YPG ile Esad arasındaki anlaşmanın detayları 

Peki tam olarak ne oldu? Afrin’e giren güçler kimdi?

1- SÜREÇ NASIL BAŞLADI?

Gazete Duvar’dan Beril Köse’nin haberine göre, Suriye yönetiminin Afrin harekâtının başından bu yana resmi açıklamalarında Türkiye’ye tepki gösterdiği, YPG’nin de ‘Suriye sınırlarının korunması’ temelinde Şam’a destek çağrısı yaptığı biliniyor.

Ancak Şam harekâtı ‘işgal’ olarak görse de, Afrin’e birlik gönderme planı geçtiğimiz pazar günü somutlaşmaya başladı. Kuzey Suriye Demokratik Federasyonu’na (Rojava’daki Kürt yönetimi) danışmanlık yapan Badran Jia Kurd, Suriye ordusuna bağlı güçlerin iki gün içinde bölgeye girebileceğini söyledi.

Pazartesi günü ise Suriye devlet medyası, Esad yönetimi yanlısı güçlerin ‘birkaç saat içinde’ Afrin’e gireceğini duyurdu. Ardından da dün, bu güçlerin Afrin’e Halep üzerinden girmeye başladığı haberi geldi. Haberi ilk olarak, Suriye yönetiminin müttefiki Hizbullah’ın askeri medya biriminin duyurması dikkat çekti.

2- NEREDEN GİRDİLER?

Afrin, üç koldan Türkiye tarafından çevrili halde; batıda Türkiye’nin gözetimindeki İdlib, kuzeyde Türkiye ile resmi sınır, doğuda ise Türkiye’nin Fırat Kalkanı Harekâtı’yla ÖSO ile birlikte kontrolünü aldığı bölge var. Güneyde ise Esad yönetiminin kontrolündeki Halep’e komşu.

Suriye hükümeti yanlısı güçlerin de bu hat üzerinden, Halep’in kuzeyindeki Nuble ve Zahra bölgesinden geldiği belirtiliyor. Ağır silahlar ve Suriye bayrakları taşıyarak Afrin’deki Al Ziyara kontrol noktasından giriş yapan militanların görüntüleri Suriye devlet medyası tarafından yayınlandı. Devlet medyası kontrol noktasında, ‘Tek Suriye’ sloganlarıyla ülkenin birliğine vurgu yapan militanların görüntülerini de verdi.

3- ÇEKİLDİLER Mİ?

Militanların Afrin’e girmeye başlamasından kısa süre sonra, Türkiye’nin söz konusu bölgenin yakınlarını top atışına tuttuğu haberi yayıldı. Suriye devlet medyası bölgedeki basın mensuplarının da hedef alındığını iddia etti.

Doğrulama, kısa süre sonra Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’dan geldi. Erdoğan, bölgedeki Heyet Tahrir el Şam’ın (eski El Nusra) Esad yanlısı güçlerin hareketini tespit ettiğini ve bu güçlerin top atışıyla geri döndürüldüğünü söyledi.

Cumhurbaşkanı, “Bugün akşam saatlerine doğru oradaki HTŞ, bunların 10 kadar pikapla Afrin’e doğru hareketleri tespit edilmiş. Fakat daha sonra top atışları yapılınca geri dönmek zorunda kaldılar” diye konuştu.

Ancak söz konusu güçler, çekilmeyi yalanladı. Esad yanlısı güçlerin bir üyesi Lübnan merkezli Al Masdar gazetesine açıklamasında, ‘YPG’yi terk ettikleri iddiasının yanlış olduğunu’ söyledi. Kaynak, bombardıman nedeniyle duran bir birlik olsa da bunun geçici bir durum olduğunu söyledi.

Londra merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi de, iki konvoydan birinin Afrin’e girdini, diğerinin bombardıman nedeniyle geri dönmek zorunda kaldığını duyurdu.

4- AFRİN’E GİREN ‘ESAD YÖNETİMİ YANLISI GÜÇLER’ KİM?

YPG’ye destek için Afrin’e giren güçler, Suriye ordusuna mensup askerler değil. Suriye’de iç savaşın başında, ordunun silahlı militanlarla çatışmaya yeni ‘alıştığı’ sıralarda kurulan ‘Ulusal Savunma Güçleri’. Büyük ölçüde, Suriye yönetiminin en güçlü bölgesel müttefiki İran’ın girişimiyle, silahlı isyancılara ve IŞİD’e karşı kuruldukları biliniyor. Hatta, Devrim Muhafızları Komutanı Kasım Süleymani’nin bu güçlerin kurulması için bizzat Suriye’ye gittiği iddia ediliyor. Maaşlarını Suriye yönetiminden alıyorlar.

Nitekim dün Afrin’e giren güçlerin de İran yanlısı olduğu iddia ediliyor.

Al Masdar gazetesi ise Zahra ve Nubul’dan dün Afrin’e giren güçlerin YPG ile yakın olduklarını, 2013-2016 arasındaki ‘cihatçı kuşatma’ sırasında YPG’ye yardım ettiklerini yazdı.

Al Masdar, bu güçlerin Türkiye’nin harekâtı ilk başladığında da YPG’ye yardım etmek istediğini ancak Suriye hükümetinin o dönem bu talebe onay vermediğini öne sürdü.

5- YPG İLE ESAD ARASINDA YAPILDIĞI İDDİA EDİLEN ANLAŞMA NEYİ İÇERİYOR?

Suriye yönetimi ile YPG’nin nasıl bir anlaşma üzerinden hareket ettiğine dair resmi bir açıklama yok. YPG’nin bugüne dek kamuoyuna duyurduğu talep, ‘Suriye’nin sınırlarının Türkiye’den korunması ve ordunun bu amaçla göreve çağrılması’ yönünde.

Eğer Esad yanlısı güçler Afrin’e tam olarak girerse, bölgenin sınırlarına konuşlanmaları bekleniyor. Yani, Türkiye ve ÖSO’nun ortak harekâtı ile YPG arasında, İran yanlısı güçlerin konuşlanmasından söz ediliyor. Bu durumun, Türkiye’nin doğrudan İran’la karşı karşıya kalması anlamına geleceği yorumu yapılıyor.

Anlaşmaya dair sosyal medyada bir dizi iddia da dile getirildi: Suriye yönetiminin güç gönderme karşılığında, bölgedeki hükümet binalarının kontrolünü geri almayı istediği öne sürülüyor. Ancak buna Şam’dan da, YPG’den de resmi doğrulama gelmiş değil.