Tarih boyunca farklı farklı dönemlerde, bazı kitapların başına türlü badireler geldi. Çin Hükümdarı olan Shih Huang Ti’nin, Konfüçyüs okulundan gelen düşünürlerin eserlerini yaktırması tarihte bilinen ilk kitap kıyımlarından biri ve tarihi MÖ 259-210’lara kadar uzanyor. O tarihten beri de hemen hemen dünyanın her bölgesinde iktidarlar, kitapları çok çeşitli gerekçelerle sürekli yasaklar durdu.
İskenderiye Kütüphanesi’nin yakılması, engizisyonun Latince kaleme alınmış İncil dışındaki İncilleri yasaklaması, Hitler faşizminin toplu kitap kıyımları ve yaşadığımız coğrafyada da tanzimatla başlayıp 12 Eylül askeri darbesiyle devam eden toplu kitap imhaları ve yasakları tarihte bilinen en büyük felaketler.
İşte bu kitaplardan bazılarının başına gelen ilginç yasaklanma hikayeleri:
Türlerin Kökeni - Charles Darwin
Evrim düşüncesi, yani yaşamın doğal süreçler sonucu ortaya çıkıp geldiği fikri, Eski Yunan'a kadar uzanır aslında. Modern anlamda biyolojik evrim düşüncesinin kökenini ise, Charles Darwin'den yüz yıl öncesine götürmek mümkündür. Darwin hakkındaki en önemli yanılgı, insan kökenini maymunlara dayandırdığı iddialarıdır. Tam aksine Darwin bu konuda uyarıda bulunmaktadır: İnsan, maymunlarla aynı türden gelmektedir ama maymun evrimi sonucu ortaya çıkmamıştır.
Kitap 1859'da Yugoslavya'da, 1935'te Yunanistan'da yasaklanır. ABD'de 1925'ten 1967'ye kadar evrim teorisini öğretmek yaratılış düşüncesine aykırı bulunduğu için yasaktır.
Fikrimin İnce Gülü - Adalet Ağaoğlu
Kitabın ana karakteri askerlik günlerini çok zor şartlarda yapmış ve vicdanını yitiren bir adam olmuş, kitabın yasaklanmasına neden olan kısımlarda bu bölümlerde yazılı olan olaylardır. "Türk Silahlı Kuvvetlerini tahkir ve tezyif" suçlamasıyla 1981 yılında kitap toplatıldı ve yazar hakkında dava açıldı. 2 yıl süren yargılama sonunda kitap ve yazar aklandı.
Şeker Portakalı - Jose Mauro de Vasconcelos
Milli Eğitim Bakanlığı’nın “100 Temel Eser” olarak okullarda çocuklara önerdiği kitaplar arasında bulunan Şeker Portakalı’nı bir öğretmenin öğrencilerine performans ödevi olarak vermesi üzerine, bir veli kitapta küfürler ve argo sözcükler bulunduğu gerekçesiyle bakanlıktan kitabın yasaklanması için harekete geçmesini istedi. Bakanlık da kitabı inceleyerek kitabın “Türk örf ve adetlerine uymadığı ve çocukların gelişimini olumsuz yönde etkileyecek unsurlar içerdiği” gerekçesiyle öğretmen hakkında soruşturma başlatarak kitabın sakıncalı olduğunu tescilledi.
Risale-i Nur - Said Nursi
Risale-i Nur, Said Nursi'nin Kur'an'ın bir kısım ayetlerini günümüz tasvirlerinden farklı olarak, felsefi-teolojik bir bakış açısıyla yorumladığı eserleridir. Risale-i Nur, Kur'an'ın baştan sona tüm ayetlerini değil imani konular ile ilgili 300 civarı ayeti açıklar.
Türkiye'de 'Nurculuk' 1963 yılına kadar yasak olduğundan Nur Cemaati lideri Said Nursi'nin kitapları bir dönem yasaklandı.
Bülbülü Öldürmek - Harper Lee
Tecavüze uğrayan 'beyaz' bir kadına karşı suçlanan 'zenci' bir adamın hukuk mücadelesini konu edinin roman, 1930'lu yılların Amerika'sını anlatıyor. Irkların milliyetlerin ötesinde genel olarak hümanist bir görüşü benimsemiş olan ve her şeyin ölçüsünün vicdan olduğunu düşünen yazar, ne yazık ki "ırkçılık ve küfür" içerdiği için yasaklandı. Yayımlandıktan bir yıl sonra Pulitzer ödülüne layık görülen roman sinemaya da uyarlanarak beğeni kazandı.
Harry Potter - J.K. Rowling
Masallar herkesin çocukluğunu süsleyen edebiyat dünyasının dil,millet, zaman tanımaz çocukları olarak bilinir. İşte masalların en çağdaş en genç olanları arasına Harry Potter da dahil oldu. Milyonlarca çocuğun kalbine girmeyi başaran bu masal serinin sinemaya uyarlanmasıyla büyük ün kazandı. Harry Potter efsanesi tüm dünyayı kasıp kavururken önemlli bir haber duyuldu. Avustralya'daki Medowie Hristiyan Okulu, kitapta geçen cadı ve büyücülerin Hristiyan değerleriyle uyumsuz olduğunu açıklayarak kitabı okulda yasakladı.
Dönüşüm - Franz Kafka
Çek olmasına karşın eserlerini hep Almanca yazan bir yazardı. Buna rağmen 1933-1945 yılları arası Kafka da diğer Yahudi ve devrimci yazarlar gibi yasaklananlar arasında oldu. Hatta Nazi döneminde eserleri en çok yakılan yazarlardan oldu. Çekçe yazmadığı için Çekoslovakya'da da küskünlüğe sebep oldu ve bir dönem kitapları basılmadı.
CNN Türk
Yorumcuların dikkatine… • İmlası çok bozuk, • Büyük harfle yazılan, • Habere değil yorumculara yönelik, • Diğer kişilere hakaret niteliği taşıyan, • Argo, küfür ve ırkçı ifadeler içeren, • Bir iki kelimelik, konuyu zenginleştirmeyen, yorumlar KESİNLİKLE YAYIMLANMAYACAKTIR. |
Bunlar da ilginizi çekebilir...