Kurbanlıklara 4,5 Milyar Lira Harcanacak 

Kurban bayramına bir hafta kala illerdeki kurbanlık fiyatları da belirginleşmeye başladı. Kurbanlık fiyatlarında geçen seneye oranla az da olsa bir artışın olduğu gözleniyor.

Hayvancılığın girdi maliyetleri ile nakliye ücretlerindeki artış geçen seneye göre, kurbanlık fiyatlarını da etkiledi. Bu yıl içerisinde hayvancılığın temel girdi maliyetlerinden olan yem fiyatları Yem Sanayicileri Birliği verilerine göre, ortalama yüzde 18 yükselirken, nakliye ücretlerinde de yüzde 20 artış oldu. Maliyet artışına bağlı olarak kurbanlıkların fiyatları da geçen seneye oranla bir miktar arttı.

Geçen sene ortalama 350-800 lira arasında fiyatla satılan küçükbaş hayvanlar, bu sene kurban pazarlarında 450-1.000 lira arasında fiyat bulurken, geçen sene 2.500-9.000 lira arasında satılan büyükbaş hayvanlar ise 4-10 bin lira arasında fiyatlarla satılıyor.

Türkiye'de her kurban bayramında yaklaşık 500-600 bin büyükbaş, 2-2,5 milyon da küçükbaş hayvan kesiliyor. Geçen sene Kurban Bayramında 600 bin büyükbaş, 2 milyon 250 bin civarında da küçükbaş hayvan kesilmişti.

Bu Kurban Bayramında, geçen yılki sayıda kurban kesilmesi halinde, kurban satışının 4,5 milyar lirayı bulması bekleniyor. Buna nakliye, kurban pazarı kiraları, kasap ücretleri gibi giderlerin eklenmesiyle kurban kesiminin yarattığı ekonomik hareket daha da büyüyecek.

-''EBK'nın fiyatları, bir anlamda devletin taban fiyatıdır''-

Türkiye Ziraatçılar Derneği (TZD) Başkanı İbrahim Yetkin, kurbanlık fiyatlarının geçen yılki fiyatların altında kalacağı yönündeki ifadelerin gerçeği yansıtmadığını bildirdi.

Yetkin, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Et ve Balık Kurumu'nun Trakya Bölgesi için 16-18 bin arasında büyükbaş hayvan ithalatı yaptığını hatırlatan Yetkin, bu kurbanlıkların toptanda KDV hariç 4.250 lira, perakende de ise KDV hariç 4.500 lira fiyatlar satıldığını kaydetti.

Bu rakamların bir anlamda devletin belirlediği taban fiyatlar olarak düşünülebileceğini belirten Yetkin, şunları söyledi:

''Aslında bu fiyatlar büyükbaşta kurban fiyatlarının kırmızı çizgisidir. Bir anlamda devletin taban fiyatıdır. KDV'leri eklediğinizde toptanda 4.600 lira, perakende de ise 4.900 lirayı buluyor. Bu fiyat bile bir miktar da olsa geçen seneye göre fiyatların yükseldiğini gösteriyor.

Geçen seneki kurbanlıklar ortalaması 4.000 bin liraydı. Bizim bununla ilgili şubelerimiz var. Konya, Polatlı, Ardahan gibi hayvancılığın yaygın olduğu 9-10 noktadan fiyatları sorduk. Büyükbaş havyan fiyatları 5-10 bin lira arasında değişiyor. Küçükbaş kurbanlık fiyatları ise 450 ile 1.000 lira arasında seyrediyor.

Konuşurken, 'geçen seneki fiyatların altındadır daha da düşecektir' demek yanlış. Öncelikle bu, tüketiciyi yanıltmaktır. İkincisi besiciye de darbe vurmaktır. Çünkü bir anlamda üreticiyi 'o fiyata sat' diye mahkum ediyorsun.

Yem sanayicilerinden aldığımız verilere göre, yem fiyatlarına ortalama yüzde 17,5 zam gelmiş bu yıl. Nakliye ücretleri ise geçen yıla oranla yüzde 20 arttı. Buna yerel yönetimlere ödenen yer kirasını, hayvan bakıcısı ücretini eklediğinde en az yüzde 20'lik bir maliyet artışı daha ekleniyor. Yani üreticinin geçen seneye oranla yüzde 30-40'lık bir maliyet artışı söz konusu. Besicinin sürdürülebilir halde hayvanına bakıp satabilmesi, yaşamını sürdürebilmesi için geçen seneki fiyatlara normal koşullarda en az yüzde 35 oranında bir maliyeti ekleyip satması gerekiyor.''

Küçükbaş kurbanlıklarda ise kırmızı çizginin 500 lira olarak ortaya çıktığını ifade eden Yetkin, ''Kim ne derse desin Türkiye'de yeterli küçükbaş havyan yok. Bu bir gerçek. Türkiye'de halen 20 milyon koyun var. Türkiye'nin küçükbaş havyan ihtiyacını çevirecek sayı ise 60 milyondur. Fiyat düşmesi mümkün değil, ama fiyat dalgalanmaları yaşanabilir. Bu astronomik olmaz'' diye konuştu.

Türkiye'nin et üretiminde ciddi oranda bir düşüş olduğunu ifade eden Yetkin, TÜİK'in rakamlarına göre, bu yılın ilk 8 ayında 425 bin ton kırmızı et üretimi bulunduğunu kaydetti. Geçen sene Türkiye'nin 781 bin ton kırmızı et üretimi olduğunu belirten Yetkin, bu yıl sonu itibarıyla bu rakamın en fazla 700 bin ton olacağını savundu. Yetkin, bu seneki kurban satışının geçen seneki kadar olmayacağını iddia etti.

-''İthalat yerine üretimi artırmalıyız''-

TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Turhan Tuncer de Trakya Bölgesinin kurbanlık ihtiyacının karşılanmasına yönelik büyükbaş havyan ithalatını hatırlatarak, ithalat yerine ülke içindeki üretimin artırılması gerektiğini belirtti.

ZAMAN