İKİ ÜLKENİN BORU HATLARI SAVAŞI  

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Türkiye'ye geldiği gün açıklanan Nabucco'ya Rus alternatifi amacı taşıyan Güney Akım Projesi'nin bir anda ortaya çıkma nedeni anlaşıldı. Rusya ile enerji alanında yapılan görüşmelere katılan üst düzey bir Enerji Bakanlığı bürokratının verdiği bilgiye göre Türkiye, geçmiş dönemde Rusya'dan Mavi Akım ile ilgili gelen tekliflere olumsuz yanıt verdiği için Güney Akım Projesi ortaya atıldı.

Rusya'nın sık sık Rus gazının Türkiye'ye Karadeniz'in altından getiren Mavi Akım ile ilgili talepleri olduğunu anlatan bürokrat, "Mavi Akım'ın tam kapasitesi yıllık 16 milyar metreküp. Bu kapasite hala tam olarak kullanılmıyor. Ruslar çeşitli defalar başka ülkelere satılmak üzere tam kapasiteye erken ulaşılmasını bizden talep etti. Bize ortaklık da teklif ettiler" şeklinde konuştu. Rusya ile yapılan görüşmelerde detay vermek istemeyen bürokrat, gelişmeleri şöyle anlattı: "Fiyat ve ortaklık bazında görüşmeler oldu. Rakamı örnek olarak veriyorum, biz Rusya'dan gaz için metreküpüne 200 dolar fiyat ve belli bir oranda ortaklık istedik. Onların teklifi bizim açımızdan kabul edilemezdi. Bu nedenle olmadı. Ruslar iletimde kontrolü istiyor. Bu bizim açımızdan siyasi bir konu. Nabucco ve Güney Akım'ın maliyetleri yapılan toplantılarda konuşuldu. Güney Akım'ın deniz geçişi yaklaşık 6 milyar dolar tutuyor. Ruslar'a 'evet' desek, ortak bir şirket kurar, Güney Akım'ı bitiririz."

AYNI KAYNAĞA OYNUYORUZ

Rusya'nın AB nezdindeki pazar payını kaybetmek istemediği için sürekli yeni projelerle ortaya çıktığına dikkat çeken bürokrat, yeni üretim planlarının gerçekleşmesinde sorunlar çıktığı için bu ülkenin Kazak ve Türkmen kaynaklarına yöneldiğini belirtti. Azerbaycan'ın gelecekteki üretim planlarına karşın mevcut durumun özellikle Türkmen doğalgazı üzerinden şekillendiğine dikkat çeken bürokrat, "Nabucco da, Güney Akım da Türkmen gazını Avrupa'ya taşımak istiyor. Aynı kaynağa oynuyoruz" dedi. Rusya'nın Kazakistan ve Türkmenistan ile imzaladığı ön anlaşmaların çok sayıda etkene bağlı olduğunu söyleyen bürokrat, "Bugüne kadar gaz Türkmenistan'da yüzeye yakın yerlerde düşük maliyetle çıktı. Talep derinlerden çıkarılacak gazla karşılanacak. Her yıl 9 milyar dolar yatırım gerektiği tahmin ediliyor. 'Büyük şirketlerinin devreyi girmesi gerekir mi?' gibi sorular var. Bana göre Türkmen gazının Hazar geçişiyle Türkiye'ye getirilmesinde hala umut var" diye konuştu.

İlk bitiren diğerini kendine tabi eder

'Rus konuşunca Avrupalı susuyor' Artacak talep nedeniyle Nabucco ve Güney Akım'ın birbirlerinin önünü kesmeyeceğine dikkat çeken üst düzey Enerji Bakanlığı bürokratı ancak ilk bitirmenin önemli olduğunu söyledi. İsminin yazılmaması kaydıyla soruları yanıtlayan bürokrat, "Doğalgazda alım satım anlaşmaları gelecekte inşaat edilecek altyapının üzerinden yapılıyor. Bu nedenle hattını ilk bitiren diğerini kendine iktida (tabi) eder" diye konuştu.

'Rus konuşunca Avrupalı susuyor'

Nabucco'nun sadece Türkiye'nin çıkarlarını ilgilendiren bir proje olmadığını ve beş ülkenin imzasıyla aynı zamanda Avrupa Birliği'nin projesi olduğuna hatırlatan Enerji Bakanlığı bürokratı, "Nabucco'nun olmasını istiyoruz ama olmazsa da bizim için arz güvenliği zarar görmeyecek. Türkiye beş farklı noktadan gaz alabilen bir ülke. Avrupalılar bizim kadar rahat değil. Arz güvenliği onlar için önemli" dedi. Türkiye gazın yüzde 60'ını Rusya'dan almasına rağmen ciddi arz sorunlarını giderebilecek kapasitede olduğuna dikkat çeken bürokrat, şunları söyledi:

SAHİP ÇIKSINLAR

"Avrupalıların Rusya'ya bağımlılığı çok daha fazla. Bunu gidermek için Nabucco gibi alternatiflere yöneliyorlar. Ama bağımlılıkları yüzünden de yüksek sesle konuşamıyorlar. Yapılan toplantılarda görüyoruz. Rus temsilcisi konuşmaya başladığında, Avrupalı temsilci susuyor. Nabucco, Avrupa'nın istediği arz çeşitliliğini sunacak. Gaz birden fazla ülkeden gelecek. Kendileri Nabucco'ya sahip çıkmalılar."

Sabah