Mezarda Emekliliğe Karşı Son Tarih 

İSTANBUL - Sosyal güvenlik uzmanı Ali Tezel, perşembe günü Meclis’ten geçen Sosyal Güvenlik Yasası ile ilgili “Çocuklarınızı, yasa yürürlüğe girmeden sigortalı yaptırın” çağrısında bulunmuş, bu çağrıya binlerce vatandaş uymuştu. Sosyal Güvenlik Kurumu yetkilileri ise, yeni yasaya karşı bu girişimi “Suç” olarak nitelemişti. Ali Tezel çağrısında ısrar ediyor ve “mezarda emeklilik”ten kurtulmak için 30 Nisan’a kadar sigortalı olmak gerektiğini söylüyor: “Sigortalı olmanın suçu olmaz. Sosyal güvenlik kapsamına girmenin nesi suç olabilir? Fiilen çalışmadığı halde çalışıyor gösterilen varsa; bu da suç değil, sadece sigortalı olmayı engelleyici bir durum olur.”

Ali Tezel, Cumhurbaşkanı’nın onaylaması halinde önümüzdeki günlerde yürürlüğe girecek yeni Sosyal Güvenlik Yasası’yla ilgili NTVMSNBC’nin sorularını yanıtladı.

Yeni yasanın Ocak-Nisan-Ekim-Temmuz’da dört aşamalı olarak yürürlüğe girecek olması ne anlam taşıyor?

Emeklilik yaşı düzenlemesi 30 Nisan’da yürürlüğe girecek. 30 Nisan’dan önce işe girecek olan çocuklarımız, gençlerimiz, çalışanlarımız eski kanuna göre, yani 58-60 yaşında emekli olacaklar. 30 Nisan’dan sonra işe girecek olanlar ise 65 yaşa tabi olacaklar.

Çocuklarını sigortalı yaptıranların sayısında patlama yaşanmasının ardından resmi ağızlardan “Bu suçtur” uyarıları yapıldı...

Bunun suç olduğuna ilişkin kanunda bir düzenleme yok. Sigortalı olmanın suçu olmaz. Sosyal güvenlik kapsamına girmenin nesi suç olabilir? Şu suç olabilir: Fiilen çalışmadığı halde çalışıyor gösterilen varsa; bu da suç değil, sadece sigortalı olmayı engelleyici bir durum olur. Çalışmayan birisi de işveren tarafından çalışıyor diye bildirilemez herhalde. Diyelim ki Sosyal Güvenlik Kurumu denetim yapacak. Soracağı soru şu olacak: İşçiye, “Çalıştın mı?” diye soracak. Daha sonra da işverene “Çalıştırdın mı?” diye soracaktır. İkisi de çalıştığını söyleyince Sosyal Güvenlik Kurumu’nun yapacağı birşey yok bu durumda.

Kanunsuz suç ve ceza olmaz...

Evet. Üstelik suçsa, bunun cezası yok. Suç değil. Herhangi bir kanunda bu suç diye tanımlanmamış.

KAPATMA DAVASI OLMASA YASA DAHA SERT OLURDU

Yasa tasarısı için “Meclis’ten 3 günde geçer” demiştiniz, ama 3 hafta sürdü...

Bu, aslında iki-üç günde bitirilecek bir yasaydı. Ama acele etmediler, vakit kazandılar. Düşünme devresi geçirildiğini düşünüyorum. Sadece reform değil, parti kapatma olayı gibi olaylar nedeniyle bir düşünme devresi vardı. Zira parti kapatma davası olmasa çok sert bir şekilde geçebilecek olan yasada, biraz da Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik’in uzlaşmacı tavrıyla sendikalarla uzlaşılarak bazı maddeler törpülendi, alınan bazı haklar geri verildi.

Yürürlük tarihi 4. kez ertelendi.

5. kez de ertelenebilir. Ben 2009 ocak ayından önce yürürlüğe girmesini çok zor görüyorum. Güncelleme katsayısı diye bir rakam var. Güncelleme katsayısı bir önceki yılın gelişme hızı ve TÜFE’siyle (Toptan Eşya Fiyat Endeksi) alakalı bir sorun. TÜFE, Ocak’tan Aralık’a kadar olan dönem içinde hesaplanıyor. Ekim ayı içinde güncelleme hesaplanamayacağına göre bu durumda Ocak ayından önce yürürlüğe girme ihtimali yok diye düşünüyorum.

ALMANYA’DA 5 ÇOCUKLA EMEKLİLİK HAKKI

Başbakan’ın son dönemde 3 çocuk konusunda ısrarı var. Fakat yasa, kadına doğum nedeniyle ücretsiz izne ayrılma ve sigortasız geçirdiği süreyi borçlanma hakkı verirken, bu hakkı 2 defa ve 2 yılı geçmemek üzere sınırlıyor. Başbakan 3 çocuk derken, yasa 2 çocuk hakkı veriyor.

Bunu isterseniz Avrupa ile kıyaslayalım. Almanya’daki kanunlara göre söylüyorum. 1 çocuk doğuran kadın 3 yıl boyunca çalışıyormuş gibi sigortasını devlet yatırıyor. 5 çocuk doğuran bir kadın 15 yıl prim ödenmiş gibi emekli olabiliyor. Yani 5 çocuk doğurursanız direkt emekli olabiliyorsunuz. Çalışmanıza gerek yok, sadece 5 çocuk yapın, her çocuk için 3’er yıldan 15 yıl, (15 yıl, 5 bin 400 gün yapar) 5 bin 400 gün çalışmış gibi kabul ediliyorlar ve emekli olabiliyorlar. Bu yetmiyor, “Siz çocuk yaptınız çalışamıyorsunuz, çalışamadığınız için de aylık size 800 Euro para veriyorum” deniyor.

SÜT PARASI VE DOĞUM YARDIMI

“Çocuklarınızı reformdan önce sigortalı yaptırın” dediniz; çocuklarını sigortalı yapanların sayısında patlama oldu. Şimdi de Almanya’ya gitmek isteyenlerin sayısını arttıracaksınız!..

Haklısınız... Gelelim Türkiye’ye. Emzirme yardımı için önce; asgari ücretin üçte biri olmak üzere 6 ay boyunca vereceğiz, dediler. Bu da 202 YTL’den 1220 YTL yapar, yaklaşık 1500 YTL. Asgari ücret 800 olursa da tabii 1500 YTL’yi geçecek. Şimdi topu Sosyal Güvenlik Kurumu Yönetim Kurulu’na attılar. Onlar karar versin dediler. Onların ne karar vereceğini önümüzdeki günlerde göreceğiz. Emzirme yardımı yani süt parası ve cenaze yardımı konusunda Sosyal Güvenlik Kurumu yetkili kılındı yasayla. Çocuklar konusuna gelince. Doğan çocuklara ister 100 lira olsun, ister 300 olsun, bir defa süt parası verilecek ve ondan sonra bir daha başka para verilmeyecek. Çocuğuna bakan kadına herhangi bir aile yardımı yok. Çocuk için herhangi bir para yardımı yok, ama o çocuk nedeniyle kadın işine gidemediyse, ücretsiz izin aldıysa, kendi cebinden karşılanmak üzere borçlanma hakkı verdiler. Tıpkı askerlik borçlanması gibi. “Sen askere gittin çalışamadın, bu sürelerin primini ödersen emekliliğine sayarım” diyor ama, siz kendi cebinizden öderseniz. Bir kere ücretsiz izin almaları lazım ve ücretsiz izin dönemini de 2 yılı geçmemek üzere parasıyla satın alma hakkını veriyor.

3. çocuk için böyle bir hak yok...

Hayır, 3. ve sonraki çocuklar için böyle bir hak yok.

ntv