Olağanüstü tedbirler işe yaradı mı? 

Fetullahçı Terör Örgütü'nün (FETÖ)  darbe girişiminin ardından önceki hafta piyasaları etkisi altına alan negatif  hava, bu hafta yerini hızla normalleşmeye bıraktı.

FETÖ'nün darbe girişiminin ardından bir haftada yüzde 13 değer  kaybeden BIST 100 endeksi, yerli yatırımcıların iyimserliği, küresel piyasaların  sakin seyri ve piyasa regülatörlerinin güven veren adımları ile bu hafta  yaralarını sarmaya çalıştı.

Bu hafta BIST 100 endeksi, darbe girişimi sonrası gördüğü en düşük  seviyeye olan 70.426,16 puana göre yüzde 7, hafta kapanışına göre ise yüzde 5  değer kazanırken, dolar kuru da 3,10 sınırından 3,00'ün altına geriledi.

Bu dönemde yerli yatırımcılar yaklaşık 9 milyar dolar satış  gerçekleştirerek TL'nin toparlanmasında önemli rol oynarken, borsa analistleri,  hisse senedi piyasasında da yabancı yatırımcıların net satış yaptığı haftada  yerli yatırımcıların hisse senedi piyasasına sahip çıkmaya çalıştığını ve alış  tarafında yer alarak düşüşleri sınırladığını kaydediyor.

FETÖ'nün darbe girişimi sonrasında Borsa İstanbul'un normal bir  şekilde işleme açılması ve düzenleyicilerin herhangi bir sınırlama ya da  düzenleme getirmemesi, Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek'in analistlerle  gerçekleştirdiği telekonferanslar ve TCMB'nin piyasalardaki likiditede sorun  yaşanmaması için aldığı tedbirlerin yabancı yatırımcılara güven verdiği ifade  ediliyor.

Darbe girişimi sonrası piyasalarda olağanüstü tedbirler almayan  Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) ve Borsa İstanbul, piyasaların normal işleyişine  izin verirken, aynı zamanda piyasayı bozucu rapor yayınlanmaması ve manipülatif  işlemlerin yapılmaması için de denetlemelerini artırdı.

EKONOMİ YÖNETİMİ KRİZİ İYİ YÖNETTİ

Açığa satış işlemlerinde yatırımcılara, teminatlarını gözeterek  limitleri içinde kalmaları konusunda uyarıda bulunan SPK, bununla birlikte  şirketlerin kendi paylarını geri almaları ile ilgili yaptığı düzenleme ile hisse  bazlı pozitif bir desteğe de imza attı. SPK'nın yaptığı düzenleme ile "geri alım"  konusunda limitler kaldırılırken, bürokratik zorunluluklar da hafifletildi. Bu  düzenlemenin ardından yaklaşık 40 şirket "geri alım" kararı verirken, bir kısmı  da bu hafta boyunca hisselerinde alım gerçekleştirdi.

Analistler, yerli bireysel ve kurumsal yatırımcıların piyasada alım  tarafına geçmelerine karşın, yabancı yatırımcıların piyasaya olan güveninin TL  varlıkların seyri açısından önemli olduğunu belirterek, bu anlamda TCMB'nin  aldığı likidite tedbirleri ve Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek başta olmak üzere  ekonomi yönetimi ile bakanların yatırımcılarla gerçekleştirdiği toplantı ve  telekonferansların çok önemli olduğunu dile getiriyor.

Kredi derecelendirme kuruluşlarının, tüm analistlerin eleştirdiği  biçimde Türkiye'ye yönelik haksız değerlendirmeleri ve darbe girişiminin ardından  uluslararası medyanın yanlı yayınlarına karşın özellikle Türkiye'yi bilen ve  yatırım yapan yabancı yatırımcıların olumsuz etkilenmediğini aktaran analistler, böylesi önemli bir gelişmenin ardından haftalık bazda görülen satışlar ve varlık  fiyatlamalarının piyasanın olağan işleyişi içinde olduğunu dile getiriyor.

TCMB'nin darbe girişimi sonrası piyasalar açılmadan yaptığı düzenleme  ile piyasada likidite sorunu yaşanmamasını sağladığını aktaran analistler, Mehmet  Şimşek'in kredi derecelendirme kuruluşlarına ekonomiyi anlatması ve uluslararası  yatırımcılarla gerçekleştirdiği telekonferansların, çok olumlu karşılandığını,  tüm bunların yabancıların gözündeki Türkiye algısını düzelttiğini ifade ediyor.

NORMALLEŞME İLE TL VARLIKLARIN CAZİBESİ ARTTI

Azimut Portföy Genel Müdürü Murat Salar, hükümetin verdiği doğru  mesajlar ve krizi yönetme konusundaki yapıcı açıklamaları ile toplumun bir arada  hareket etmesinin piyasalardaki toparlanmada en büyük etkiye sahip olduğunu  belirterek, FETÖ'nün darbe girişimi sonrasındaki haftada çok ucuzlayan TL  varlıkların cazibesinin arttığını ifade etti.

Gelecek hafta cuma günü uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu  Moody's'in Türkiye değerlendirmesine piyasaların çok fazla odaklandığını dile  getiren Salar, Moody's'in bu toplantıyı pas geçeceğini ve yapması gerektiği  şekilde Türkiye'ye zaman vereceğini, bundan sonra da TL varlıklardaki yükselişin  ivme kazanacağını öngörüyor.

Salar, ekonomi kurmaylarının kriz yönetimini çok iyi yaptığını  kaydederek "Tüm hükümet üyeleri sağduyulu, politik söylemlerden uzak açıklamalar  ile topluma ve yatırımcılara güven verdi. İletişime çok fazla önem verildi ve  neredeyse her gün piyasalara medya aracılığıyla doğru mesajlar aktarıldı.  Ekonominin hükümet için öncelik olduğunun bilinmesi önemliydi." dedi.

Yabancı yatırımcıların Türkiye ile ilgili detaylara hakim  olmadıklarını anımsatan Salar, uluslararası medyada gördükleri tek bir fotoğraf  ya da görüntünün etkisi altında kalabildiklerini, dolayısıyla yanlış algıların  düzeltilmesi için iletişimde ısrar etmenin önemine dikkati çekti.

Salar, Türkiye'nin ve piyasaların aslında 18 Temmuz Pazartesi günü  normal hayata döndüğünü ifade ederek değerlendirmesini şöyle sonlandırdı:

"Yabancılar, Türkiye'nin bu kadar hızlı normalleşmesini  anlamamışlardı. Ama yetkililerin ve bizlerin sürekli anlatmalarıyla yeni yeni  anlamaya başladılar. Biz TL varlıklar için çok pozitif düşünüyoruz ve hem kısa  hem orta vadede önemli getiri fırsatları sunduğunu, çok kısa zamanda da 15 Temmuz  öncesi seviyelerin görülebileceğini tahmin ediyoruz."

'DOĞRU MESAJLAR, YATIRIMCILARDAKİ KORKUNUN PANİĞE DÖNÜŞMESİNİ  ENGELLEDİ'

Gedik Yatırım Araştırma Müdürü Üzeyir Doğan ise 15 Temmuz sürecinin  ardından ilk hafta yatırımcılar ne olduğunu anlayana kadar piyasadan uzak durmayı  tercih ettiğini, yaşananlar nedeniyle finansal piyasalardaki rakamların çoğu  kimse için bir anlam ifade etmediğini belirtti.

İkinci hafta, yaşanan olayın boyutu görüldükten sonra, mevcut  fiyatlarla yaşanan olayların ilişkisinin daha net kurulmaya başlandığını aktaran  Doğan, "Bu çerçevede BIST 100 endeksinde 70.000'e yaklaşıldıkça ortaya çıkan  çarpanlar alım ve dolar/TL’de de 3,00’ün üzerindeki rakamlar satış için fırsat  sundu." dedi.

Doğan, bu seviyelerin fırsat olarak değerlendirilmesinde ekonomi  yönetiminin verdiği mesajların etkisinin hafife alınmayacak derecede yüksek  olduğunu dile getirerek, krizin ilk anından itibaren hükümet tarafından  ekonominin ilk öncelik olarak ortaya konması, TCMB ve SPK başta olmak kurumların  "doğru mesajlarının" yatırımcılardaki korkunun paniğe dönüşmesini engellediğini  dile getirdi.

Şu ana kadar ki kriz yönetiminin, ekonominin dümenindeki kişi ve  kurumların bu hassasiyetlerinin önümüzdeki günlerde de devam edeceğini  gösterdiğini söyleyen Doğan değerlendirmesine şöyle devam etti:

"Gerek içeride gerekse dışarıda üst düzey bilgilendirme  toplantılarının devam etmesinin bu tür dönemlerde bilgi kirliliğinin önüne  geçilmesi için gerekli olduğunu düşünüyoruz.  Kısa vadede Türkiye’nin en büyük  sınavlarından biri kredi derecelendirme kuruluşlarıyla olacak. Türkiye’nin  yatırım yapılabilir ülke notu üzerinde riskler olsa da, ağustos ayı takviminde  Türkiye değerlendirmesi olan Moody’s ve Fitch’in bu ayı pas geçmelerini daha  olası görüyoruz."
AA