OYAK'tan Hisse Devri Manevrası İmtiyazlarını Geri Alabilecek mi?

Kanunu'nun değişmesiyle, ihalelerde diğer şirketlerle eşit kurallara tabi hale gelen kuruluş, buna rağmen imtiyazını 8 yıl sürdürdü. Kamu İhale Kurumu, OYAK'ın yarıdan fazla hissesine sahip olduğu Bolu Çimento'nun katıldığı bir ihale sebebiyle yapılan başvuruda, kurumun söz konusu kanun kapsamında olduğuna hükmetti. OYAK ise hissesini yüzde 49,9982'ye indirerek bu şirketin mevzuata tabi olmamasını talep etti. Kurul, Bolu Çimento'yu kanun dışında tuttu, ancak toplam sermaye payının yüzde 50'yi aşması halinde eski kararın geçerli olacağı uyarısında bulundu.




Devlet İhale Kanunu'nun yerine 1 Ocak 2003'te 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nun yürürlüğe girmesiyle birlikte OYAK için tartışmalı süreç başlamıştı. Kanun kapsamındaki kuruluşların mal ve hizmet alımları ile yapım işleri için mevzuata uygun ihale açması gerekiyor. Milli Savunma Bakanlığı'na bağlı tüzel kişilik olarak kurulan OYAK ise eski kanuna göre imtiyazlıydı ve özel şirket gibi davranabiliyordu. Yeni kanunla imtiyazı ortadan kalkmasına rağmen 8 yıldır İhale Kanunu'na tabi değilmiş gibi hareket ediyordu. Ancak, bir ihale sebebiyle yapılan şikâyet bu durumu değiştirdi. Kamu İhale Kurumu, OYAK'ın yarıdan fazla hissesine sahip olduğu Bolu Çimento'nun ilgili kanun kapsamında bulunup bulunmadığını belirlemek için toplandı. Kurum, OYAK ve yarıdan fazla hissesine sahip olduğu tüm iştiraklerinin kanun kapsamında olduğuna hükmetti.

OYAK, kulis çalışmalarına rağmen eski imtiyazlarını geri alamadı. Bunun üzerine şirket, önemli iştiraklerinden biri olan Bolu Çimento'daki sermaye payını yüzde 49,9982'ye indirdi. Ardından da Bolu Çimento, KİK'e kamu ihale mevzuatının dışına çıkmak, yani eskisi gibi özel şirket gibi muamele görmek için başvurdu. Kurum da Bolu Çimento'nun bu sermaye yapısını muhafaza etmesi şartıyla, isteği uygun buldu. Şimdi gözler OYAK'ın diğer iştiraklerinde. İhale kanununun dışına çıkmak için diğer iştirakler için de benzer yolun izlenip izlenmeyeceği merak konusu.

OYAK, 27 Mayıs darbecilerinin oluşturduğu Milli Birlik Komitesi tarafından 1961'de kuruldu. Kurumun yönetim ve denetimi; temsilciler kurulu, genel kurul, yönetim kurulu, denetleme kurulu ve genel müdürlük aracılığıyla gerçekleştiriliyor. Temsilciler kurulu, sayıları 50'den az 100'den fazla olmamak üzere Milli Savunma Bakanlığı koordinasyonunda, daimi üye adedi dikkate alınarak birlik ve kuruluşlarda görevli daimi üyeler arasından, kuruluşların kumandan veya amirlerince tespit edilen temsilcilerden oluşuyor. OYAK, diğer şirketlerden farklı olarak, Kurumlar, Veraset ve İntikal, Gelir, Damga ve Gider Vergisi'ni ödemiyor. OYAK İnşaat, OYAK Teknoloji, Ataer Holding, Adana Çimento, Mardin Çimento, Bolu Çimento, Ünye Çimento, Aslan Çimento, OYAK Beton, Aslan Beton, Birçim Çimento, Tam Gıda, OYAK Kâğıt Ambalaj, İsken, OYAK Renault, OYAK Enerji, Hektaş, Tukaş, OYAK Anker Bank, OYAK Yatırım, Halk Finansal Kiralama, Mais, Omsan, Oytaş, OYAK Konut, OYAK Pazarlama, Eti Pazarlama, OYAK Savunma ve Güvenlik de OYAK iştiraki şirketler arasında bulunuyor. (zaman)