Gerçekten Çöküyor mu Yoksa Abartıldı mı? İşte Dünyayı Sarsan Dubai Krizinin Perde Arkası 

59 milyar dolar borcu bulunan Dubai World’un borçlarını erteleyeceği haberi, Dubai ile iş yapan başta banka olmak üzere tüm ülkelerde endişeye yol açtı. Dubai Emiri Şeyh El Maktum’un şirketinin Türkiye’de de faaliyetleri bulunuyor. Yüzde 100 hissesi Dubai Properties’in olan Emaar Türkiye’nin Genel Müdürü Ozan Balaban, Dubai’deki krizin abartıldığını belirterek, Türkiye’deki yatırımların aksamadan devam ettiğini söyledi. Emaar Türkiye’nin Çamlıca’da yaptığı 1.6 milyar dolarlık alışveriş merkezi kompleksinin satış ofislerinin yapıldığını söyleyen Balaban “Hiçbir sıkıntımız yok. Bilançomuzdaki borçluluk oranı, yüzde 17 seviyelerinde. Bu oran benzer şirketlerde iki hatta 3 katına kadar çıkıyor. Yani oldukça likit bir şirketiz. Projelerde bir aksaklık için neden yok” diye konuştu.

SORUN KISA ZAMANDA ÇÖZÜLÜR

Dubai’deki borç ertelemesi ile ilgili sıkıntıların abartıldığını, bu durumun da yeni bir gelişme olmadığını belirten Balaban şunları söyledi: “Dubai’deki durum, küresel kriz sonrası, ABD’li, Alman ya da İngiliz şirketlerinin yaptığı borç yapılandırması operasyonu. Bunun abartıldığını düşünüyorum. Üstelik, Dubai, Birleşik Arap Emirlikleri’ndeki 7 emirlikten biri ve Abu Dabi Emirlik’i 20 milyar dolarlık bir kaynak aktarımı yaptı. Bir kısmı da ocakta verilecek. Bu nedenle sorun kısa zamanda çözülecek.” Emaar Türkiye’nin Türkiye’de yaptığı diğer bir proje olan Toskana Vadisi evlerinde de satışların iyi gittiğini belirten Balaban, yarıca Toskana Vadisi’nde yapılacak outlet merkezine ise 750 milyon dolarlık yatırım yapılacağını söyledi. Balaban “Toskana ve Çamlıca’daki projelerin toplam yatırım bedeli 2.5 milyar dolar olacak. 2013 yılına kadar iki proje de tamamlanmış olacak” dedi. Toskana’da ayrıca 174 konutun olduğunu da söyleyen Ozan Balaban, buradaki konutların yüzde 80’inin satıldığını ifade etti. Balaban, Çamlıca’da ise bin 200 konutlarının bulunduğunu belirtti.

El Maktum’un 80 milyar dolar borcu var

Dubai’nin hızlı kalkınmasında önemli bir rol edinen ve hükümetin sahip olduğu Dubai World ile bu şirkete bağlı Nakheel şirketi önceki gün, yeniden yapılanmanın ilk adımı olarak milyarlarca dolarlık borcunun ertelenmesini isteyeceğini açıkladı. Dubai World’ün, ağustos ayı itibariyle 59 milyar dolar borcu bulunuyor ve bu borcun ödemelerinin gelecek yıl mayıs ayına kadar ertelenmesi talebinde bulunuyor. Dubai’nin toplam borcu ise 80 milyar dolar tutarında. Dubai, Arjantin’in 2001 yılındaki 95 milyar dolarlık borcunu ödeyememesinin ardından en büyük borç erteleme talebine imza attı. Borç erteleme talebi, palmiye ağacı şeklindeki adayı inşa eden Dubai World’ün yan kuruluşu emlak şirketi Nakheel için de geçerli bulunuyor. Nakheel aynı zamanda ‘The World’ (Dünya) projesinin arkasındaki şirket olarak da biliniyor. Uzmanlar, yabancı sermaye ve dev inşaat projelerine dayanan gösterişli büyüme modelinin bedelini ödeyen Dubai’nin, BAE’nin en büyük emirliği ve petrolün en fazla üretildiği Abu Dabi’den finansal destek almasını beklediklerini söylediler.

Bankaların 41.5 milyar doları risk altında

Dubai’nin iki şirketinin borçlarını ertelemesini istemesi üzerine önceki günden bu yana özellikle Orta Doğu bölgesine yatırım yapan bankaların hisseleri önemli ölçüde değer kaybederken, bu bankalar milyarlarca dolar zarar etme riskiyle karşı karşıya bulunuyor. BAE Bankalar Derneği’nin verilerine göre, 2008 yılı sonu itibariyle Birleşik Arap Emirlikleri’nde (BAE) 10 yabancı bankanın risk altındaki toplam kredi tutarları 41.5 milyar dolara ulaşıyor. Birçok banka risk altındaki kredilerinin miktarına ilişkin açıklama yapmazken, Avrupa’nın en büyük bankası HSBC, 2008 yılı sonu itibariyle 17.03 milyar dolar olan kredi miktarının, haziran ayı sonu itibariyle 15.9 milyar dolara indiğini bildirdi. Goldman Sachs uzmanlarının ilk tahminlerine göre, Orta Doğu’da önemli operasyonlar yürüten HSBC ile Standard Chartered, sırasıyla 611 milyon dolar ve 177 milyon dolar zarar edebilir. Japon Sumitomo Mitsui Financial Group’un da zararı birkaç yüz milyon dolara çıkabilir. Güney Kore hükümeti de ülkenin finansal kurumlarının Dubai’de sadece 88 milyon dolarının risk altında olduğunu açıkladı. Dubai’nin kalkınmasında önemli rol oynayan Japon, Güney Kore ve Avustralya inşaat firmalarının da güç duruma düşebileceği yorumları yapılıyor.

Dubai: Borç erteleme dikkatlice planlandı

 Dubai Yüksek Mali Komitesi Başkanı Şeyh Ahmed Bin Said El Mahdum, Dubai World’un borç ertelemesi kararının dikkatlice planlandığını söyledi. El Mahdum, Dubai liderliğinin, Dubai World şirketinin borcunu gelecek yıl mayıs ayına ertelemek istediğini duyurmadan önce, kredi verenlerin çıkarları için uzun süre ve dikkatlice düşündüğünü belirtti. El Mahdum “Dubai hükümeti, bu ticari operasyonun yeniden yapılanmasına öncülük ediyor. Piyasanın ve özellikle kredi verenlerin kaygılarını anlıyoruz” ifadelerini kullandı.

Brown: Dünya bunun üstesinden gelir   

 İngiltere Başbakanı Gordon Brown, Dubai’nin borcunu ödeyememesinin bir sorun teşkil ettiğini, ancak dünya ekonomisinin, bu durumun üstesinden gelmek için yeterince güçlü olduğunu söyledi.  Brown “Bana göre dünya finansal sistemi şimdi güçlü ve ortaya çıkan sorunlarla baş edebilir. Bu bir aksilik olsa bile, daha önce başa çıktığımız sorunlar ölçeğinde olmayacağını düşünüyorum” dedi.

Putin: Krizden çıkışın zor olacağını gösterdi

Fransa’da bulunan Rusya Başbakanı Vladimir Putin de, Paris yakınlarındaki Rambouillet Şatosu’nda yaptığı açıklamada, Dubai’nin borç sorunlarının, dünyanın finansal krizden çıkmasının zor olacağını bir kez daha gösterdiğini bildirdi. Putin “Krizden çıkış kolay olmayacak ve dalgalanmalar muhtemel. Bunun (Dubai sorunu) Rusya ekonomisinde etkisi oldu. Ancak sonuçta, krizden çıkma eğiliminin üstün geleceğini düşünüyorum” dedi.

En çok kredi HSBC’nin 

Banka    Kredi tutarı  (Milyar $)

HSBC    17.0

Standard Chartered    7.8

Barclays    3.6

ABN AMRO    2.2

Arab Bank    2.1

Citigroup                     1.9

Bank of Baroda                1.8

Bank Saderat Iran             1.7

BNP Paribas                   1.7

Lloyds                        1.6

Not: 2008 sonu itibariyledir.

Asya ve ABD’de borsalar düştü, Avrupa toparlandı

59 milyar dolar borcu bulunan Dubai World şirketinin borçlarını ödemeyi erteleyeceğini açıklaması, dünya borsalarında ‘finansal tsunami’ korkusu yarattı. Önceki gün şok etkisi yaratan Dubai’nin borç erteleme haberiyle yüzde 3’e ulaşan düşüş yaşayan Avrupa borsaları dün sakin bir gün geçirirken Asya ve ABD borsalarında düşüş yaşandı. Dubai’nin borç ertelemesi haberinden sonra Asya borsalarında kayıplar yüzde 5’i aştı. Japonya’da Tokyo Borsası yüzde 3.2 düşerek temmuzdan bu yana en düşük seviyeye geriledi. Asya’da ayrıca, Hong Kong Borsası yüzde 5, Güney Kore Borsası yüzde 4.7 değer kaybetti. Asya borsalarının ardından güne yüzde 1’e yakın düşüşle başlayan Avrupa borsalarında ise Dubai etkisi fazla sürmedi.

Dün Almanya, Fransa, İngiltere borsalarında yüzde 1’i aşan yükseliş yaşandı. Dubai’deki borç ertelemenin küresel ekonomik toparlanmaya zarar vereceği endişesiyle ABD borsası güne yüzde 1.14 düşüşle başladı.

Borsa    Günlük değ.         (%)

Japonya    -3,20

Hong Kong    -4,48

Güney Kore    -4,70

Çin    -2,40   

Almanya    1,19

Fransa    1,39

İngiltere    1,10

Rusya    -0,02

Yunanistan    1,44

Brezilya*    0,34

Arjantin*    -0,43

Nasdaq*    -1,63

Dow Jones*    -1,44

* Açılış itibariyle

YÜZDE 4 DÜŞEN PETROL 74 $’A GERİLEDİ

Dubai’nin borçlarını erteleyeceği yönündeki açıklamasının yarattığı kaygılar nedeniyle uluslararası piyasalarda ABD ham petrol fiyatı dün yüzde 4’ten fazla değer kaybederek, 74 dolara yaklaştı. ABD ham petrolünün varil fiyatı ocak ayı teslimi şu sıralar 3.87 dolar düşüşle, 74.06 dolara geriledi. Londra Brent tipi ham petrolün varil fiyatı da 1.19 dolar azalarak, 75.80 dolar oldu. Öte yandan rekor üstüne rekor kıran altının onsu 1.177 dolara geriledi.