Petrol fiyatlarındaki düşüş domino etkisi yaratacak! 

Batılı devletlerin Rusya’ya uyguladıkları ambargo neticesinde sürekli düşen petrol fiyatları Rus ekonomisini son derece olumsuz etkilerken, bölge ülkelerinden Kazakistan da 2015 yılında bu gelişmelerden olumsuz etkilenecek gibi görünüyor.

Ekonomisinin büyük bir kısmı petrol gelirlerine dayanan ülkede rublenin dolar karşısında sürekli değer kaybetmesi bir takım endişeleri de beraberinde getiriyor. Ülkenin en büyük ticari partneri olan Rusya’da rublenin sürekli düşmesi Kazakistan ve Rusya arasında yapılan ihracatı da olumsuz etkilemesi bekleniyor. 

Ekonomistler Rusya’da yaşanan olumsuz ekonomik gelişmelerin Kazakistan’ı da aynı şekilde olumsuz etkilemesinin kaçınılmaz olduğunu söyleseler de ülkede ciddi bir ekonomik kriz beklenmiyor. Petrol fiyatlarındaki bu öngörülemeyen düşüşün devam etmesi durumunda hükümetin önümüzdeki yıl gerek bütçede gerekse de büyüme ve enflasyon oranlarında hedeflerin yeniden gözden geçireleceğini söylemek mümkün. Batı tarafından Rusya’ya uygulanan bu ambargolar ve petrol fiyatlarındaki bu düşüşün sonucunda gelirlerindeki azalma ve rubledeki dalgalanmalar nedeni ile eğer Rusya ekonomik bir krize girer ise bunun Kazakistan’a etkisi büyük olabilir. Rusya’da yaşanacak olası bir ekonomik krizin sadece Kazakistan’ı değil bütün Orta Asya’yı etkisi altına alma ihtimali var. 

Öte yandan Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev de daha önce yaptığı açıklamada önümüzdeki dönemin gerek ülke ekonomisi gerekse küresel ekonomi için kolay bir dönem olmayacağını belirtmiş; bu süreçte küresel ekonomide ciddi bir takım sorunlarla karşı karşıya kalınabileceğine vurgu yapmıştı. Tespit edilmiş petrol rezervleriyle dünya sıralamasında ilk 15 ülke arasında bulunan Kazakistan'ın, ABD Dışişleri Bakanlığı Enerji Enformasyon İdaresi (EIA) verilerine göre, 30 milyar varil petrolle dünya petrolünün yüzde 2'sine sahip olduğu ifade ediliyor. Bağımsızlığını kazandığı 1991 yılından bu güne kadar petrol üretimini 3 kat arttıran Kazakistan, 2013'de günlük 1,6 milyon varil petrol üretirken bu rakamın, 2014 yılı sonunda 83 milyon ton olması bekleniyor. 
2013 yılında yüzde 6 oranında büyüyen Kazakistan, GSYİH’si 217 milyar dolara; kişi başı milli geliri ise 12 bin 800 dolara ulaşmıştı.

cihan