Ciltteki sıyrık ve çizikleri hafife almayın 

Tıp dilinde lenfödem veya lenfatik tıkanıklık olarak tanımlanan fil hastalığı, en sık lenf bezlerinin kanser tedavisinin bir parçası olarak çıkarılması veya hasar görmesinden kaynaklanır. Peki, Fil hastalığı nasıl oluşur? Korunma yolları nelerdir? Bilinmesi gerekenleri haberimizde bulabilirsiniz…

FİL HASTALIĞI (LENFÖDEM) HAKKINDA

Lenfödem, lenfatik sistem fonksiyon bozukluğundan kaynaklanan kronik ve progresif bir hastalıktır. Lenfatik sistem, bağışıklık sisteminin bir parçasıdır ve bağışıklık fonksiyonu için hayatidir. Lenf denilen sıvı, lenfatik sistem içinde dolaşır. Lenfödem tipik olarak bu sistemin tıkanmasından kaynaklanır.

Lenfödem genellikle kollardan veya bacaklardan birini etkiler. Bazı durumlarda, her iki kol veya her iki bacak da etkilenebilir. Bazı hastalar kafa, cinsel organ veya göğüste şişlik hissedebilir.

FİL HASTALIĞI NASIL OLUŞUR?

Fil hastalığı, lenf sıvısının miktarındaki artış sonucunda deri altında ve doku aralıklarında yayılarak birikir. Bu nedenle kollarda, bacaklarda veya gövdede şişlikler meydana gelir.

Lenfatik sistem, hüceler arasındaki sıvıyı süzerek kana karışmasını sağlar. Böylece hücreler arasındaki sıvı dengesinin korunmasına yardımcı olur. Lenf sıvısının taşınmasını lenf kanalları ve lenf düğümlerinin hasara uğraması veya doğuştan kusurlu olması durumunda lenf sıvısı vücutta birikir. Ancak biriken sıvı miktarı lenfatik sistemin taşıma kapasitesini aşarsa lenfödem adı verilen fil hastalığı ortaya çıkar.

FİL HASTALIĞI NEDENLERİ

Lenfödem, en sık lenf bezlerinin kanser tedavisinin bir parçası olarak çıkarılması veya hasar görmesinden kaynaklanır. Bağışıklık sisteminizin bir parçası olan lenfatik sisteminizdeki bir tıkanmadan kaynaklanır. Tıkanma, lenf sıvısının iyice boşalmasını önler ve sıvı birikmesi şişmeye neden olur.

Lenfödem birincil veya ikincil olabilir. Bu, kendi başına (birincil lenfödem) ortaya çıkabileceği gibi başka bir hastalık veya durumdan (ikincil lenfödem) kaynaklanabilir. İkincil lenfödem, birincil lenfödemden çok daha yaygındır. Uzmanlar, birincil lenfödemin genetik mutasyondan kaynaklandığına inanmaktadır.

FİL HASTALIĞINDAN KORUNMA YOLLARI

Fil hastalığının tedavisinde dikkat edilmesi gereken en önemli unsur hijyendir. Aynı zamanda ilk aşamada doktorlar tarafından çeşitli spor ve egzersizler önerilir. Bunun dışında fizik tedavi doktorunuzdan yapılması gerekenler hakkında bilgi alabilirsiniz.

– Hiçbir şişliği ihmal etmeyin, hemen fizik tedavi uzmanına.
– Normal işlerde kolunuzu rahatlıkla kullanabileceğinizi unutmayın.
– Kolunuzu temiz tutun, cilt bakımı yapın.
– Banyo sonrası ve gün içinde cilde nemlendirici sürün. Nemlendirici alkol, parfüm, mineral yağ, talk, lanolin içermemelidir.
– Manikür yaptırmayın. Tırnak etlerini kesmeyin, geri itin.
– Riskli kolunuzu kaşımaktan kaçının. Gerekli durumlarda tırnakla değil, avuç içi ile yavaşça kaşıyın.
– Kolunuzu kurularken aşırı bastırmayın.
– Riskli kol ile ovma, çekme, itme gibi tekrarlayıcı hareketlerden uzak durun.
– Ciltte sıyrık, çizik, böcek ısırığı olursa, sabun ile yıkayıp temizleyin ve koruyun. Anti-bakteriyel krem kullanın. Açık yaranız varsa temizleyip kapatın. Hafif yanıklarda soğuk uygulama sonrası, sabun ve su ile yıkayıp, koruyun.
– Enfeksiyon açısından, kızarıklık, şişlik, ısı artışı, duyarlılık ve ateş gibi belirtilere karşı uyanık olun, hemen doktorunuzu arayın.
– Koltuk altı ve bacak kıllarını temizlerken elektrikli traş makinesi kullanın (tüy dökücü krem, ağda ya da jilet değil).
– Kolunuzu güneş yanığından koruyun. Güneşten koruyucu kremler kullanın ve güneş altında uzun süre kalmaktan kaçının.
– Kullandığınız kremlerin kozmetik olmamasına özen gösterin. İçindeki uygunsuz maddeler alerji ve yara oluşumuna neden olabilir.
– Böcek, arı ısırığı veya kedi tırmalama riski olan yerlerde dikkatli olun. Eğer ısırık olursa, cildi temizleyin, kolu kaldırın, soğuk uygulayın ve doktorunuza başvurun.
– Cildi tahriş edecek şeylerden kaçının.
– Fırından çıkan kapları, sıcak tencereleri tutarken mutlaka koruyucu eldiven kullanın. Kaynayan su ve mikrodalga fırından çıkan yiyeceklerin buharına dikkat edin.
– Banyoya girmeden önce akan suyun sıcaklığını diğer kolunuzla kontrol edin, çok sıcak su ile yıkanmayın.
– Kese ve lif kullanmayın
– Sauna, kaplıca gibi aşırı sıcak ortamlar bulunmayın. Yazın çok sıcak havalarda dışarı çıkmayın.
– Ev ve diğer işleri yaparken eldiven kullanın.
– Dikiş dikerken parmaklarınıza koruyucu yüzük takın.

– Riskli olan kolunuzdan aşı olmayın, tansiyon ölçtürmeyin, kan aldırmayın.
– Sizi sıkmayan bol giysiler tercih edin. Eldiven ve mücevher takmayın
– Riskli kol ile çanta ve dosya taşımayın.
– Kolunuzu belli bir pozisyonda uzun süre tutmayın. Kısıtlanmaya ve şişliğe neden olabileceği için kolunuzu askıda tutmayın.
– Yolculuklarda basınç kolluğu kullanın.
– Giysilerinizin lastiklerinin sıkı olmamasına dikkat edin. 

(sözcü)