Darbenin arkasında Rusya mı var? 

YUGOSLAVYA’dan ayrılarak bağımsızlığını ilan eden ülkelerden biri olan Karadağ’da ülke gündeminin bir numaralı konusu 16 Ekim’deki seçim sırasında meydana geldiği iddia edilen darbe girişimi. Söz konusu olayla ilgili 20 Sırp milliyetçisi gözaltına alındı.

Suçlamalara göre darbeciler, seçimleri kazanan Başbakan Milo Djukanoviç’i öldürmeyi, parlamentoyu ele geçirmeyi ve NATO karşıtı bir hükümet kurmayı planladı. Ancak muhalifler ve birçok bağımsız gözlemci, seçimleri kazandıktan 9 gün sonra istifa eden Karadağ Başbakanı Milo Djukanoviç’in bu iddiasına pek inanmıyor. Öte yandan, yakalanan Aleksander Sinceliç adlı Batı karşıtı Sırp milliyetçisi aktivist, bunun Rusya’da planlandığını anlatınca konu büyüdü.

İtirafçı olan Aleksander Sinceliç Rusya’dan silah ve para desteği aldıklarını söyledi.


Darbe girişiminin Karadağ’ın NATO üyeliğine girmek için yaptığı başvuruyla tetiklendiği iddia ediliyor. Rusya’nın tepkisine rağmen Karadağ hükümeti, 19 Mayıs’ta NATO ile entegrasyon anlaşması yaptı. Bunun ardından ülke 16 Ekim’de parlamento seçimlerine gitti. Seçimleri Başbakan Milo Djukanoviç’in Batı yanlısı partisi kazandı. Seçimin sonuçları belli olmaya başladığında ise başkent Podgorica’da muhalif bir isyan patlak verdi.

Ayaklanma bastırılırken, Sırbistan’dan gelen 20 kadar aşırı milliyetçi gözaltına alındı. Bu kişiler arasındaki Aleksander Sinceliç itirafçı olmayı kabul ederek ayaklanmanın arkasında Rusya’nın bulunduğuna işaret etti. Karadağ Organize Suçlar Özel Savcısı Milivoje Katniç, darbe ve başbakana suikast girişimi hazırlığı ile ilgili itirafçı Sinceliç’in ifadelerine dayanarak sansasyon sayılan detayları paylaşmaya başladı.

Buna göre Sinceliç, Karadağ’da Rusya sempatizanı yerli bir grubun, Sırbistan ve Rusya’dan benzer görüşteki gruplarla birlikte, 16 Ekim seçim gecesi saat 23.00 sularında Başbakan Milo Djukanoviç’i dürbünlü tüfekle öldürmeyi planladıklarını itiraf etti.


Sinceliç, darbe girişimi için 26 Eylül’de Moskova’da direktifler aldıklarını, kendilerine 50 otomatik silah ve aralarında görüşme yapabilmek için dinlenemeyen şifreli telefonlar temin edildiğini anlattı. Sırp itirafçının verdiği bilgiler üzerine 29 Ekim’de Eduard Şirikov ve Vladimir Popov adlı iki Rus vatandaşı gözaltına alındı. Karadağ basını, bu kişilerin Rus askeri istihbaratının ajanları olduğunu yazdı. New York Times gazetesine göre Karadağ medyası ise Şirikov ve Popov’un, Rusya Güvenlik Konseyi Sekreteri Nikolay Patruşev’in Belgrad ziyareti sonrasında Moskova’ya götürüldüğünü yazdı.

Rusya, Patruşev’in Karadağ’a ekim sonunda yaptığı ziyaretin önceden planlandığını açıkladı. Kremlin Sarayı, Rusya’nın darbeyle bağlantısı olduğu iddialarını kesin bir dille reddetti.


Karadağ Başbakanı Milo Djukanoviç’in liderliğindeki Sosyalistlerin Demokrat Partisi seçimleri kazansa da hükümet kuracak çoğunluğu sağlayamadı. Seçim sonrası istifa ettiğini açıklayan Djukanoviç, muhalefeti Rusya ile işbirliği yapmakla suçladı. Parti, Djukanoviç’in yerine yardımcısı Dusko Markoviç’i aday gösteriyor.


Birkaç bin asker ve az sayıda tankıyla askeri açıdan caydırıcı olmayan ve 600 bin nüfuslu küçük bir ülke olan Karadağ’ın önemi konumundan geliyor. Karadağ’ın da NATO’ya dahil olması halinde Cebelitarık’tan Türkiye’nin doğusuna kadar Akdeniz’in kuzey sahilleri Rusya’ya tamamen kapanmış olacak.

Hürriyet