ŞOK TABLO: İstihdamın Yüzde 45.5’i Kayıt Dışı

Türkiye’de 10 milyon 25 bin kişinin herhangi bir sosyal güvenlik kurumuna kaydı olmadan çalıştığı belirlendi. Eylül 2009’da kayıtdışı istihdam geçen yılın aynı dönemine göre 0.9 puanlık artışla yüzde 44.6’dan yüzde 45.5’e yükseldi. Krizde kayıtdışı çalışan erkek sayısı geçen yılın aynı dönemine göre 0.8 puan artışla 6 milyon 286 bine ulaşırken, kadınlarda kayıtdışılık oranı 0.2 puan artışla 3 milyon 739 bin kişi oldu.
ANKA’nın Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerinden yaptığı hesaplamaya göre, Eylül ayında istihdamdaki toplam nüfus 22 milyon 20 bin olurken, bunun 10 milyon 25 bin kişisini herhangi bir sosyal güvenlik kurumuna kaydı bulunmayanlar oluşturdu. Ücretli ve yevmiyeli olarak çalışan toplam 13 milyon 154 bin kişiden yüzde 27.6’sını oluşturan 3 milyon 612 bin kişinin kayıt dışı çalıştığı belirlendi. İşveren olarak faaliyet gösteren 1 milyon 209 bin kişiden yüzde 28.9’unu oluşturan 349 bin kişi ile kendi hesabına çalışan 4 milyon 468 bin kişiden yüzde 69.1’ini oluşturan 3 milyon 87 bin kişinin de sosyal güvenlik kaydı bulunmadığı belirlendi.

-AİLE İŞÇİLERİNİN YÜZDE 92’Sİ KAYITDIŞI-

Kayıt dışı "çalışanlar" içinde en büyük grubu ücretsiz aile işçileri oluşturuyor. Büyük bölümü tarım kesiminde bulunan ve standart bir istihdamdan farklı olarak tarım ya da ticaretle uğraşan ailesine yardım eden bu kişilerin toplam sayısı 3 milyon 239 bin kişi. Bunların yaklaşık yüzde 91.9’u oranındaki 2 milyon 977 bininin sosyal güvenlik sistemine kayıtlı olmadığı görüldü. Normal bir istihdam olanağı elde edemediği için mevcut konumda yer alan bu kişilerin, ücretsiz aile işçisi şeklinde tanımlanması, Türkiye’deki işsizliğin boyutlarını da olduğundan küçük gösteriyor. Kayıt dışı çalışanlar toplamının 5 milyon 8 bini tarımda, 5 milyon 17 bini ise tarım dışı sektörlerde bulunuyor. Eylül döneminde, geçen yılın aynı dönemine göre tarım sektöründe sosyal güvenlikten yoksun çalışanların oranı yüzde 87.8’ten yüzde 87’ye düşerken, tarım dışı sektörlerde yüzde 30.2’dan yüzde 30.8’e yükseldi.

-KRİZ KAYITDIŞI ÇALIŞAN ERKEK SAYISI ARTTI-

Kayıtdışı çalışanların yüzde 39.6’sını erkekler, yüzde 60.4’unu erkekler oluşturdu. Geçen yıl Eylül döneminde kayıtdışı çalışan erkek sayısı yüzde 38.8 iken, 2009 yılında 0.8 puanlık artışla 6 milyon 286 bine çıktı. Kayıtdışı çalışan kadın sayısı ise 0.2 puanlık artışla 3 milyon 739 bin kişiye ulaştı.
/**
İstihdamdaki nüfus ve kayıt dışı çalışanlar (Eylül-Bin kişi)


Toplam Kayıt dışı Kayıt dışı

İstihdam İstihdam Oranı(%)
Toplam 22.020 10.025 45.5
Ücretli/yevmiyeli 13.104 3.612 27.6
İşveren 1.209 349 28.9
Kendi hesabına 4.468 3.087 69.1
Ücretsiz aile işçisi 3.239 2.977 91.9
Tarım 5.754 5.008 87.0
Tarım dışı 16.266 5.017 30.8