizer-BioNTech

Pfizer'in Aralık 2020'de açıkladığı veriye göre Pfizer-BioNTech aşısı ilk dozdan sonra yaklaşık yüzde 52 etkili. Aşının üçüncü faz çalışmalarında yer alan 36.523 katılımcıdan toplanan verilere göre plasebo alan gruptakilerden 82'si, aşı olan gruptakilerden 39'u Kovid-19 semptomları geliştirdi. İlk aşıyı olduktan sonraki 12 güne kadar bağışıklık gelişmiyor. İkinci doz alındıktan sonra hastalığa karşı koruma oranı bir haftanın ardından yüzde 95'e çıkıyor.

Oxford-AstraZeneca

Oxford-AstraZeneca aşısı için Ocak ayında yayımlanan bir araştırmada, yazarlar aşının bir standart dozunun yüzde 64,1 koruma sağladığını ortaya koydu. İkinci tam dozdan sonra bu oran yüzde 70,4 ancak ilginç şekilde, birinci dozdan sonra yarım doz alan kişilerde koruma oranının yüzde 90 olduğu gözlendi. Bundan yola çıkarak Aşı Komitesi, üçüncü haftadan 9-12. haftaya kadar birinci dozun ciddi şekilde hastalanmayı yüzde 70 oranında önlediği sonucuna vardı. Bu yüzden ikinci doz olmadan önce ilk dozun en azından birkaç ay boyunca koruma sağlayacağı düşünülüyor.

Moderna

ABD Gıda ve İlaç Dairesi'nin (FDA) yayımladığı belgeye göre Moderna aşısının bir dozu yüzde 80,2 oranında koruma sağlıyor. İkinci dozdan sonra 18-65 yaş arasında bu oran yüzde 95,6'ya çıkıyor. 65 yaş üstü için ise bu oran yüzde 86,4. Pfizer aşısında olduğu gibi üçüncü fazda belirli bir süre içinde, Moderna aşısı için bu 28 gün, biri aşı biri plasebo olmak üzere iki doz aşı verildi. bu yüzden tek bir aşıdan sonra bağışıklık devam eder mi, yoksa bu aşamadan sonra düşer mi henüz bilinmiyor.

CoronaVac

Merkezi Çin'de bulunan Sinovac şirketinin ürettiği CoronaVac aşısı, bağımsız olarak birkaç ülkede denendi. Birleşik Arap Emirlikleri ilk sonucu açıklayan ülke oldu ve yüzde 86 etkili olduğunu belirtti. Türkiye'de ise bu oran yüzde 91,25. Endonezya'da yüzde 65,3; Brezilya'daki Butantan Enstitüsü sonuçlarına göre yüzde 50,4. Bu sonuçlar, arasında 14 gün olacak şekilde iki doza ait. Henüz hiçbir yerde tek doz etkinliği açıklanmadı.

Sputnik V

Rusya'nın başkenti Moskova'da bulunan Gamaleya Epidemiyoloji ve Mikrobiyoloji Araştırma Enstitüsü tarafından geliştirilen bu aşı iki doz uygulanıyor. İki dozdan sonra da etkinliğinin yüzde 91,4 olduğu açıklandı. Bir dozdan sonraki etkinliğine dair kamuya açık bir veri yok.

UZMANLAR "İKİNCİ DOZ YAPILMALI" DİYOR

Uzmanlar, "İkinci dozu atlayabilir misiniz?" sorusuna "hayır" cevabını verdi.

Surrey Üniversitesi'nden bağışıklık profesörü Deborah Dunn-Walters, bağışıklığın gelişmesinin zaman aldığını vurguladı ve tek bir doz alınıp alınmamasından bağımsız olarak birkaç hafta korunmayacağınızı aktardı: "Klinik devrenin öncesinde düzenlenen deneylerde bir dozdan sonra yeterli oranda bağışıklık olmadığını düşündükleri için iki doza çıkardılar."

İKİNCİ DOZDA BAĞIŞIKLIK DAHA GÜÇLÜ HALE GELİYOR

İngiltere'de Imperial College London'dan bağışıklık profesörü Danny Altmann ise şunları söylüyor:

"İkinci dozu da aldıktan sonra T hücreleri daha yüksek frekansta bir hafızaya sahip oluyor; bu da B hücrelerinin hafıza havuzunun genişlemesi demek. Daha kaliteli antikor üreteceklerdir. İkinci dozla beraber önceki dozdan kalan B hücreleri hızla bölünerek yüksek sayıda hücre oluşturuyor, böylece vücudunuzda oluşan antikorların ikinci kez yükselmesi sağlanıyor. İkinci doz, B hücrelerinin olgunlaşmasını da sağlıyor. En iyi alıcısı olan olgunlaşmamış hücreler seçilerek belirli bir patojene bağlanmaları gerçekleştiriliyor. Bu süreç henüz daha beyaz kan hücrelerinin üretildiği kemik iliğinde bulundukları sürede gerçekleşiyor, daha sonra da dalağa ilerleyerek gelişimlerini tamamlıyorlar. Böylece B hücrelerinin hem sayısı artıyor hem de hedef aldıkları antikorlar daha iyi odaklanmış oluyor. Bu sırada T bellek hücreleri ise hızla çoğalıyor. Bu hücrelerin şimdiden pandemi sırasında önemli bir rol üstlenerek kimi kişileri Covid-19'dan koruduğu düşünülüyor."

Pfizer'ın CEO'su Albert Bourla da aralık ayında ikinci dozu es geçmenin büyük bir hata olacağını; çünkü bu dozla edineceğiniz korumanın iki katına çıktığını aktardı.

ÜÇÜNCÜ DOZ 

İkinci doz tartışılırken, üçüncü doz aşının dahi gerekebileceği belirtiliyor ve daha bugünden bazı ülkeler üçüncü doz aşı için siparişler vermeye ve anlaşmalar yapmaya başladı.

KAYNAK: BBC TÜRKÇE

İŞTE İSMAİL SAYMAZ'IN GERÇEK YÜZÜ