Suriye'de sular yeniden ısınıyor! 

TURKTIME / 10. yılına girmek üzere olan iç savaş milyonlarca insanın göç etmesi, 400 bine yakın insanında hayatını kaybetmesine neden oldu. Suriye'de suların yeniden ısındığının işareti ise son dönemde rejim kontrolu dışındaki bölgelerde yaşanan bombalı saldırılar.

Suriye'de, son bir kaç gün içerisinde muhaliflerin kontrolunde bulunan İdlib ve Türkiye'nin kontrolunde bulunan Resulayn ve Afrin'de düzenlenen bolmbalı saldırılarda 10'dan fazla kişi yaşamını yitiriken, 10'larca kişi de yaralandı.

Türkiye Resulayn ve Afrin'de düzenlenen bolmbalı saldırılar ilişkin yaptığı açıklamada saldırılardan PYD/YPG'yi sorumlu tutarken, İdlib'de düzenlenen bombalı saldırıya ilişkin gerek yerel gerekse uluslararası basına yansımış bir açıklama yapılmadı.

İdlib, Resulayn ve Afrin'de düzenlenen son bombalı saldırılar Suriye'de hiç bir sornun çözülmediği hata daha karmaşık hale geldiğini gösteriyor. Yaşanan son saldırılar birlikte Suriye'nin yeniden birinci gündemimiz olması an meselesi.

Türkiye ve Rusya arasında  Mart ayında Moskova'da yapılan görüşmeler sonrası mutabakat imzalanmış, mutabakat sonrası Suriye'de rejimin kontrolü dışında bulunan bölgelerde sıcak çatışmalar nispeten son bulmuştu. 

Önümüzdeki süreçte ana belirleyici güçler olan Rusy ve Türkiye'nin tutumu Suriye'deki gelişmelerin belirleyicisi olacak. Bekelyip göreceğiz...

SURİYE'DE 10. YILINA GİREN İÇ SAVAŞIN ANA ÖZETİ

Mart 2011'de başlayan portestolarda ana hedef baskıcı yönetimin değişimesiydi. Ülkeyi yöneten Baas Partisi ve onun Lideri Beşar Esad, protestolara sert müdahalelerde bulundu. Ancak, gösteriler devam etti.

Batı ve Arap ülkelerinin desteğini alan protestocular demokratik gösterilerden silahlı isyana geçtiler ve Suriye'nin 3 büyük şehri Humus ile 2. büyük şehri Halep çevresindeki toprakları kontrol etmeye başladılar.

2012'de Beşar Esad, isyanın merkezi Hama'da kanlı operasyonlar gerçekleştirdi. Temmuz 2012'de protestocular rejimi yıkmak için savaş başlatılar.

2013'te İran destekli Hizbullah, rejimi desteklemek için Suriye'ye geçti. 201'te Irak Şam İslam Devleti (IŞİD), Suriye ve Irak'ta ele geçirdiği topraklarda Hilafet ilan etti.

Aynı yıl ABD öncülüğündeki koalisyon güçleri IŞİD'e karşı hava operasyonlarına başladı. 2013'ten itibaren Kürtlerin yoğun yaşadığı yerlede kontrolü elinde tutan ana omurgasını PYD/YPG'nin oluşturduğu Suriye Demokratik Güçleri (SDG), Araplarla işbirliğini geliştirmeye başladı.

ABD'nin desteğini alan SDG, 2017'de Rakka'yı 2019'da da Bağhouz Köyünü alarak IŞİD'in Suriye'deki varlığına son verdi.

Eylül 2015'te Suriye'deki iç savaşın seyrini değiştiren dönüm noktası yaşandı. Rusya, Suriye'de hava operasyonlarına başladı. Rusya'nın operasyonlara başlamasıyla birlikte rejim güçleri, muhaliflerin elinde bulunan kentleri sırayla kontrol altına almaya başladı.

Türkiye ise, terör örgütü listesine aldığı ve ana omurgasını  PYD/YPG'nin oluşturduğu Suriye Demokratik Güçleri'nin (SDG) kontrol ettiği Afrin ve Resulayn'a operasyonlar düzenleyerek bu bölgeleri kontrolü altına aldı.

2019'dan itibaren Suriye iç savaşının düğümlendiği İdlib'de şiddetli çatışmalar yaşanmaya başlandı.Rusya, İran ve Türkiye birçok defa çözüm için bir araya geldi. Astana ve Soçi mutabakatları sonrası en son anşlaşma Moskova'da imzalandı.