Astım kontrolü için bunları yapın 

Astımın her yaşta başlayabildiğini söyleyen ve bu hastalıkta en önemli problemin, erken dönemde tanı konulamaması olduğunu aktaran Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Firuz Çelikoğlu, “Bunun en önemli sebebi; hastaların şikayetlerini önemsemeyerek doktora baş vurmaması veya ‘grip oluyorum, bronşitim var’ diyerek doktoru yanlış yönde yönlendirmesidir” dedi.

1) Doktora düzenli olarak kontrole gidin. Astım belirtileri ve astım nöbetlerini başlatan etkenler zamanla değişebilir. Bu durumda ilaçların değişmesi gerekebilir. Bu nedenle hastanın doktoruyla düzenli bir şekilde irtibat halinde olması astımın kontrolünde çok önemlidir.
2) Astım ilaçlarınızı doktorunuzun önerdiği gibi alın. Kendinizi sağlıklı bile hissetseniz ilaçlarınızı kullanmaya devam edin. Bu sayede solunum problemleri ortaya çıkmadan önlenir.
3) Astım nöbetlerinizi nelerin başlattığını ve sağlıklı kalabilmek için ne yapmanız gerektiğini öğrenin. Özellikle çocukların anne ve babaları veya yakınları, astım nöbetlerinde alınacak önlemleri iyi bilmelidirler. Astımlı hasta, evin içinde veya çalıştığı yerde sigara içilmesine kesinlikle müsaade etmemelidir.

Astım kontrolünde amacın, nöbetleri tedavi etmek değil, nöbetlerin oluşmasını önlemek olduğunu vurgulayan Çelikoğlu, “Bu bakımdan tedavinin esası enflamasyonu önleyici uzun süre düzenli, ilaç kullanmaktır. Herhangi bir astım nöbetinde öksürük olsa bile asla öksürük kesici bir ilaç kullanılmamalı” uyarısında bulundu. 


Çelikoğlu aşağıdaki şikayetlerin herhangi birinin uzun süredir devam etmesi halinde astımdan şüphelenmesi ve bir uzmana başvurulması gerektiğinin altını çizdi: 

• Soluk alıp verirken göğüste ıslık sesleri işitiyorum.
• Göğsüm de sıkışma hissi oluyor.
• Durup dururken nefesim sıkışıyor.
• Art arda öksürüyorum.
• Hareket ederken veya bir hareketten hemen sonra öksürüyorum.
• Hareket ederken veya bir hareketten hemen sonra nefesim daralıyor.
• Geceleri devamlı öksürüyorum.
• Bu belirtilerin bir veya birden fazlası beni gece uykudan uyandırıyor.


Astım belirtileri insandan insana değişir hatta aynı insanda farklı zamanlarda değişik belirtiler bulunabilir. Astım belirtileri, kısa veya uzun bir süre devam ettikten sonra kaybolur. Belirtili dönemlere ‘astım krizi’ veya ‘astım nöbeti’ adı verilir. Nöbetler arasında şikayetler bulunmaz.

Astım nöbetlerinizi başlatan etkenleri öğrenirseniz; bunlardan uzak kalarak nöbetlerinizi önleyebilir, astımınızı kontrol altına alabilirsiniz. Yaşadığınız yerlerde, evinizde, işyerinizde bunları uzaklaştırmaya veya bunlardan uzak kalmaya gayret edin. Astımınızı tetikleyen faktörleri öğrenmek için ‘deri alerji testleri’ yaptırabilirsiniz.

Astım nöbetlerini tetikleyen etkenlerin en önemlileri ise şöyle:
1) Virüs infeksiyonları: Soğuk algınlığı veya grip virüsü gibi.
2) Üst solunum yolu enfeksiyonları: Anjin, bademcik iltihabı, kafa sinüslerinde iltihap, burun ve burun arkası iltihapları.
3) Alerjenler: Ev tozları, çiçek tozları, küfler, evcil hayvanlar, hamam böcekleri vs.
4) Hava kirliliği.
5) Sisli hava.
6) Soğuk hava: Kuru soğuk rüzgar, ani hava değişimleri
7) İş yeri ya da evde zararlı gazlar: Soba dumanı, kızartma dumanı gibi.
8) Egzoz gazı.
9) Hızlı solumaya yol açan her türlü egzersiz.
10) Klima.
11) Sigara dumanı.
12) Her türlü kokulu maddeler.
13) Uyku: Astım nöbetleri uykuda genellikle sabaha karşı olur.


NTV