İstanbul 3-5 yıl içinde elektriksiz kalabilir! 

Bu kapsamda Pekin’deki G20 Enerji Bakanları Toplantısı’na katılan Berat Albayrak’la dönüş yolunda ‘Türkiye’nin enerjisi’ni konuştuk. 
Elektrikteki en en hayati konunun ‘yatırımlar’ olduğunu üzerine basa basa vurgulayan Bakan Albayrak, çok net bir risk uyarısı yaptı: “Önümüzdeki dönem acil yatırımlar yapılamazsa İstanbul 3-5 yıl içinde elektriksiz kalabilir.” 

İSTANBUL’UN TÜKETTİĞİ ELEKTRİĞİ ANADOLU'DAN BURAYA TAŞIYORUZ

Bakan Albayrak, bu şok uyarının ardından devam etti: “Marmara Bölgesi Türkiye’nin elektriğinin üçte birini tüketiyor. Marmara’nın elektriğini Anadolu’dan buraya taşıyoruz. Karadeniz’den İstanbul’a elektrik getiriyoruz. İletim hattında kayıplar ve maliyet yükü gibi birçok risk var. Bu işin hiç şakası yok, bu milli bir mesele.” 
“Marmara’da baz yükü ihtiyacını karşılamak için enerji yatırımı yapacağız” diyen Bakan Albayrak şunları aktardı: “Bu yatırımı ya gazdan, ya ithal kömürden ya da yerli kömürden yapacağız. Biz cari açık ve istihdam açısından bunu yerli kaynakla yapmak istiyoruz.” 
Ardından da yine gayet net bir mesaj verdi: “O yatırıma karşısınız, buna karşısınız. Böyle bir şey yok. Kimse kusura bakmasın. Elektrikte sıkıntı olduğunda vatandaş bize soracak. ‘Niye ondan, niye bundan yapmadın’ demeyecek. Bu yatırımları 3-5 yılda hayata geçirmezsek yarın bir gün elektrik kesintileri başlayacak.” 

GÜNEY'DEKİ HAT ESKİ, İSTANBUL’A İKİNCİ ANA OMURGA GETİRİLİYOR

Enerji Bakanlığı’nda seferberlik ilan ettiklerini söyleyen Albayrak, “İkinci ana omurgayı oluşturmaya çalışıyoruz. Kuzey Anadolu omurgasını devreye almak zorundayız. Güneyden geçen hat eski. Enerji hayat demek, enerji olmazsa hayat durur. Bunu durdurma lüksümüz yok. İletim hatlarının altyapısının iyileştirilmesi ve acil olarak da üretim altyapısının oluşturulmasını sağlamalıyız” bilgisini paylaştı. 

HAYDİ AKŞAM 8’DE HERKES YATSIN UYUSUN DİYEMEYİZ 

Bu noktada Bakan Albayrak’a yenilenebilir enerjinin bir alternatif olup olamayacağına da sorduk, şu yanıtı verdi: “Yenilenebilirde verimlilik oranı çok düşük. Depolanamadığı için kısa vadede baz üretim enerjisi olmayacak. ‘3 bin megavat nükleer santral yapacağınıza, güneş santrali yapın’ diyorlar. Bu birçok açıdan olmaz. Birincisi güneş santralinin verimliliği yüzde 18, nükleerin yüzde 92. Ayrıca nükleerde 7 gün 24 saat enerji üretiliyor. Vatandaşa ‘Akşam güneş battı, elektrikleri kesiyorum, haydi herkes yatsın, uyusun’ diyemeyiz. Yenilenebilirdeki alternatifleri takip edeceğiz. Ama bu enerji vagon olarak değil, lokomotif olarak kullanılacak.” 

ANA HAT DEĞİŞİYOR, 5 SAAT KESİNTİ VAR’ DÖNEMİ BİTİYOR 

Bakan Albayrak, havai hatlarla ilgili olarak da yeni bir sisteme geçileceğini belirterek, “TEİAŞ’ta teknik ekipler oluşturduk. Yurtdışında eğitimlere gönderdik. Ana hat kesilmeden canlı bakımları yapılacak. Yani ‘Ana hat değişiyor, 5 saat kesinti var’ dönemi olmayacak. Bu teknik ekiplerin sayısını da artıracağız” dedi.

Yerli kömüre bazı vakıflar ve onların ardındaki ülkeler karşı 

Bakan Berat Albayrak yerli kömür için önümüzdeki dönemde ihalelere çıkılacağını da hatırlattı. Albayrak, 7 milyar tondan fazla kalorilik değeri eskilerden daha verimli yeni rezerv bulduklarını belirterek, şunları paylaştı: "Dünya temiz enerjiye gidiyor biz hala kömür diyoruz’ denilebilir. Ama bakın, kömür payımız hala dünya ortalamasının çok altında. Dünyada kömür payı yüzde 35-40’larda. Biz de yüzde 13'lerde. Bir kesim çıkıyor, ‘yerli kömüre karşıyız’ diyor. Bakıyorsunuz, bunların arkasından bazı vakıflar, onların arkasında da bazı ülkeler çıkıyor. Sonra o ülkelerin firmaları veya siyasi temsilcileri bize gelip ‘Sayın bakan ithal kömür santrali için bize izin verin’ diyor. Bu oyunu görmemiz gerekir. Herkesin şunu anlaması lazım: Benim yerli kömürüm var, birileri maşa olarak kullanılıyor, onları kullanan ülkeler de bize gelip ‘yeni ithal kömür santrali yapalım’ diyor. Aslında ‘Cari açık büyüsün, istihdamınız artmasın, yerli kaynakl kullanmayın’ diyorlar."

9 call center ve 3 bin istihdam

Bakan Albayrak, eylülden itibaren 7 bölgede yeni call center'lar açılacağını açıkladı. Call Center’larda 2 ila 3 bin, teknik ekiplerdeyse 5 bin kişilik istihdam hedeflendiğini anlatan Albayrak, "Hem arızalara çok hızlı müdahale olacak hem de vatandaş telefonda 40 saat bekletilmeyecek. Mahalle mahalle takip edeceğiz. şirketlerin görevini daha da iyi yapmalarını denetleyeceğiz. Vatandaşın verdiği siyasi yetkiyi sonuna kadar kullanacağız. Onlar da 'Özelleşti, başıma buyruk yönetirim' diyemeyecek" dedi.

Bürokratik oligarşiye karşı bizzat iş başında

Bakan Albayrak, Türkiye'nin en önemli sorunu bürokratik oligarşiyi bitirmek için de kişisel çaba gösteriyor. Albayrak, konuyla ilgili şunları paylaştı: "Benim şöyle bir tarzım yok: Yazı yazayım, müsteşar müsteşar yardımcısına versin, o genel müdüre göndersin. 3 ay sonra ne oldu: ‘Yazı yazdık cevap bekliyoruz.’ Geçtiğimiz günlerde ekibimizle Çevre ve Şehircilik Bakanı Mehmet Özhaseki ile Orman ve Su İşleri Bakanımız Veysel Eroğlu’nu ziyaret ettik. Ekipler karşılıklı çalışmaya başladı. Bunları artık hızlandıracağız. Vatandaş bizden taş üzerine taş koymamızı bekliyor." 

Üçüncü nükleerin yeri

Türkiye’de nükleer denince en çok merak edilen ‘üçüncü nükleer santralın nereye yapılacağı’ sorusu… Bu soruya “Güvenlik, suya yakınlık, zemin etüdleri, depremsellik gibi birçok kritere bakıyoruz” diyerek yanıt veren Albayrak, "Yer konusundaki Çalışmalarımız bitmedi" ifadelerini kullandı.

 

Tek kriter 'barışçıl' kullanım

Berat Albayrak, Pekin’de Çin Ulusal Enerji İdaresi Direktörü Nur Bekri ile nükleer alanında bir anlaşma imzalamıştı. Bakan Albayrak, "Çin’in milli nükleer şirketi SNPTC ile ABD’li Westinghouse’un ortak projesi var. İyi niyet protokolü imzaladık. Sinop'ta yapılacak ikinci nükleer için Japon Mitsubishi ve Fransız Areva ortaklığıyla anlaşma yapılmıştı. Doğudan batıya tüm ülkelerle nükleerin barışçıl kullanılması noktasında çalışmalarımızı sürdüreceğiz" dedi.

Sinop için takvim netleşiyor

İkinci nükleer santralin planlandığı şekilde ilerlediğini anlatan Albayrak, “Japon bakanla G20 toplantısında görüştük. Proje şirketi ve ortaklar sözleşmesi için bu yıl sonuna kadar takvim belirledik. İnşallah bu yıl sonuna kadar detaylar belli olacak" bilgisini paylaştı.

Hedefimiz 4-5 bin MW'lık kömür santralı

Yeni kömür yatırımlarında öncelikli konunun çalışma şartları ve işçi güvenliği olduğunu anlatan Bakan Albayrak, "Verimlilik, iş güvenliği ve istihdam kapasitesinin artırılması. Bu çerçeveden bakıyoruz. Hedefimiz inşallah 4-5 bin megavat kömür santralini hayata geçirmek. Öncelikle çalışmaları tamamlanan sahaları özelleştireceğiz. Türkiye’nin büyüme hızını düşündüğünüzde, kaybedecek bir dakikamız yok. Enerji şarkıdaki gibi 'varlığı dert, yokluğu yara'.  Arz güvenliğini sağlamazsanız elektrikler kesildiğinde vatandaşa ne cevap vereceksiniz” diye konuştu. 

BDDK, kredi yapılandırması için çalışıyor

Bakan Berat Albayrak, banka genel müdürleriyle yaptığı toplantıda enerji kredilerinin yeniden yapılandırılması konularını da görüştüklerini belirterek, şöyle devam etti: "2010’da şirketler sıkıntı yaşadı. Birileri 'özelleştirme oldu, bu firmalar batsın, tekrar kamulaştırılsın' diyebilir. Özelleştirmeden geri adım atmayacağımızı söyledim. Yeni yatırımları doğru bir şekilde finanse edeceğiz. Yatırım dolarla yapılmış ama gelirler TL. Bankaların da kabahati. Yüzlerine de söyledim. Hibrit tarife üzerinde çalışıyoruz. Yerel para birimine dönüştürme, gelir döviz, kaynak döviz gibi modelleri gibi. Sonbaharda ilk adımları atacağız." Albayrak, turizmdeki gibi enerji kredilerinin yeniden yapılandırılmasına ilişkin BDDK'nın çalışma yaptığını da ifade etti.

Özel sektör telef olmasın

Yatırımları devletin kasasından bir kuruş çıkmadan yaptıklarını vurgulayan Albayrak, şöyle devam etti: "Hazine garantisi vermiyoruz. Devletin borçluluğunu artırmıyoruz. Kömür sahalarına yatırımlar en uygun, makul maliyetten yapılacak. Sahaları hazır hale getireceğiz. Geçmişte bir sahayı devrettik, sonra da özel sektöre 'hadi bakalım yapın' dedik. Özel sektör kapı kapı dolaşıp telef oldu. Bir sene, iki sene, dört sene yatırım yapamadı. Burada özel sektör de devlet de zarar gördü. Biz onayları alınmış, yatırıma hazır hale getirilmiş sahalar hazırlayalım ki, ihaleden sonra hemen yatırıma başlanılsın. Kazma kürek vurulsun, üretim başlasın, istihdam sağlansın istiyoruz." 

Doğalgazsız üç il kaldı ama...

Bakan Albayrak, Doğalgaz gitmeyen 3 ilimiz kaldı; Artvin, Hakkari, Şırnak. İnşallah en kısa zamanda buralara da götüreceğiz. Bir de gazı götürmemize rağmen kullanamayan illerimiz var. Ağrı gibi. Belediye, tüm süreçleri  tıkayarak vatandaşlarımızı mağdur edi-
yor" dedi.

21 dağıtımcıya değneği gösterdi

Elektrik şebekesinin 40 yıl önceki altyapıyla çalıştığını söyleyen Bakan Albayrak, "Yenileme için 18 milyar liralık yatırım yapılacak. 2013’te dağıtım özelleştirmeleri bitti, her firmaya yükümlülükler getirdik. Ama 2013 sonrası dövizin yükselmesi ve tarifeler nedeniyle sıkıntı oldu. Bu yıl yeni süreç başlattık. 21 dağıtım bölgesinde yatırımları kontrol edeceğimizi söyledik. Zamansız denetimler yapacağız, yapıyoruz. İşini iyi yapana havuç, yapmayana değnek mekanizmasını işleteceğimizi açıkça ifade ettik" diye konuştu.

 akşam