Libya Endişesi Petrol Fiyatını Uçurdu 

Londra Brent tipi ham petrolün vadeli fiyatları 2,5 dolar kadar artarak 105,08 dolara kadar çıktı. Bu Brent tipi ham petrolün varil fiyatının Eylül 2008'den bu yana en yüksek seviyesi oldu. Geçen hafta 104,52 dolara kadar çıkan Brent tipi ham petrolün vadeli fiyatları daha sonra 1,73 dolarlık artışla 104,25 dolardan işlem görmeye başladı.
ABD ham petrolünün varil fiyatı da 3,10 dolar artışla 89,30 dolara çıktı. ABD ham petrolünün varil fiyatı mart ayı teslimi geçen hafta cuma günü 16 sent düşüşle 86,20 dolardan haftayı kapatmıştı.
Libya'nın doğusundaki El Zuveyye aşireti liderinin, yetkililerin protestoculara karşı kullandığı şiddeti durdurmazsa Batı'ya petrol ihracatını keseceği tehdidinin petrol fiyatlarının yükselişinde rol oynadığı belirtiliyor. Petrol fiyatlarının artmasında bu ülkedeki Nafoora petrol sahasında grevdeki işçilerin üretimi durdurması da etkili oldu.
Credit Agricole Corporate ve Investment Bank'da görevli petrol uzmanı Christophe Barret, ''Libya önemli bir üretici ve iyi kalite ham petrol ihracatçısı ve aşiret liderinin üretimi durduracağı tehditleri de kaygı verici'' dedi.
DÜNYA PETROL ÜRETİMİNİN YÜZDE 2'Sİ
Dünyadaki petrol üretiminin yüzde 2'sini karşılayan ve geçen ay günde 1,58 milyon varil petrol üreten Libya'nın, Avrupa'da petrol ve doğalgaz piyasasındaki payının ise yüzde 10 kadar olduğu tahmin ediliyor. Avrupa piyasası için önemli petrol ve doğalgaz üreticisi Libya için petrol üretimi ekonomide önemli bir yer oluşturuyor. Petrol üretimi Libya'nın ihracatının yüzde 95'ini ve ekonomik üretiminin yüzde 25'ini oluşturuyor.
Libya'da faaliyet gösteren batılı büyük petrol ve doğalgaz şirketleri, olayların artması üzerine bu ülkedeki çalışanlarını tahliye etmeye ve sondaj çalışmalarını durdurmaya başladılar.
Bu ülkede önemli faaliyetler yürüten İtalyan petrol ve doğalgaz şirketi ENI'nin sözcüsü, Libya'da son 24 saatte normal üretimlerini sürdürdüklerini açıklarken, şirketin hisseleri yüzde 4,1 değer kaybetti. Avusturyalı enerji şirketi OVM de Libya'daki operasyonlarının sürdüğünü bildirirken, bu şirketin hisseleri de yüzde 3,2 düştü.
Libya'nın petrol ve doğalgaz ihracatının üçte birini yaptığı İtalya, şimdiye kadar bu ülkenin en büyük müşterisi konumunda bulunuyor. On yıllardır Libya'dan doğalgaz satın alan ENI, İtalya ve Libya arasındaki yakın siyasi ilişkilerin merkezinde görülüyor.
ENI'nın gelirlerinin yüzde 13'ünün Libya ve yüzde 30'unun Kuzey Afrika'dan gelmesi yüzünden şirketin bölgedeki istikrarsızlıktan çok fazla olumsuz etkileneceği değerlendiriliyor.
Bu arada Kuzey Afrika ve Ortadoğu'daki halk ayaklanmalarının Tunus ve Mısır'da cumhurbaşkanlarının görevlerinden istifa etmelerine yol açması üzerine yatırımcılar, bu olayların bölgedeki önemli petrol üretici ülkelerine sıçramasından endişe ediyorlar.
En önemli endişeyi ise olayların dünyanın en büyük petrol ihracatçısı Suudi Arabistan'a sirayet etmesi oluşturuyor.
Suudi Arabistan yetkilileri, Bahreyn'de Sünni hükümeti protesto eden çoğunluktaki Şiilerin ayaklanmasının, kendi ülkelerinde Şii azınlığın büyük bölümünün yaşadığı ve büyük petrol yataklarının bulunduğu doğuya yayılmasından kaygılanıyorlar.
DEĞERLİ METALLERİN FİYATLARI
Öte yandan Kuzey Afrika ve Ortadoğu'daki ayaklanmalar başta altın olmak üzere diğer değerli metallerin de fiyatlarını artırdı.
Spot altının ons fiyatı 1.403,38 dolarla ocak ayı başından bu yana en yüksek seviyesine çıktıktan sonra 1.401,30 dolardan işlem görmeye başladı. Altının ons fiyatı geçen hafta cuma günü New York Borsası'nda 1.388,58 dolardan haftayı kapatmıştı.
Diğer değerli metallerin de fiyatları artarken, gümüş 31 yıldaki en yüksek seviyesine ve paladyum 10 yılın zirvesine çıktı. Gümüşün onsu 33,50 doları gördükten sonra 33,44 dolardan, paladyumun onsu 859 dolardan ve platinyumun onsu 1.842,35 dolardan işlem gördü.
Nikelin tonu 29.425 dolarla 34 ayın ve aluminyumun tonu 2.585 dolarla 29 ayın zirvesine çıktı.

AA