Geleceğin gözde meslekleri neler? 

Günümüz dünyası, klasik mesleklerde köklü dönüşümlere neden oldu. Teknoloji durmaksızın ilerler ve dünya çapında ortalama yaşam süresi yükselirken, pek çok alanda insan gücünün yerini makineler aldı, iş dünyasının ihtiyaçları da farklı yönlere doğru evrilmeye başladı. Yazı dizimizde, Dünya Ekonomik Forumu’ndan prestijli kariyer sitelerine kadar, uluslararası raporlar ve uzman görüşleriyle yakın geleceğe damgasını vuracak 21 mesleğini bulacaksınız. İşte, ilk 7 meslek...

OTOMOBİLLERİ UÇURACAKLAR SÜRÜCÜSÜZ ARAÇ MÜHENDİSLİĞİ: Otomotiv ve ulaşım sektörü çok büyük bir devrime hazırlanıyor. Bu devrim otonom yani sürücüsüz araçlar. Otonom araçlar, üretici şirketlerin yakın gelecekteki ajandalarına çoktan girdi. Bu yeni gelişme, sürücüsüz araç konusunda uzmanlaşmış yeni bir meslek dalını ortaya çıkardı. Türkiye’de de şimdiden bu alanda çalışmaya başlayan birçok genç isim var. Bunlardan biri otonom araç teknolojileri geliştiren Talha Çuhadaroğlu. Connect-ION adında bir şirket kuran Çuhadaroğlu, bildiğimiz otomobilleri sürücüsüz araçlara dönüştürmeyi hedefliyor.

Sürücüsüz araç üretmek için bilgisayar, makine, elektronik ve mekatronik mühendisi ile endüstriyel tasarımcılar gibi birçok farklı disiplini içeren geniş bir ekibe sahip olmak gerektiğini ifade eden Çuhadaroğlu, “Otonom araç sektöründe çalışacak mühendislerin paradigma değişimini gerçekleştirebilecek bir vizyon ve klasik mühendislik projelerinden farklı bir bakış açısına sahip olması bekleniyor” diyor. 
Uzmanlara göre yakın gelecekte bu sektörde çalışacak mühendisler, diğer mühendislik maaşlarının üzerinde bir gelir elde edecek.
Robotları kİm yönetecek?

YAPAY ZEKÂ UZMANLARI: Yazılım dünyasının üzerinde durmadan düşündüğü ve yatırım yaptığı konuların başında yapay zekâ (artificial intelligence) geliyor. Yapay zekâ, en kaba haliyle kullandığımız araçların kendi kendini geliştirmesine yönelik bir sistem ve yakın gelecekte sürücüsüz otomobiller, sanal asistanlar, büyük veriler, makine öğretisi (machine learning) gibi kavramlarla hayatımızda daha fazla yer alacak. Bu da tüm şirketlerin yapay zekâ uzmanları ve mühendislerini istihdam etmesi demek.

Bu konuda yatırım yapan şirketlerden Microsoft Türkiye’nin CTO’su Onur Koç, yapay zekâ projelerinin sayısının hızla artığına dikkat çekiyor.
Koç, “Tecrübeli kişi sayısı çok az maalesef. Geleceği çok parlak ve birçok müşterimizin ve iş ortağımızın nitelikli çalışan aradığı bir iş alanı” diyor. Microsoft Türkiye, lise-Üniversite öğrencilerinin yapay zeka, büyük veri teknolojilerini öğrenmeleri için projeler geliştiriyor. Koç, bu alanda çalışacak yazılım mühendislerinin en çok kazananlar arasında olacağını söylüyor.

MELEK YATIRIMCILIK VE STARTUP: Ülke ekonomilerinin lokomotifi, gençlerin kurduğu girişim şirketleri (startup) haline geldi. İrili ufaklı birçok girişimle birlikte, onlara finansman sağlayan ‘melek yatırımcılık’ da, yeni bir meslek olarak karşımıza çıktı. Elinde sermayesi bulunan iş insanları, bu parayı geleneksel yatırım araçları yerine bu tür girişim şirketlerine yatırıyor.

Ancak melek yatırımcılık sanıldığı kadar kolay değil. İstatiksel bilgilere göre, her 100 yatırımdan sadece 10’undan melek yatırımcılar para kazanabiliyor. Bu yüzden yatırım yapılacak girişimi doğru seçmek ve gelecek öngörülerini iyi planlamak melek yatırımcılığın en önemli kriterlerinden. Türkiye’de de sayıları her geçen gün artan melek yatırımcıların yatırımları, 2016 yılında rekor kırdı.

YAZILIM EVANGELİSTLERİ: Şirketlerin dijital dönüşümüyle, yazılımcıların sayısı her geçen gün artıyor. Yeni dönemdeki mesleklerden biri de yazılım evangelistiği. Yazılımcılarla yöneticiler arasındaki iletişimi, doğru stratejilerin geliştirilmesini sağlamak yazılım evangelistlerinin görevlerinin başında. Böylelikle yazılımcıların talepleri üst düzey yöneticilere doğru şekilde aktarırken, geliştirilen ürün ve hizmetlerdeki teslim süresi de kısalıyor. Türkiye’de yazılım evangelistlerinin sayısı henüz çok değil. Ancak yakın gelecekte her şirketin kadrosunda yazılım evangelistleri için bir yerin açılacağı kesin.

GERİATRİ VE GERONTOLOJİ UZMANLARI: Gerontoloji, kısaca yaşlılık bilimi olarak tanımlanabilir. Peki, bu alan neden geleceğin meslekleri arasında?
Öncelikle tüm dünyada yaşam süresi her geçen gün artıyor. 1950’lerde ortalama yaşam süresi 48 yılken, 2010’da ortalama 67.2’yi yakaladı. Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO) 2015 verilerine göre, Türkiye’de ortalama yaşam beklentisi 75.8 yıl. Bugünlerde doğan çocukların yarısının 100 yaşını geçmesi bekleniyor.

Gerontoloji ve geriatri işte tam bu noktada, artan yaşlı nüfusun ihtiyaçlarına cevap olarak ortaya çıkıyor. Türkiye’de sadece Akdeniz, İstanbul ve Biruni üniversiteleri bu alanda lisans düzeyinde programlara sahip. Gerontologlar, yaşlılarla ilgili akla gelebilecek tüm alanlarda çalışabiliyor. Akdeniz Üniversitesi Gerontoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. İsmail Tufan, Türkiye’de bu alanı en iyi bilen isimlerden biri. Prof. Tufan, artan yaşam sürelerini hatırlatarak, şu bilgileri veriyor: “Yaşam süremize 2030-2050 yılları arasında 30, uzun vadede 100 yıl daha eklenebilir. Yaşlıların çoğalması sadece sağlık ve bakım sektörü değil, inşaat, giyim, beslenme, spor, serbest zaman, turizm, bankacılık ve sigortacılık gibi pek çok meslek alanı açısından yeni istihdam ve kazanç olanakları yaratacak” diyor. Gerontoloji uzmanlarının başlangıç maaşı 2.500-4.500 TL arasında değişiyor.

TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİCİSİ: Markette tercih ettiğiniz sıvı yağı rafta her zamanki yerinde buluyorsanız, bunun için işini iyi yapan bir tedarik zinciri yöneticisine teşekkür etmelisiniz. Ürünler arasında seçimin imkânsız hale geldiği bir dünyada, tedarik zinciri yöneticileri ürünlerin bize hızlı, kolay ve zamanında ulaşmasını sağlıyor. Bu süreçte para ve bilgi akışını da kontrol ediyorlar. İhtiyaçların gittikçe arttığı düşünüldüğünde, bu meslek gelecekte de çok önemli bir yer tutacak. Türkiye’de tedarik zinciri yönetimi yüksek öğretimde lojistik yönetimi adıyla yer alıyor. Dokuz Eylül, Bahçeşehir, İzmir Ekonomi ve Türk Hava Kurumu üniversitelerinde lisans düzeyinde lojistik yönetimi eğitimi veriliyor. ABD İstihdam Ofisi’nin verilerine göre içinde tedarik zinciri yönetiminin de yer aldığı lojistikle ilgili iş kollarının 2020’ye kadar yüzde 26 büyüyeceği tahmin ediliyor.

AKTÜERYA UZMANLARI: Aktüerya, kısaca insanların, doğum, ölüm, hastalık, sakatlık, emeklilik gibi yaşamını; yangın, kaza, deprem, sel, hırsızlık gibi mal varlığını etkileyen öngörülemeyen olaylarla ve bunların finansal etkileriyle ilgileniyor. Bu alanın uzmanları matematik, istatistik ve finan alanlarındaki çalışma ve verilerden faydalanıyor. Aktüerler, bu tür olayların oluşma riskinin analizi, olasılıklarını tahmin ve bu risklerin finansal etkilerini hafifletici güvenlik programlarını oluşturmak üzere sigorta şirketlerinde görev alabiliyor.

ABD’nin önde gelen kariyer iş arama sitelerinden ‘Careercast’, aktüeryayı en iyi 100 meslek sıralamasında ilk sırada gösteriyor. Türkiye’de aktüerya henüz ABD ve Avrupa’da olduğu kadar bilinirlik kazanmış değil.

Bu alanla ilgili sadece Hacettepe, Karabük, Marmara ve Kırıkkale üniversitelerinde bulunuyor. ABD’de bir aktüer, yılda yaklaşık 100 bin dolar kazanıyor. Türkiye’de de aylık kazançları 10 bin TL’yi buluyor.

Hürriyet