Gebelikte kan şekeri testi yapmak riskli mi? 

Prof. Dr. Canan Karatay’ın gebelikte yapılan diyabet testinin anne adayı ve bebeği için risk yarattığı iddiasına bir yalanlama da Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği’nden geldi. Derneğin Amerikan Endokrin Derneği ile birlikte Antalya’da düzenlediği EndoBridge toplantısında, testin hiçbir risk yaratmadığı buna karşılık gebelik şekerinin hem anne adayı hem de bebek açısından ciddiye alınması ve tedavi edilmesi gereken bir sorun olduğu birkez daha vurgulandı.

Gebelik diyabeti daha önce diyabeti bulunmayan bir kadında, gebelik sırasında ortaya çıkan ve bebeğin doğumuyla birlikte kaybolan, gecici diyabet şekli. Gebelik seyrinde yükselen hormonlar insülin direncine neden oluyor. Bir yandan da bebeğin büyüme ve gelişmesi için annenin insülin gereksinimi artıyor. Sonuçta kan şekeri yükseliyor.

HEM ANNE HEM DE BEBEK DİYABETTEN ZARAR GÖRÜR

Annenin kan sekeri karnındaki bebeğin büyüme ve gelişmesi için çok önemli. Anne karnında şeker seviyesinin çok yüksek olması doğrudan bebeğe yansıyor. Bebeğin kan şekerinin yükselmesine neden oluyor. Bu durumda bebeğin pankreası uyarılıyor ve daha fazla insülin salgılanmaya başlıyor. Gebelik şekerinin tedavi edilmemesi halinde çocuklarının iri olması, zor doğum, yeni doğanda hipoglisemi, sarılık ve hatta ölü doğum riski bulunuyor. Sorun genellikle diyetle kolayca düzene giriyor.

YÜKLEME TESTİ ALTIN STANDART

Tüm bu sorunlara meydan vermemek için zamanında (gebeliğin 24’üncü haftasından sonra) tanınması önem taşıyor. Diyet genellikle yeterli oluyor. Gerekirse de antidiabetik ilaçlar veya insuline geçiliyor. 
EndoBridge Genel Sekreteri Prof. Dr. Okan Bülent Yıldız, gebelikte şeker yükleme diye bilinen testin “altın standart” olduğunu belirterek, “Bu riskli bireyleri tanımak ve saptamak hem anne hem de karnındaki bebeğin gebelikte ve doğduktan sonraki sağlığı için çok önemli” dedi.

ABD’de yapılan bir araştırmada 450 anne ve kız çocuğu çiftinin değerlendirildiğini anlatan Prof. Dr. Yıldız, “Annelerde gebelik diyabeti olması kız çocuklarda şişmanlık, toplam vücut yağı ve bel çevresi yağlanması riskini 3.5 kat artırıyor. Dolasıyla annelerden kızlarına obezite geçiyor. Bunu engellemek görevimiz.  Tabii ki önce gebelik diyabeti tanısı koymamık gerekiyor” dedi.

 

Söz konusu testte, aralıklarla şekerli su verildiğini hatırlatan Prof. Dr. Yıldız, bu testin zararlı olduğunu söylemenin bilimsel olmayan ve yanlış bir yaklaşım olduğunu belirtti.
Dernek başkanı Prof. Dr. Sadi Gündoğdu da “Dünyanın hiçbir yerinde böyle bir tartışma yok. Her hastalığın uzmanlık derneği var. Hastalar en sağlıklı bilgiyi bu uzmanlık derneklerinden alabilir. Konuyla ilgili olmayan kimseler yanlış beyanlar vererek insanları yanlış yönlendiriyor. Diyabet salgını varken, hastaları erken anlamak ve önlem almamız gerekiyor” dedi.

JİNEKOLOGLAR DA TEPKİLİ

12’inci Ulusal Jinekoloji ve Obstetrik Kongresi’nde de aynı konu gündeme gelmişti. Kongre Başkanı Prof. Dr. Cansun Demir, “Herkes herşeyi bilmez. Kardiyologların bu konuda beyanat vermesi hoş değil. Gebelik şekeriyle ilgili birşey yapılacaksa kadın doğum veya endokrinoloji uzmanlarının karar veriyor olması lazım. Gebelik şekeri gibi sık görülen ve riskli bir sorunun taranmaması bilime aykırı” demişti. 

RİSKİNİZ VAR MI? 

Ailenizde diyabetli varsa, şişmansanız, 35 yaş üzerindeyseniz, daha önce 4 kilogramın üzerinde bebek doğurduysanız, daha önceki gebeliğiniz sırasında diyabetiniz olduysa, gebelik diyabeti gelişmesi açısından risk altındasınız. 

BUNLAR DA GEBELİK DİYABETİNİN SONUÇLARINDAN

* İdrar yolu enfeksiyonları daha sık görülür,
* Kan basıncınız yükselip, idrarla protein kaybınız artarak preeklampsi (gebelik zehirlenmesi) adı verilen çok ciddi komplikasyonlar gelişebilir,
* Rahim içinde bebeğin etrafını saran amniyon sıvısı artarak erken doğum yapmanıza yol açabilir.

TİP 1 BABA RİSKİ DAHA FAZLA ARTIRIYOR 

* Tip 1 diyabetiniz varsa çocuğunuzun tip 1 diyabetli olma riski yüzde 2 kadar. Babanın tip 1 diyabetli olması durumunda çocuğunda olma riski yüzde 6.
* Hem anne hem de baba tip 1 diyabetliyse, bu risk yüzde 30’lara geçiyor.
* Annenin tip 2 diyabeti varsa çocuğun da tip 2 diyabetli olma riski yüzde 25 kadar. Babanın tip 2 diyabetli olması durumunda da çocuğun riski aynı. Hem anne hem de baba tip 2 diyabetliyse bu risk yüzde 50’ye çıkıyor.

 Hürriyet