Fındıkta İsyan Büyüyor 

Tarım Bakanı Mehdi Eker tarafından önceki gün açıklanan 4 YTL’lik fındık fiyatına isyan büyüyor. Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Başkanı Şemsi Bayraktar, bu sezon fındıkta rekoltede yaşanan artışın yanı sıra alım fiyatlarının geç açıklanmış olmasının, fındık fiyatının düşmesine neden olduğunu savundu.

Bayraktar, ‘’Çiftçilerimiz artık üretmekten korkuyor. Çiftçilerin genel başkanı olarak, çiftçimiz fazla üretim yaptığında uykularım kaçıyor. Çünkü çiftçilerimiz fiyatı biraz iyi olan ürüne yöneliyor, bu yüzden meydana gelen üretim fazlası nedeniyle fiyatlar düşüyor ve pazarlama sorunu başlıyor’’ şeklinde konuştu.

EMANETÇİ DÜŞÜNÜYOR

Fındığın alım fiyatının geçen yıla göre yüzde 22 düştüğüne işaret eden Bayraktar, alımlara geç başlanması nedeniyle acil ödemeleri için avans olarak fındığını emanete bırakan çiftçilerin tüccarın vereceği fiyatı beklediğini ifade etti. Bayraktar, tüccarın belirleyeceği fiyatın ise üreticiyi memnun etmeyeceğini savundu.

“Üreticimiz tüccarın insafına bırakılmıştır” diyen Bayraktar, bu yıl fındık politikasında başarılı olunamadığını, yeni fındık politikasına ihtiyaç olduğunu kaydetti. Bayraktar, ‘’Fındıkla ilgili yapılan açıklama göstermiştir ki Türkiye’de ihracatçı yoktur. Dış alıcıların temsilcileri vardır. Bu temsilciler açıklanan bu fiyattan memnun kalmışlardır’’ şeklinde konuştu.

FIRSATÇIYA GEÇİT YOK

Ramazan fırsatçılığı yapılmaması ve bazı ürünlerde aylık fiyat değişimleri ve spekülatif hareketler konusunda geçen ay yaptıkları uyarıların etkili olduğunu da dile getiren Bayraktar, uyarılarının ardından konuyla ilgili kurumların görevlendirildiğini ve denetimlerin artırılacağının açıklandığını bildirdi. Bayraktar, bu sayede tüketici fiyatlarının aşırı derecede artmasının da engellendiğini belirtti.

Üretici ve market fiyatları arasındaki farkın hala çok yüksek seviyede olduğuna dikkati çeken Bayraktar, ağustos ayında üretici ve tüketici fiyatları arasındaki farkların yaş sebze ve meyvede yüzde 426, kurutulmuş ürünlerde yüzde 240, baklagillerde yüzde 316, pirinçte yüzde 378’e, hayvansal ürünlerde yüzde 210’lara çıktığının görüldüğünü söyledi.

130 YIL ÖNCE FİYATI 14.7 KURUŞTU

Dünya fındık üretiminin yüzde 75’ine sahip olan Türkiye’de, 1878 yılından itibaren fındık sektörü büyük gelişme kaydetti. Milattan önce 29. yüzyılda Çin’de yetiştirildiği bilinen fındığın kültürel ana vatanı olarak Anadolu biliniyor. Kültürel vatan olarak söz edilen Karadeniz kıyılarının Ordu, Giresun ve Trabzon illerinde kaynakların tespitlerine göre antik çağlardan beri fındık yetiştiriliyor. Trabzon’dan yapılan fındık ihracatına ait en eski kayıtlarda Karadeniz’den fındık ticareti ilk olarak 1403 yılında Cenevizler tarafından İstanbul’a getirilmek suretiyle yapıldı.

Türkiye tarafından 1950’lerde 20, 1970’lerde 35, 1980’lerde 60 ülkeye fındık ihracatı yapılırken, günümüzde bu rakam 90 ülkeyi geçiyor. Türkiye’den yıllara göre, 1923 yılında 9 bin 769 kilo fındık ihracatı yapılırken 2007 yılında bu rakam 233 bin 138 kiloya çıktı. Yıllara göre fındık fiyatı ise 1878 yılında 14,7 kuruş, 1898 yılında 12,7 kuruş, 1907’de 50,7 kuruş olarak belirlenirken; bu rakam 1938’de 40 ve 1948’de 65 kuruş oldu. Fındık fiyatı 1958’de 2,50, 1968’de 5,30, 1978’de ise 23,50 lira olarak açıklanırken, 1988’de 2 bin ve 1998’de 657 bin lira olarak belirlendi. Fiyat, TMO tarafından 2007 yılında 5 YTL, 2008’de ise kademeli olarak 4 YTL açıklanmıştı.