TRT'de değirmen nasıl dönüyor? 

Cumhurbaşkanlığı seçimi yarışında Akşener ve İnce'ye süre ayrılmıyor. Peki ya TRT nasıl finanse ediliyor? TRT payı 1984'ten bu yana nasıl değişti? TRT hala nasıl zarar edebiliyor?

Sözcü gazetesinde yer alan habere göre, Türkiye'nin liberal ekonomi dönemine geçtiği 1980'li yıllarda pek çok yeni kanun devreye girdi. Bunlardan en önemlisi belki de KDV idi. KDV'nin adaleti, iade usulleri bugün bile tartışma konusu olurken 4 Aralık 1984 yılında kamu yayıncılığına kaynak yaratmak adına TRT payı kanunu resmi gazetede yayımlandı.

TV'den yüzde 8

Kanunda yer alan ifadelere göre kamu yayıncılığının bağımsız olarak yapılması için TRT'ye ayrı bir kaynak yaratmak hedef olarak gösterilmişti. Kanun ilk çıktığında, renkli ve siyah beyaz televizyonlardan ürün bedeli üzerinden yüzde 8, video cihazlardan ise yüzde 12 civarında TRT payı alınması kararlaştırıldı.

Vergiler teknolojiyle doğru orantılı arttı

Aradan geçen yıllarda TRT payının kapsamı ülkede satılan ürün skalasının genişlemesi üzerine arttı. Oranlar da değişti. TRT payı üzerinde son tadil 8 Ağustos 2017 tarihinde yapıldı.

Buna göre televizyonlardan yüzde 16, radyodan yüzde 16, müzik setinden yüzde 16, cep telefonundan yüzde 10, bilgisayardan yüzde 2, otomobil teyplerinen yüzde 0.4, uydu alıcısından yüzde 10, DVD-VCD oynatıcılardan yüzde 8 ve de akıllı saatlerden yüzde 8 TRT payı alınmasına karar verildi. Bu cihazların her biri için devlet KDV ve ÖTV de alıyor.


Sanayiciye vergi muafı 

Hal böyle olunca TRT Türkiye'nin kaynak bolluğu yaşayan kurumlarından biri oldu. TRT, 2016 yılında elektrik faturalarından 793 milyon 428 bin lira, bandrol ücretlerinden ise, 962 milyon 145 bin lira gelir sağladı. 2017’de ise bandrolden elde edilen gelir, 1 milyar 472 milyona yükseldi.

Elektrik faturalarından kesilen yüzde 2’lik TRT payı ise, artık sanayiciden alınmadığı için 2017’de, 690 milyon 177 bin liraya düştü. Fakat bu kaynak bolluğu bilançoya yansımıyor. TRT 2015 yılını 147 milyon TL zararla kapattı.

Bugün TRT’ye Türkiye’nin tarihi dönemeçlerinden biri olan 24 Haziran seçimlerine gidilirken yaptığı yayıncılıktan dolayı son derece sert eleştiriler yöneltiliyor. Cumhurbaşkanı adaylarından Meral Akşener ve Muharrem İnce TRT tarafından yok sayılıyor, AKP’ye oy vermeyen vatandaşın da parasıyla finanse edilen TRT yayın vaktinin çok çok büyük bir bölümünde Cumhurbaşkanı Erdoğan, iktidar kanadı ve bakanların konuşmalarını veriyor. 
(Sözcü)