Herkesin Merak Ettiği Soru: Ekonomi Nereye Gidiyor?

Bankalararası piyasada dolar 1.82 lirayı aşarak yeni tarihi zirvesini görmesinin ardından Merkez Bankası’ndan piyasaları kısman rahatlatıcı bir açıklama geldi. Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (TCMB), "Piyasalarda dalgalanma sürerse doğrudan satış yaparız" açıklamasında bulundu ve ilk döviz satım ihalesinin 50 milyon dolarla yarın başlayacağını duyurdu.

Dolar 1,82 lirayı aşarak yeni bir tarihi zirveye çıktı.
Geçen hafta 1,79’u aşarak tarihi zirveyi gören dolar haftanın ilk işlem gününde rekor tazeledi.

Bankalararası piyasada dolar 1,8250 lirayla tarihi zirveye yükseldi. Sabah saatlerinde en düşük 1,7815’i gören dolarda bugünkü artış dört kuruşun üzerine çıktı.

Yerli bir bankanın döviz masası müdürü, "Artık teknik anlamda seviye vermenin mümkün olmadığı zamana girildi" dedi. 1,80’in geçilmesiyle dolarda yeni hedefin 1,85 olacağını belirtiliyor.

İstanbul Menkul Kıymetler Borsasında (İMKB) işlem gören hisse senetleri, günlük bazda ortalama yüzde 0,71 oranında değer kaybetti.
İMKB Ulusal 100 Endeksi, ikinci seansta 2,07 puan artarak 23.054,97 puandan kapandı.

Hisse senetlerinin ikinci seanstaki ortalama değer artışı yüzde 0,01 oldu.

İlk seanstaki 167,12 puanlık azalış dikkate alındığında, Borsa endeksi günün tamamında 165,05 puan geriledi.

Hisse senetleri günlük ortalama yüzde 0,71 azalış gösterdi

Geçen hafta GM’in iflas edebileceğini açıklamasıyla dolar tarihte ilk kez 1,79’un üzerine çıkmıştı. Dolardaki seyrin yurtdışındaki havaya göre belirleneceği ifade ediliyor. Yurtdışında ise şimdilik toparlanma işaretleri görülmüyor.

EKONOMİSTLER NE DİYOR?
Kurdaki hareketi ntvmsnbc’ye değerlendiren A Yatırım Genel Müdür Yardımcısı Murat Salar şunları söyledi: "1,85’i kısa vadede bekliyorum. Oranın üzerine kalıcı olarak çıkarsak tekrar 2 TL seviyeleri konuşulacak. Burada 1,75 önemli bir destek haline geldi. Merkez Bankası daha önce munzam karşılıkların indirilmesi hamlesini yapmıştı, bunlar belirli rahatlama getirebilir. Ancak kalıcı anlamda trendi değiştimez. IMF ile ilgili görüşmelerin bir an önce netleşmesi gerekiyor. IMF görüşmesinin uzamasının ekonomiye çok ciddi zararı oldu. Ne kadar gecikirse Türkiye o kadar kötü şartlarla masaya oturacak. Dövizde yükselişi frenleyecek iki şey; MB’nin atacağı adımlar ve IMF ile ilgili gelişme. MB’nin direkt müdahale edeceğini sanmıyorum. Ancak şu anda MB’den başka da satabilecek kimse yok. Gecikmeden arzı artıracak önlemler alınması gerekiyor."

West LB Hazine Müdürü Burak Üstay da, 2 TL’nin orta vadeli hedef gibi göründüğünü belirterek, "2 liranın ne kadar yakın veya uzak olduğunu tahmin etmek çok zor. Kur hareketi bir süre daha devam edip, dolar daha da yukarı çıkabilir. Merkez Bankası’ndan doğrudan müdahale beklemiyoruz çünkü bu ortam Türkiye’ye spesifik bir ortam değil. Kur hareketine bakarak para politikası belirlenmemeli" dedi.

GÜNDEMDE GM VE BANKALAR VAR
Global borsaların gündeminde bu hafta General Motors ve bankalar hakkındaki gelişmeler üst sırada yer alacak. Yatırımcıların riskten kaçışının devam etmesi beklenen haftada endekslerin de ağır satış baskısı altında olması bekleniyor.

Tahvil/bono piyasalarında 3 Kasım 2010 vadeli gösterge kıymetin ortalama bileşik faizi, dün spot kapanışta yüzde 15.40, valörlüde yüzde 15.34 olurken, işlem hacmi 2.15 milyar lira seviyesinde gerçekleşti. Gösterge faiz bugün yüzde 15.26’ya geriledi.
Sanayi üretiminde rekor düşüş

Sanayi üretimi Ocak ayında yüzde 21.3’le rekor düşüş gerçekleştirdi.

İSTANBUL - Ekonomik büyümenin öncü göstergesi niteliğindeki sanayi üretiminde gerileme yılın ilk ayında da sürdü. Krizin etkisiyle aylardır düşüşte olan sanayi üretimi Ocak’ta dibe vurdu.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, sanayi üretimi Ocak’ta yüzde 21.3’le tüm zamanların en büyük düşüşünü kaydetti.

CNBC-e anketinde yüzde 17.9’luk düşüş bekleniyordu. Aralık ayında yüzde 17.6 olan sanayi üretimindeki düşüş yüzde 17.8’e revize edildi.

Sanayinin alt sektörleri incelendiğinde, üretim imalat sanayi sektöründe yüzde 24.2, madencilik ve taşocakçılığı sektöründe yüzde 3.8, elektrik, gaz ve su sektöründe yüzde 6 geriledi.

EN BÜYÜK DÜŞÜŞ SERMAYE MALI İMALATINDA
Ana sanayi grupları sınıflamasına göre, Ocak ayında bir önceki yılın aynı ayına göre en yüksek düşüş yüzde 44.6 ile sermaye malı imalatında görüldü. Dayanıklı tüketim malı imalatı yüzde 25.4, aramalı malı imalatı yüzde 24, dayanıksız tüketim malı imalatı yüzde 10.1 ve enerji yüzde 6.4 oranında düştü.

OTOMOTİV ÜRETİMİ DİBE VURDU
İmalat sanayi alt grupları incelendiğinde, en yüksek düşüş oranı yüzde 60.3’le motorlu kara taşıtı, römork ve yarı römork imalatında gerçekleşti.

Onu, yüzde 55.7 ile radyo, tv, haberleşme teçhizatı ve cihazları İmalatı ve yüzde 32.1 ile büro makineleri ve bilgisayar imalatı takip etti.

AĞUSTOS’TAN BERİ DÜŞÜŞTE
Küresel krizin etkisiyle sanayi üretiminde Ağustos ayından beri düşüş görülüyor. Üretim Ağustos’ta yüzde 4.1, Eylül’de yüzde 5.2, Ekim’de yüzde 8.5, Kasım’da yüzde 13.9, Aralık’ta yüzde 17.8 azaldı. Ocak’taki rekor düşüşle sanayi üretimindeki bozulma da devam etmiş oldu.

EN KÖTÜSÜ GERİDE KALMADI
Üretimdeki rekor düşüşü ntvmsnbc’ye değerlendiren Fortis Ekonomisti Erkin Işık şunları söyledi: "Korktuğumuz başımıza geliyor. Mevsimsel etkilerden arındırılmış rakamlara bakınca önceki aya göre yüzde 2.6’lık bir düşüş var. Temmuz ayından beri toplam düşüş yüzde 17’yi buldu. Bu da 2001 krizinde yaşadığmıız düşüşten biraz daha sert bir düşüş; orada yüzde 16.5’ti. Şu anda ekonomik aktivitedeki daralmanın en kötüsü geride kalmadı. Önümüzdeki döneme ilişkin olumlu sinyal yok, toparlanma işareti yok. Maalesef olumsuz senaryo gerçekleşmeye başlıyor. Bu yıl ekonomideki daralma yüzde 5’lere çıkabilir. Toparlanma 2009’un son çeyreğinde olabilir; daha çok 2010’a kalacak gibi gözüküyor."

İş arayanlar Şubat’ta yüzde 7.4 arttı
İşsizlik başvuruları Şubat ayında yüzde 7.39 artışla 136 bin 951 kişi oldu.

İSTANBUL - Türkiye İş Kurumu (İşkur) verilerine göre işsizlik başvuruları Şubat’ta geçen  yılın aynı ayına göre yüzde 7.39 artarak 136 bin 951 kişi oldu.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Kasım dönemi itibarıyla işsizlik oranı yüzde 12.3 düzeyinde bulunuyor.

Türkiye genelinde yaklaşık 3 milyon işsiz var.

Kredi kartında 2.3 milyon kişi kara listede
Kredi kartı borçlarını ödeyemedikleri gerekçesiyle kara listeye alınanların sayısı 2.3 milyona ulaştı.

ADANA - Tüketiciler Birliği Genel Başkanı Nazım kaya, kredi kartı borçlarını ödeyemedikleri gerekçesiyle kara listeye alınanların sayısının 2 milyon 300 bine ulaştığını, 37 milyar TL’yi bulan miktarın yarattığı sıkıntının çözümü için yeniden yapılandırmaya gidilerek, kart sahipleri ile bankaların rahatlatılmasının sağlanması gerektiğini belirtti.

Kaya, Türkiye’de 11-12 milyon civarında kullanıcının 44.5 milyon kredi kartına sahip olduğunu ifade ederek, yaşanan global ekonomik krizin de etkisiyle borçların ödenememesi nedeniyle tüketicilere uygulanan haciz işlemlerinin her geçen gün arttığını bildirdi.

Bugün itibariyle 37 milyar TL olan kredi kartı borçlarının 3.6 milyar TL’lik bölümü için icra işlemi başlatıldığına dikkati çeken Kaya, ’’Kara listeye girenler kredi kartı borç miktarının asgarisini dahi ödeyemiyor. Bu nedenle temerrüte düşmüş veya takibe alınmış durumdalar’’ dedi.

Kaya, ’kriz havası oluşmasın’’ yaklaşımıyla bankaların 4-5 aydır kart borcunun asgarisini ödeyemeyenler için bile herhangi bir işlem yapmadığını vurgulayarak, şunları kaydetti:

’’Bankaların hukuk servisleri 12 milyar TL’ye yakın kredi kartı borcuyla ilgili henüz işlem başlatmadı. Kredi kartı sahiplerinin yüzde 50’si borç batağına saplanmış durumda. Bankalar için yaklaşık 15 milyar TL’lik riskli borç bulunuyor. Yeniden yapılandırmayla hem tüketicilerin hem de bankaların rahatlatılmasını istiyoruz.’’

Kaya, 2008 yılı Kasım ayı itibariyle ödeme zorluğu yaşanan kredi kartı borçlarının yeniden yapılandırılması için siyasi partiler nezdinde girişimlerde bulunduklarını, bu kapsamda geçtiğimiz aylarda TBMM Başkanlığına sunulan kanun teklifinin bir an önce görüşülüp yasalaşmasını beklediklerini kaydetti.

Kart mağdurlarına yıllık yüzde 18 faiz oranıyla 24 ay taksit olanağı sağlanmasını istediklerini anlatan Kaya, bunun için 5464 sayılı Banka ve Kredi Kartları Yasasına bir geçici maddenin eklenmesi gerektiğini bildirdi.

’’TAKSİTLE ÖLMEYELİM, TAKSİTLE ÖDEYELİM’’ KAMPANYASI
Kaya, borçların yeniden yapılandırılması amacıyla 21 Aralık 2008’de ’’Taksitle Ölmeyelim Taksitle Ödeyelim’’ adıyla kampanya başlattıklarını hatırlatarak, şunları kaydetti:

’’Kampanyayı Türkiye genelindeki 14 şubemizde sürdürüyoruz. Bugüne kadar 190 bin imzaya ulaştık. Bu imzalar kredi kartı borçlarında yeniden yapılandırma ve sicil affına olan ihtiyacın en açık göstergesi. Kampanyayı sonuç alıncaya kadar sürdüreceğiz. Topladığımız imzalarla önümüzdeki günlerde Ankara’ya giderek yetkililerle görüşeceğiz.’’