AVM'ler Pazar'ları Kapanmalı mı? 

AYD Başkanı Hakan Kodal, alışveriş merkezlerini geçen yıl 1 milyar kişinin ziyaret ettiğini, müşterilerin yüzde 42.6'sının alışveriş merkezlerine pazar günü geldiğini, ciroların yüzde 73.8'nin hafta sonu gerçekleştiğini belirterek, "Alışveriş Merkezlerinin pazar günü kapanması, AVM'lerin kapanması anlamına gelir" dedi.

-Kodal: "AVM'lerde otoparkların ücretsiz olması AVM müşterisinden çok o bölgeye bedava otopark hizmeti olacaktır."

Alışveriş Merkezi Yatırımcıları Derneği (AYD) Başkanı Hakan Kodal, alışveriş merkezlerini geçen yıl 1 milyar kişinin ziyaret ettiğini, müşterilerin yüzde 42.6'sının alışveriş merkezlerine pazar günü geldiğini, ciroların yüzde 73.8'nin hafta sonu gerçekleştiğini belirterek, "Alışveriş Merkezlerinin pazar günü kapanması, AVM'lerin kapanması anlamına gelir" dedi. Kodal, müşterilerin özellikle pazar günü alışverişi tercih etmelerindeki en önemli nedenlerinden birinin, halen birçok şirketin yarım saatte olsa cumartesi günü çalışması olduğunu belirtti.
AYD'nin 2009 yıl sonu değerlendirmesi ve 2010 beklentilerine ilişkin düzenlenen basınla sohbet toplantısında konuşan Kodal, AYD'nin 10 ayda 82 üyele ulaştığını, Türkiye'de kiralanabilir alanın yüzde 50'sini AYD üyelerinin oluşturduğunu söyledi. 2009 yılında AVM sektörünün 5.7milyon metrekare kiralanabilir alan ve 238 aktif AVM sayısına ulaştığı bilgisini veren Kodal, açılan AVM'lerin yüzde 80'inin Ankara ve İstanbul'da bulunduğunu belirtti. Kodal, 2009 yılı içerisinde açılan AVM'lerin kriz neticesinde başlamış projeler olduğunu, genelde büyük ve kurumsal firmalara ait projelerden oluştuğu bilgisini verdi. Türkiye'de halen 81 ilin sadece 39'unda AVM bulunduğunu, bin kişiye düşen kiralanabilir alanın 78 metrekare olduğuna dikkat çeken Kodal, bu rakamın 200 metrekare olan Avrupa ortalamasının altında olduğuna işaret etti.

-AVM'LER 2010'DA 25 MİLYAR TL CİRO ARTIŞI BEKLİYOR-

2010 yılında AYD'nin bire bir yatırımcılarla yaptığı araştırmaya göre, inşa halinde ve planlama aşamasında bulunan 109 AVM'den 32'sinin açılmasının realist gözüktüğünü söyleyen Kodal, "Bunların açılmasıyla birlikte 1 milyon metrekare sektöre ilave olacak gibi görülüyor. Böylece 6.7 milyon metrekareye ulaşmasını bekliyoruz" dedi. AVM sektörünün 2009 yılını, bir önceki yıla göre yüzde 5.5'lik artışla kapattığını açıklayan Kodal, 2009 Aralık'ta ise ciro endeksinin yüzde 6 artış gösterdiğine dikkat çekerek, "Aralık ayında yüzde 70'lere varan indirimlerin olması ciroları artırdı" dedi. 2009 yılı sonunda AVM'leri toplam 1 milyar kişinin ziyaret ettiğini, toplam 21 milyar TL ciro gerçekleştirildiğini açıklayan Kodal, "2010 yılında 1.1 milyar ziyaretçi, 25 milyar TL ciro gerçekleşmesini tahmin ediyoruz" dedi.

-AVM OTOPARKLARININ ÜCRETSİZ OLMASI, O BÖLGEYE BEDAVA OTOPAK HİZMETİ OLUR-

AVM'lerde otoparkların ücretsiz olması konusuna da değinen Hakan Kodal, bu durumun AVM müşterisinden çok, o bölgeye bedava otopark hizmeti verilmesi sonucunu doğuracağını belirtti. İstanbul'da 1 milyon 760 bin 200 adet otomobil bulunduğunu, yine İstanbul'da bulunan otopark kapasitesinin 250 bin olduğu bilgisini veren Kodal, İSPARK'ın bu ihtiyacın yüzde 20'sini karşıladığını belirtti. AVM'lerde bulunan otoparklar toplamının 104 bin 500 olduğunu, bu rakamın 74 bin adedinin ücretsiz, 30 bin adedinin ücretli olduğu bilgisini veren Kodal, "Tüketici Algı Araştırmasına göre müşteriyi AVM'ye çeken nedenlerden biri buluşma noktası olması, ikincisi park sorunu yaşamaması. AVM otoparklarının ücretsiz olmasının trafiğe olumlu katkısı olmayacak. Aksine, AVM müşterisinden çok o bölgeye bedava otopark hizmeti olacaktır. AVM müşterisi ise yer bulamama sıkıntısı ile karşılaşacaktır. Bu çözüm değil. Avrupa’da ise bazı metropollerde AVM otoparklarının paralı olması zorunlu tutuluyor. Çünkü ciddi otopark kapasitesi var ve kent için gelir teşkil ediyor. B durumun piyasa koşullarına da aykırı olduğunu düşünüyoruz" açıklamasında bulundu.

-PAZAR GÜNÜ CİRO BANDI YÜZDE 30-35 BANDINDA GERÇEKLEŞİYOR-

AVM'lerin pazar günü çalışmamasına ilişkin görüşlerini bildiren Hakan Kodal, AVM'lerin pazar günü kapalı olmasının, tüketici beklentilerine tamamen karşı olduğunu söyledi. Kodal, şunları söyledi:
"Müşterilerin yüzde 42.6'sı pazar günü alışverişe gitmeyi tercih ederken, yüzde 73.8'i haftasonu AVM'leri ziyaret etmeyi seçiyor. Müşterilerin haftasonu, hatta pazar günü alışveriş yapmayı tercih etmelerinin en önemli nedenlerinden birisi, Türkiye'de hala birçok şirkette Çumartesi günü yarım gün de olsa çalışılıyor olmasıdır. AVM'lerin pazar günü kapalı olması temeldi bizi rahatsız ederken, bu durum tüketici beklentilerine de tamamen karşıdır. AVM'lerin pazar günü kapanması, AVM'lerin kapanması anlamına gelir. Bu da alışveriş merkezlerinde çalışan yaklaşık 350 bin kişi için istihdam sorunu oluşmasına neden olacaktır. Bizim cirolarımızın önemli bölümünü pazar günü gerçekleşiyor. Alışveriş merkezlerinde pazar günü cirosunun yüzde 30-35 bandında gerçekleştiğini görüyoruz. Bu durum, piyasa ekonomisinden tamamen uzaktır."

-FARKLI UYGULAMALAR VAR-

Toplantı sonunda gazetecilerin sorularını yanıtlayan Kodal, park konusuyla ilgili olarak belediyenin, "cezaları kesmeye başlarım" açıklaması doğrultusunda kendilerin gelen bilgilerle ilgili olarak, "Homoje bir uygulama yok. Farklı uygulamalar var" demekle yetindi. Alışveriş Merkezleri'nin pazar günü çalışmamasını da içerin yasa tasarısının asıl amacının küçük esnafın, korunup korunmaması ile ilgili bir başka soruya Kodal, küçük esnafı koruma yönetiminin AVM'lerin pazar günü kapatılmasından geçmemesi gerektiğini söyledi. Kodal, "Kanun çıkmadı. Görüşmelerimiz sürüyor. Yasa tasarısında, esnafı korumaya yönelik maddeler var. Ancak, esnafı korumaya yönelik çalışmalar ayrı tutulmalı diye düşünüyorum. Biz sanki esnafın korunmasına karşıymışız gibi görülüyor ama yöntemi AVM'den geçmemeli. Bu durum organize perakendenin gelişmesi açısından ciddi bir sıkıntı olarak görülüyor" dedi.
2010'da neden daha fazla AVM açılmasının öngörülmediğine ilişkin olarak Kodal, "2010'da bir düzelme bekleniyor ama temeldeki sorunlar çözülmeyecektir. Bu da projelerin yavaşlamasına neden oluyor. Toplamda bizim istediğimiz 100 küsur AVM varken, bu yıl bunların üçte birinin hayata geçeceğini düşünüyoruz" dedi.