Kritik referandumda İspanya karıştı 

İspanya’nın Katalonya Özerk Bölgesi’nde bağımsızlık referandumu için yerel saatle 09.00’da (TSİ 10.00) oy verme işlemi başlarken İspanya İçişleri Bakanlığı oy sandığı ve pusulalarına el koyulmaya başlandığını açıkladı. Reuters haber ajansı, İspanya polisinin oy kullanma merkezlerine müdahale etmeye başladığını aktarmıştı.

İspanya’nın Katalonya özerk yönetiminde, ülkeyi son yıllardaki en büyük anayasal krize sürükleyen bağımsızlık referandumu için binlerce Katalan yağmurlu havaya rağmen sabah erken saatlerde oy kullanacakları yerlerin önünde kuyruk oluşturdu.
Yerel saatle 09.00’da başlaması beklenen oy verme işlemi için sandıklar da getirilmeye başlandı.
Reuters ajansının aktardığına göre Barcelona’daki bir okuldaki yetkililer, polis müdahalesine karşı vatandaşlardan okulun girişini kapatmalarını istedi.

Öte yandan Hükümet Sözcüsü Jordi Turull, yaptığı basın açıklamasında “Kayıtlı olduğunuz oy kullanma merkezi kapatılmışsa açık gördüğünüz herhangi bir merkezde oy verebilirsiniz” dedi. Turull, evlerde basılmış oy pusulalarının da geçerli kabul edileceğini açıkladı.
Nitekim Turull, jandarmanın 9 milyondan fazla oy pusulasına el koyduğunu duyurdu.

Merkezi hükümetin kontrolü altındaki polis, oylamanın yapılması planlanan 2 bin 315 okuldan 1.300’üne kapatmak için gittiğini, ancak 163 okulun işgal edildiğini açıkladı. Referandumun gerçekleşmesi için aileler Cuma akşamı okul çıkışı itibariyle okulları işgal etmeye başlamıştı.
Polis Pazar sabahı 06:00 itibariyle okulların boşaltılmasını talep ettiği için aileler ve vatandaşlar en geç sabah 05:00’de okullara akın etti.
İspanya polisinin 10 milyon oy pusulasına el koyması yüzünden referandum yanlısı Katalanlar yazıcılardan aldıkları oy pusulalarını Pazar gününden önce sokaklarda dağıtmıştı. Katalonya yönetimi, ellerinde bir koz olarak bulundurmak için oy kullanım oranının yüksek olmasını hedefliyor.
Anayasa Mahkemesi, referandum için çalışma yürüten yerel yöneticilere günlük 12 bin euroya (yaklaşık 50 bin TL) kadar ceza verilmesine hükmederken ulusal ve bölgesel güvenlik güçlerine Pazar günü oy verme işlemiyle ilişkili herhangi bir etkinliği engelleme yetkisi vermişti.
Aynı zamanda İspanya merkezi yönetimi Katalonya’ya binlerce polis gönderdi.

Katalonya Parlamentosu’nun geçirdiği yasaya göre, referandum sonuçları bağlayıcı olacak. Eğer sandıktan bağımsızlık kararı çıkarsa, sonuçların açıklanmasından iki gün sonra Katalan parlamentosunun bir araya gelip bağımsızlık kararını açıklaması gerekiyor. Katalan hükümetinin başında olan Carles Puigdemont ise sandıktan bağımsızlık çıksa bile tek başına bu kararın açıklanmayacağını belirterek Madrid’i bu konuda masaya oturmaya davet etmişti.

Pazar günü merkezi hükümete bağlı güvenlik güçlerinin oy kullanılmasının önüne geçmesi halinde özellikle Barcelona sokaklarının karışmasından endişe ediliyor. Katalan parlamentosu Eylül ayının başında yapılan oylamada, 1 Ekim’de bağımsızlık referandumu düzenleme kararı almıştı.
Ancak merkezi yönetimin yasa dışı olarak ilan ettiği referandum, İspanya Anayasa Mahkemesi tarafından askıya alındı.
Katalan yönetiminin bütün engellemelere rağmen düzenlemekte ısrar ettiği referandumda “Katalonya’nın cumhuriyet temelinde bağımsız bir devlet olmasını istiyor musunuz?” sorusunun soruluyor.