Babaların stresi çocuklarda beyin gelişimini etkiliyor 

Stres, babanın sperminde değişikliklere neden olarak çocuğun beyin gelişimini etkiliyor. Bu yeni araştırma, babaların çocuklarının beyin gelişimlerinde oynadığı temel rolün anlaşılması adına önemli bir adım.

Araştırmacılar, annenin hamilelik boyuncaki yetersiz beslenme, stres, enfeksiyon gibi faktörleri de içeren çevresel şartlarının çocuklarını olumsuz etkilediğini biliyorlardı. Bu durumun kısmen epigenetik olarak adlandırılan, çevresel etkenlerin belirli genleri etkilemesinden kaynaklandığı düşünülüyor.

University of Maryland School of Medicine’dan sinirbilimci Tracy Bale’in yürüttüğü çalışmadaki araştırmacılar babanın stresinin de aynı zamanda spermi önemli açılardan değiştirerek çocuğun gelişimini etkileyebildiğini ortaya çıkardı. Tracy Bale, bu henüz yayımlanmayan sonuçları Austin’de gerçekleşen yıllık 2018 AAAS toplantısında sundu.

Araştırmacı daha önceki araştırmalarında da, sürekli periyotlarla hafif strese maruz kalan yetişkin erkek farelerin strese daha az tepki veren çocuklara sahip olduğunu ve stres reaktivasyonundaki değişikliklerin depresyon ve travma sonrası stres bozukluğu gibi nöropsikiyatrik rahatsızlıklarla ilişkili olduğunu göstermişti.

Tracy Bale ve ekibi, strese karşı azalan yanıtın sebebinin babanın spremindeki mikroRNA olarak bilinen genetik materyaldeki değişim olduğunu keşfetmişlerdi. MikroRNA’lar, genlerin işleyen proteinler haline gelmesinde temel rol oynamaları nedeniyle oldukça yüksek öneme sahipler.

Şimdi ise, Tracy Bale ve ekibi bu mikroRNA değişimleri hakkında yeni detaylar keşfetti. Erkek üreme yolunda spermin olgunlaştığı yapı olan kaput epididimis mikroRNA ile paketlenmiş, spermle birleşerek yumurtaya giden materyalin içeriğini değiştirebilen küçük kesecikler salgılar. Çalışma sonuçlarına göre, kaput epididimis babanın stresine bu keseciklerin içeriğini değiştirerek tepki veriyor. Bu durum, hafif çevresel zorlukların dahi çocukların gelişimi ve potansiyel olarak gelecekleri üzerinde ciddi etkileri olabileceğini gösteriyor.

Babanın strese maruziyeti ile çocuklarındaki hastalık riski arasındaki bağlantıyı öğrenmek, bu hastalıkların anlaşılması, tespiti ve önlenmesini kolaylaştıracak. Tracy Bale, çalışmalarında genellikle stres ve çocuklarda onu takip eden otizm ve şizofreni gibi sinirgelişimsel hastalık riskleri arasındaki bağlantıya odaklanıyor. Araştırmacının plasenta üzerinde yaptığı önceki çalışması hamilelik sürecindeki cinsiyete bağlı yeni bir farklılığı ortaya çıkardı. Bu farklılık erkeklerdeki artmış prenatal sinirgelişimsel hastalık riskini anlamayı sağlayabilir. 

Kaynak: Bilimfili